ΜΕΛΙΣΣΑ - ΜΕΛΙ ΣΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ

 

Η μέλισσα είναι έντομο από την τάξη υμενόπτερα, που θεωρείται από όλα γενικά τα έντομα το πιο σπουδαίο από οικονομικής άποψης για τον άνθρωπο.

Στο είδος της μέλισσας της μελιτοφόρου, όπως επίσημα λέγεται η μέλισσα, υπάρχουν τρεις βασικές ομάδες, η κάθε μια από τις οποίες έχει και μερικές φυλές. Η πρώτη ομάδα περιλαμβάνει τις μέλισσες της ανατολικής Ασίας με εκπρόσωπο τη μέλισσα την ινδική. Η δεύτερη ομάδα είναι η αφρικανική και η τρίτη ομάδα είναι η ευρωπαϊκή, που περιλαμβάνει πάνω από 10 φυλές. Οι πιο γνωστές διεθνώς είναι η Ιταλική (ligoustica) και η Γιουγκοσλαβική (Carnica), ενώ στην Ελλάδα πιο διαδεδομένη ντόπια φυλή είναι η (Cecropia) η οποία πήρε το όνομά της από τον πρώτο βασιλιά της Αθήνας Κέκροπα.

Η καθεμιά από τις παραπάνω ομάδες έχει μερικά βασικά διακριτά χαρακτηριστικά. Τα τελευταία χρόνια άρχισε η συστηματική διασταύρωση των μελισσών για να δημιουργηθεί νέος τύπος που θα έχει μέσο μέγεθος, θα είναι ήσυχη και εργατική και θα πολλαπλασιάζεται σχετικά εύκολα την άνοιξη.

Η μέλισσα ζει στη Γη το λιγότερο 15 εκατομμύρια χρόνια και θεωρείται από τους πιο παλιούς κατοίκους της, που εξακολουθεί να υπάρχει ακόμη και σήμερα.

Είναι από τα ελάχιστα είδη των εντόμων που ο άνθρωπος προσπάθησε να εκμεταλλευτεί, βλέποντας ότι θα είχε κάποιο οικονομικό όφελος. Η προσπάθεια αυτή του ανθρώπου να εξημερώσει τη μέλισσα δεν είναι νέα. Υπάρχει μια σπηλαιογραφία στην Μπικόρπ της Ισπανίας, ηλικίας τουλάχιστον 15.000 χρόνων, όπου εικονίζεται ένας άνθρωπος που προσπαθεί να πάρει μέλι από μελίσσι.

Μεσολιθική εποχή, ζωγραφική σε βράχο, κυνηγός συγκομιδή από μέλι και κερί από μια φωλιά μελισσών σε ένα δέντρο. Στο Cuevas de la Araña en Bicorp. (Χρονολογείται περίπου 8.000-6.000 π.Χ. ) πηγή

Κοινωνική οργάνωση

Οι μέλισσες ανήκουν στην κατηγορία των εντόμων που παρουσιάζουν σαφή ιεράρχηση και ζουν σε μεγάλες οικογένειες, μέσα σε κυψέλες. Σε κάθε οικογένεια υπάρχει μια "βασίλισσα", που έχει σαν μοναδική αποστολή να εξασφαλίζει τον πολλαπλασιασμό της οικογένειας. Η οικογένεια έχει ακόμη μερικούς αρσενικούς, τους κηφήνες, που προορίζονται να γονιμοποιήσουν μόνο μια φορά τη βασίλισσα και στη συνέχεια να πεθάνουν. Τέλος κάθε οικογένεια αποτελείται από μερικές χιλιάδες θηλυκές μέλισσες, που είναι στείρες και λέγονται "εργάτριες". Οι εργάτριες, που αποτελούν και το βασικό πληθυσμό, έχουν πολλές και σύνθετες αποστολές, αρχίζοντας από τη δημιουργία αποθεμάτων τροφών, μέχρι τη φύλαξη της κυψέλης και την περιποίηση των μικρών.

Οι τρεις κάστες μελισσών της κυψέλης
πηγή

Η βασίλισσα, ο κηφήνας και η εργάτρια ξεχωρίζουν με την πρώτη ματιά μεταξύ τους. Η εργάτρια είναι πιο μικρή και από τον κηφήνα και από τη βασίλισσα, και πιο αδύνατη. Η βασίλισσα έχει μεγαλύτερο μήκος, ενώ ο κηφήνας είναι κοντός, χοντρός και πιο σκούρος. Ο κηφήνας δεν έχει κεντρί, σε αντίθεση με τις εργάτριες και τη βασίλισσα που έχουν. Οι βασίλισσες το χρησιμοποιούν μόνο ενάντια σε άλλες βασίλισσες και αυτό δεν αποκολλάται από το σώμα τους όπως συμβαίνει με τις εργάτριες. Οι εργάτριες και οι βασίλισσες προέρχονται από γονιμοποιημένα αυγά. Αντίθετα, οι κηφήνες προέρχονται από αυγά μη γονιμοποιημένα. Έτσι, από το ίδιο αβγό είναι δυνατό να δημιουργηθεί βασίλισσα ή εργάτρια. Η διαφοροποίηση είναι αποτέλεσμα μιας ειδικής διατροφής που λαμβάνουν οι βασίλισσες από τη στιγμή που θα βγουν από το αβγό μέχρι που να μεταμορφωθούν σε τέλειο έντομο. Τρέφονται αποκλειστικά και μόνο από έναν πολτό, το λεγόμενο βασιλικό πολτό. Ο βασιλικός πολτός είναι στην πραγματικότητα αδενικό έκκριμα των εργατριών του οποίου η ακριβής σύνθεση, μέχρι σήμερα, δεν έχει προσδιοριστεί. Με το έκκριμα αυτό τρέφονται και εργάτριες, αλλά μόνο για ένα διάστημα που δεν ξεπερνά τις 48 ώρες. Στη συνέχεια τρέφονται με μείγμα μελιού, γύρης κλπ. Το μείγμα αυτό περιέχει κάποια ουσία που τελικά προκαλεί εκφυλισμό των γεννητικών οργάνων των εργατριών, τα οποία ατροφούν και δεν αναπτύσσονται γίνονται ατελή θηλυκά έντομα δηλαδή εργάτριες μέλισσες.. οι κηφήνες τρέφονται και αυτοί με μείγμα βασικά μελιού και γύρης.

ΠΡΟΙΟΝΤΑ

Οι μέλισσες εκτρέφονται για το μέλι, που θεωρείται μια από τις πιο καλές τροφές, για το βασιλικό πολτό που χρησιμοποιείται σαν διεγερτικό και στην παρασκευή καλλυντικών, για την πρόπολη η οποία είναι μέγιστο αντισηπτικό, για την γύρη που έχει ευεργετικές ιδιότητες στον οργανισμό μας, για το κερί πριν από μερικά χρόνια είχε μεγάλη αξία, και για το δηλητήριο τους που περιέχει ουσίες, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν φάρμακο για τους ρευματικούς. Ακόμη πολύ μεγάλη είναι η προσφορά των μελισσών στην επικονίαση των λουλουδιών. Η οικονομική σημασία της γονιμοποίησης, στην οποία συμβάλλουν οι μέλισσες μεταφέροντας γύρη από λουλούδι σε λουλούδι, είναι ανυπολόγιστη.

ΩΦΕΛΕΙΕΣ  ΤΟΥ ΜΕΛΙΟΥ

Πολλές είναι οι θρεπτικές και ευεργετικές ιδιότητες του μελιού κάτι που είναι γνωστό εδώ και χιλιάδες χρόνια. Η συστηματική κατανάλωση μελιού ενεργοποιεί τον μεταβολισμό, αποτοξινώνει τον οργανισμό και συμβάλλει στην αύξηση της μακροζωίας.
Το μέλι ενδείκνυται για εξωτερική χρήση στο πρόσωπο αφού έχει αντιγηραντικές ιδιότητες, ενυδατώνει το δέρμα και μειώνει τις ρυτίδες. Δεν είναι τυχαίο μάλιστα ότι χρησιμοποιείται ως βασικό συστατικό σε πολλά καλλυντικά προσώπου.
Το μέλι ήταν μία από τις πιο διαδεδομένες φυσικές θεραπείες για τις μολύνσεις και τα τραύματα κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Επίσης, πέρα από τις αντιφλεγμονώδεις και αντιβακτηριδιακές του ιδιότητες, το μέλι μειώνει τη φαγούρα και τον ερεθισμό του δέρματος.
Ένα κουταλάκι του γλυκού μέλι και λίγες σταγόνες φρέσκου λεμονιού αραιωμένες σε χλιαρό νερό είναι ιδανικό φάρμακο αντιμετώπισης των κολικών του στομάχου.
Το μέλι μαλακώνει και ανακουφίζει επίσης από τα συμπτώματα του ερεθισμένου λαιμού. Την επόμενη φορά που πονάτε ή έχετε έντονο βήχα, πάρτε μία κουταλιά μέλι και κατεβάστε τη σιγά σιγά.
Το μέλι είναι εξαιρετικό φάρμακο για τα καψίματα του δέρματος. Απλώστε λίγο στην πάσχουσα περιοχή και αμέσως θα ανακουφιστείτε από τον πόνο και το τσούξιμο.
Τέλος, σύμφωνα με έρευνες το μέλι βοηθά και στην αντιμετώπιση των νευρικών διαταραχών συμπεριλαμβανομένης και της αϋπνίας. Πιείτε ένα ποτήρι χλιαρό νερό με 1 κουταλιά μέλι για να χαλαρώσετε και να κοιμηθείτε σαν πουλάκι.http://www.thestival.gr/

ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑ

Η μελισσοκομία έχει αρκετά παλιά παράδοση. Σε διάφορες ζωγραφικές παραστάσεις, που βρέθηκαν στις Πυραμίδες της Αιγύπτου, εικονίζονται άνθρωποι που ασχολούνται με τη μελισσοκομία. Στην αρχαία Ελλάδα επίσης η μελισσοκομία βρισκόταν σε αρκετά υψηλό επίπεδο ήδη από την προιστορική εποχή όπως δείχνουν οι σύγχρονες έρευνες Άλλωστε από την εποχή αυτή υπάρχουν τα γραπτά του Αριστοτέλη για τη μελισσοκομία. Οι απόψεις του αυτές εξακολουθούσαν να ισχύουν μέχρι και το μεσαίωνα. Ο μεσαίωνας δεν πρόσθετε και πολλά καινούρια πράγματα στη μελισσοκομία, εκτός ίσως από τον καπνό, όταν επρόκειτο να ασχοληθεί κανείς με τις μέλισσες, ώστε αυτές να μην αγριεύουν πολύ. Αργότερα η μελισσοκομία αποτέλεσε είδος ασχολίας των μοναχών στα μοναστήρια, όπου και αναπτύχθηκε σημαντικά.

Τη μεγαλύτερη ανάπτυξη τη γνώρισε η μελισσοκομία τα τελευταία εκατό χρόνια και ακόμη μεγαλύτερη τα τελευταία χρόνια μετά τον πόλεμο. Σήμερα είναι πια πάρα πολλά γνωστά πράγματα από τη βιολογία των μελισσών, από τη νομοτέλεια που διέπει τη ζωή τους, τον τρόπο της ζωής τους κλπ. Σε μερικά κράτη η μελισσοκομία έχει πάρει το χαρακτήρα της βιομηχανικής παραγωγής, όπως στον Καναδά, την Ρωσία και τις ΗΠΑ. Οι παλιές πρωτόγονες κυψέλες έχουν αντικατασταθεί με νέες ξύλινες και πολύ πιο πρακτικές και αποδοτικές.https://el.wikipedia.org

Η μελισσοκομία στην Ελληνική μυθολογία

Ο φτερωτός Αρισταίος, λεπτομέρεια από μελανόμορφο αμφορέα του 540 πΧ.
πηγή

Από τους προϊστορικούς χρόνους οι άνθρωποι ήξεραν να παίρνουν το μέλι και να το χρησιμοποιούν στη διατροφή τους. Επί πολλούς αιώνες το μέλι ήταν η μόνη γνωστή γλυκαντική ουσία. Οι Θεοί του Ολύμπου τρέφονταν με νέκταρ και αμβροσία. Ο Ησίοδος και ο Πίνδαρος αναφέρουν ότι ο Αρισταίος, γιος του Απόλλωνα θεού της μουσικής και της αρμονίας, και της Κυρήνης, κόρης του βασιλιά των Λαπιθών Υψέα, ήταν ο εισηγητής της καλλιέργειας των μελισσών, του σταφυλιού και της ελιάς, ο προστάτης των βοσκών και των κυνηγών, θεράποντα της ιατρικής και της μαντικής. Ο Αρισταίος γεννήθηκε στην Λιβύη και ο Ερμής τον πήρε και τον πήγε στη Γαία και στις Ώρες για να τον αναθρέψουν. Πρώτος σταθμός του Αρισταίου είναι η Κέα όπου δίδαξε τους κατοίκους του νησιού και τη μελισσοκομία. Έτσι, ο Αρισταίος υπήρξε για τους ανθρώπους και μάλιστα για τους κατοίκους της Κέας, ο πρώτος εφευρέτης μιας σειράς από χρήσιμες τέχνες κυριότερη από τις οποίες ήταν η μελισσοκομία. Ο Αρισταίος και η μέλισσα θα γίνουν τα βασικά σύμβολα της Κέας και θα απεικονισθούν στα νομίσματα της Τουλίδας, της Καρθαίας και της Κορησίας. 

Στην ελληνική μυθολογία, η μέλισσα και άμεσα ή έμμεσα το μέλι κατέχουν σημαντική θέση. 

Παραστάσεις σε πλακίδια και μενταγιόν από χρυσό ή ήλεκτρο προερχόμενα από τη Ρόδο, Μήλο και Θήρα  πηγή 

Θεά ή Δαιμόνισσα. Μισή μέλισσα, μισή φτερωτή γυναίκα, μορφή της Μεγάλης Θεάς Μητέρας, της Προ-Άρτεμης, δηλαδή με στενή σχέση θεοτήτων της βλάστησης.

Εφέσια Αρτεμη. Απεικονίσεις μέλισσας ανάμεσα σε ζώα και ρόδακες στον επενδυτή της θεάς. Θεά της γονιμότητας και της παρθενίας. "Μέλισσαι" ονομάζονταν και οι ιέρειες της Εφέσιας Αρτεμης, της Ρέας, της Κυβέλης, της Δήμητρας και της Περσεφόνης.

Δίας (Μελισσεύς και Μελισσαίος - Ησύχιος). Ο μύθος αναφέρει σαν τροφούς του Δία τις ιερές μέλισσες που τον μεγάλωσαν στη σπηλιά στο "Ιδαίο Αντρο" της Κρήτης.

Απόλλωνας. Ο Απόλλωνας τρεφόταν με νέκταρ και αμβροσία και έγινε τόσο όμορφος, που ο πατέρας του, ο Δίας, τον ονόμασε θεό του φωτός

Ιέρειες Μέλισσες. Με το μέλι συνδέονται μύθοι σχετικά με ιέρειες που είχαν την ικανότητα να προφητεύουν, όπως η Πυθία, και οι Θρίες.

Αφροδίτη - Έρωτας-Μέλι. Ο Θεόκριτος στο γνωστό ποίημα του, μας λέει ότι ο Έρωτας θέλησε να κλέψει κηρήθρα με μέλι και οι μέλισσες για τιμωρία τον κεντρίσανε, αναφερόμενος συμβολικά στις χαρές και τις πίκρες του έρωτα.

Τροφώνιος. Θεϊκό παιδί που τράφηκε με μέλι από νύμφες μέσα σε ιερή σπηλιά, όπου το δρόμο ως εκεί έδειξαν μέλισσες, οι λεγόμενες τροφωνιάδες. Ο Τροφώνιος ήταν μια προελληνική αγροτική θεότητα (θεός της βροχής και της βλάστησης) με θεραπευτικές και μαντικές ιδιότητες, με γονείς του τον Βάκχο και την Περσεφόνη, τον Απόλλωνα και την Επικάστη, τον Δία και την Ιοκάστη, τον Εργίνο και την Ιοκάστη (ανάλογα με την παραλλαγή του μύθου).

Αρισταίος. Αλλη μια προελληνική αγροτική θεότητα της βλάστησης. Γιος του Απόλλωνα και της Νύμφης Κυρήνης, την οποία απήγαγε ο θεός από τις όχθες του Πηνειού ποταμού και την οδήγησε στη μακρινή Λιβύη. Εκεί γέννησε τον Αρισταίο και ο Ερμής έφερε το νεογέννητο στις Ώρες και στη Γη για να το καταστήσουν αθάνατο, τρέφοντάς το με αμβροσία και νέκταρ. Λατρευόταν σαν προστάτης των κοπαδιών του λαδιού και του μελιού. Σύμφωνα με τον Νόννο (Διονυσιακά, 5, 212-286), στον Αρισταίο οφείλεται η κυψέλη, η λινή φόρμα και η τεχνική του καπνίσματος των μελισσών. Ο ίδιος συγγραφέας αναφέρει ότι ο Αρισταίος πρόσφερε στους θεούς και τους ανθρώπους το μέλι και ο Διόνυσος το κρασί.

Ήβη και Γανυμήδης. Οι Ολύμπιοι θεοί τρέφονταν με αμβροσία (μέλι) και νέκταρ (υδρόμελο), σερβιρισμένα από τη θεά της νεότητας Ήβη (κόρη του Δία και της Ήρας) και αργότερα μετά την αποθέωση του Ηρακλή και το γάμο του με την θεά, από τον Γανυμήδη.

Γλαύκος και Πολύιδος. Ο Γλαύκος, γιός του Μίνωα και της Πασιφάης (ή Κρήτης) πνίγηκε σε πιθάρι γεμάτο με μέλι και αναστήθηκε από τον μάντη Πολύιδο με τη βοήθεια ενός μαγικού βοτάνου. Ο μύθος ήταν πολύ δημοφιλής στην αρχαιότητα και η έκφραση "Γλαύκος πιών μέλι ανέστη" ήταν συνηθισμένη για κάποιον που είχε κινδυνεύσει να πεθάνει και τελικά επέζησε. Ο Αισχύλος, Σοφοκλής και Ευριπίδης είχαν χρησιμοποιήσει το μύθο στα έργα τους Κρήσσαι, Πολύιδος (Μάντεις) και Πολύιδος αντίστοιχα.

Κάτω Κόσμος (Αδης). Σε παράσταση σκαραβαίου εικονίζεται ο Ερμής να ανακαλεί ψυχές από τον Κάτω Κόσμο, ενώ από πάνω τους πετάει μια μέλισσα. Οι νεκροί έπρεπε να έχουν μαζί τους για το ταξίδι στον Κάτω Κόσμο μέσα από τον ποταμό Αχέροντα μια μελόπιτα για να εξευμενίσουν τον τρομερό φύλακα του Αδη, Κέρβερο.

Ροδοδάκτυλος Ηώ. Η θεά Αφροδίτη την "καταράστηκε" να μην βρίσκει ερωτική ικανοποίηση, όταν η Ηώ ξελόγιασε τον θεό Αρη. Στο "κυνήγι" συντρόφων συναντήθηκε με τον Τιθωνό, που τον απήγαγε και τον έτρεφε με αμβροσία για να μείνει για πάντα νέος και δυνατός.http://waxcreations.gr/paragwgos.html

ΓΛΥΚΑ

ΜΕΛΟΠΙΤΑ ΣΙΦΝΟΥ 

Υλικά για 6 μερίδες, 

θα χρησιμοποιηθεί ένα 20cm ταψί
600γρ μαλακό τυρί μυζήθρα (ή ρικότα)
150gr μέλι
3 αυγά
1 κουταλιά της σούπας κορν φλάουρ
½ κουταλάκι του γλυκού αλάτι
βανίλια ή ξύσμα λεμονιού για άρωμα
μέλι και κανέλα για το σερβίρισμα (προαιρετικά)

Εκτέλεση:

Προθερμάνετε το φούρνο στους 180 C .
Σε ένα μπολ ανακατεύουμε όλα τα υλικά με ένα σύρμα ή απλά με ένα πιρούνι, μέχρι να ενσωματωθεί πλήρως.
Αλείφουμε ένα ταψί με λάδι και ρίχνουμε το κουρκούτι μέσα.
Ψήνουμε για 40 λεπτά ή μέχρι να ροδίσει.
Σερβίρουμε την μελόπιτά μας ζεστή ή σε θερμοκρασία δωματίου ραντισμένη με μέλι και πασπαλίζοντας με κανέλα.http://proionta-tis-fisis.com/ 

ΛΙΚΕΡ ΜΕΛΙ 

Υλικά

• 550 γραμ. μέλι εσπεριδοειδών ή θυμαρίσιο
• 700 ml τσίπουρο χωρίς γλυκάνισο ή βότκα
• 200 ml νερό
• 2 ξύλα κανέλλας
• 2 γαρύφαλλα
• 1 μοσχοκάρυδο
• 1 κουτ. σούπας χυμό λεμονιού

Εκτέλεση

Ζεσταίνουμε σε ένα κατσαρολάκι το νερό μέχρι να βράσει και έπειτα το αφήνουμε να γίνει χλιαρό. Σε ένα γυάλινο αποστειρωμένο βάζο ή μπουκάλι που κλείνει αεροστεγώς, ρίχνουμε το τσίπουρο, τις κανέλλες, τα γαρύφαλλα, το μοσχοκάρυδο, το χλιαρό νερό, το μέλι, το χυμό λεμονιού και ανακατεύουμε. Σφραγίζουμε καλά το βάζο ή το μπουκάλι και το αφήνουμε σε σκιερό μέρος, για περίπου 10 μέρες, ανακινώντας το 3 - 4 φορές, μέχρι να διαλυθεί το μέλι. Σουρώνουμε το λικέρ με ένα σουρωτήρι και τουλπάνι διπλωμένο πολλές φορές, για να αφαιρέσουμε τα μπαχαρικά, και να το καθαρίσουμε από το «χοντρό» μέλι που έχει «κάτσει» στον πάτο. Το βάζουμε σε αποστειρωμένα βάζα ή μπουκάλια που κλείνουν καλά και το απολαμβάνουμε. -- Αν το θέλουμε περισσότερο διάφανο το σουρώνουμε πάλι σε φίλτρο του καφέ.  http://faghta-giagias.blogspot.com/

Πίνακας - Giselle Gautreau

ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗ ΜΕΛΙΣΣΑ

«Ξέρει η µέλισσα από ποιο λουλούδι βγάζει µέλι» 
 «Αγάλια, αγάλια γίνεται η αγουρίδα µέλι» 
«Χαρισµένο ξύδι πιο γλυκό απ’ το µέλι» 
 «Το ‘να χέρι στο µέλι, τ’ άλλο στο λάδι» 
 «Τα λίγα λόγια ζάχαρη και τα καθόλου µέλι» 
 «Το µέλι δεν το τρώει όποιος έχει µεγάλα δάχτυλα αλλά όποιος έχει µεγάλη τύχη» 
 «Η αράχνη απ’ τα λουλούδια µαζεύει δηλητήριο και η µέλισσα µέλι» 
 «Το µέλι είναι γλυκό, µα η µέλισσα κεντά»

ΑΙΝΙΓΜΑΤΑ

Μικρή µικρή νοικοκυρά µεγάλη πίτα φτιάχνει. Τι είναι; (Η µέλισσα και το µέλι)

 Είναι βαρύς σαν σίδερο, είναι γλυκός σαν µέλι, µήτε µε χέρι πιάνεται µήτε στην τσέπη µπαίνει. Τι είναι; (Ο ύπνος)

ΦΡΑΣΕΙΣ 

τα πάμε μέλι γάλα: Έχουμε καλές σχέσεις, Συμφιλιωθήκαμε. Απορρίψαμε τις προηγούμενες έριδες και φιλονικίες.

Ανάλογο: Ο,τι είπαμε, [να είναι] «Νερο κι΄αλάτι».

ρέει μέλι και γάλα: Υπάρχει υπερεπάρκεια αγαθών όπως περιγράφεται στη Βίβλο. πρβλ. κέρας Αμάλθειας, Γη Επαγγελίας.

Μέλι στάζει το στόμα του είναι γλυκομίλητος, μιλάει ωραία.

Ο μήνας του μέλιτος : ο πρώτος μήνας του γάμου που είναι και γλυκός (για τους επόμενους δεν υπάρχει καμία εγγύηση). Ο μήνας ήταν και σεληνιακὀς για αυτό λέμε και σελήνη του μέλιτος. Το ταξίδι του γάμου λέγεται και ταξιδι του μέλιτος.

Παρομοιώσεις

Το μέλι χρησιμοποιείται για να χαρακτηρίσει κάθε τι γλυκό. Πχ. «Αγόρασα κάτι σύκα! Μέλι!» - Αγόρασα κάποια πολύ γλυκά σύκα.

Ανάλογο είναι και το σερμπέτι (σιρόπι) : «πως τον εκανες έτσι τον καφέ! σερμπέτι!» - Πολύ γλυκός.

Οι αρχαίοι χρησιμοποιούσαν τη λέξη «μέλι» για να χαρακτηρίσουν την ευγλωττία:

"μέλιτος γλυκίων ῥέεν αὐδή" Ιλιάδα .1.249, 

"Σοφοκλέους τοῦ μέλιτι κεχριμένου" Aριστ. Αποσπ.581; 

"ὕπνος γλυκίων μέλιτος" Μόσχος 2.3; 

"ἡ τῶν ἀνδρῶν [χολή] ἐστι πρὸς ἐκείνην μέλι" Αλέξ.146.6:

ΠΑΙΧΝΙΔΙ -  Περνά, περνά η µέλισσα

Πίνακας - Elizabeth Adela Forbes

Τα παιδιά εκλέγουν δύο αρχηγούς. Αυτοί οι δύο ονομάζονται με κάτι γλυκό ή σπουδαίο ή καλό (εγώ είμαι το δαχτυλίδι, λέει ο ένας με την διαμαντόπετρα, εγώ είμαι ένα ωραίο παγωτό με κρέμα, σοκολάτα και μπόλικο σιρόπι λέει ο άλλος, ή εγώ είμαι ο Παρθενώνας, εγώ είμαι ο ναός του Σουνίου). 

Τότε στέκονται ο ένας απένταντι στον άλλον και τα υπόλοιπα παιδιά κάνουν μία ουρά και τα δύο παιδιά χτυπούν τα χέρια τους ψηλά σαν αψίδα να περάσουν οι άλλοι απο κάτω τραγουδώντας: "Περνά περνά η μέλισσα με τα μελισσότπουλα και με τα παιδόπουλα, παιδόπουλα". Σταματούν σ' ένα παιδί που περνάει εκείνη τη στιγμή κάτω απο την αψίδα και του λένε μυστικά στ' αυτί αυτό που έχουν βάλει ότι είναι να διαλέξει.

Αυτό του το λέει ο ένας συνήθως χωρίς να πει, ποιός είναι τι. Οταν το παιδί ζητήσει "το παγωτό" (ας πούμε) πηγαίνει πίσω απ' αυτόν που έχει ονομαστεί "παγωτό" και τον κρατά απο τη μέση.

Το ίδιο επαναλαμβάνεται για όλα τα παιδιά να διαλέξουν. Ετσι γίνονται δύο αλυσίδες. Πιάνονται οι αρχηγοί απο τα χέρια και τραβιούνται απο τα πίσω παιδιά. Οποια ομάδα τραβήξει την άλλη κερδίζει. 

Βασιλική Γ., Πλατεία Βικτωρίας - Αθήνα http://users.sch.gr/

Πίνακας  - Sabina Espinet

Η ΜΕΛΙΣΣΑ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΗ 

Μέλισσα και αρχαιολογικά ευρήματα

Γνωρίζοντας οι άνθρωποι τη μέλισσα και το μέλι και αναγνωρίζοντας την αξία τους, αποτύπωσαν την εκτίμηση και τον θαυμασμό τους σε πάρα πολλά αντικείμενα όπως κοσμήματα, νομίσματα, αγγεία και άλλα.

Τα πιο σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα που σχετίζονται με την μέλισσα είναι:

Ένα χρυσό κρεμαστό κόσμημα με δύο μέλισσες (2.000 π.Χ. – 1.700 π.Χ., Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου), σύμβολο γονιμότητας της Μινωικής μητριαρχικής Κρήτης.

Είναι ένα κομψότατο δείγμα της Μινωικής χρυσοτεχνίας και μεταλλοτεχνίας δουλεμένο με φοβερή επιδεξιότητα και μεγάλη λεπτομέρεια. Το κόσμημα αυτό ανάμεσα σε άλλα πολύτιμα αντικείμενα βρέθηκε στην νεκρόπολη των Μαλίων στην Κρήτη. Το πανέμορφο αυτό περίαπτον (φυλακτό) αποτελείται από 2 μέλισσες την ώρα που πετούν αντικρυστά και κρατούν ανάμεσα στα πόδια τους μια κηρήθρα. Επάνω από τα κεφάλια τους βρίσκεται ένας χρυσός συρμάτινος κλωβός και στο εσωτερικό του υπάρχει ένα χρυσό σφαιρίδιο, ίσως μια σταγόνα μελιού ή κατ” άλλους ένας κόκκος γύρης, και από τα φτερά και το κεντρί κρέμονται μικροί χρυσοί δίσκοι με κοκκιδωτή διακόσμηση.

Ένα χρυσό κόσμημα, πολύσημο, πολύ μικρού μεγέθους.

Ανάμεσα σε άλλα χρυσά αντικείμενα βρέθηκε το 2010 σε τάφο στην αρχαία Ελεύθερνα στο Ρέθυμνο της Κρήτης ένα μοναδικής ομορφιάς χρυσό κόσμημα που απεικονίζει μια θεά-μέλισσα-άνθος. Παρά το μικρό του μέγεθος (2-3 εκ.), είναι ευδιάκριτη η μορφή μιας γυναίκας, πιθανώς θεάς, με δαιδαλική κεφαλή με φενάκη (περούκα), χέρια στήμονες, σώμα μέλισσας και φτερά στολισμένα με υπέροχα λουλουδάκια. Αν αντιστραφεί το κόσμημα βάζοντας το πάνω-κάτω η θεά εξαφανίζεται και εμφανίζεται ένα άνθος, ένας κρίνος ή «γρύλος» όπως τον λένε στην Κρήτη.

Μια χρυσή μέλισσα που χρονολογείται γύρω στα 1.500 π.Χ., εύρημα από τις ανασκαφές της Κνωσού στην Κρήτη.

Παραστάσεις σε πλακίδια και μενταγιόν από χρυσό ή ήλεκτρο προερχόμενα από τη Ρόδο, Μήλο και Θήρα, που απεικονίζουν την μορφή της Μεγάλης Θεάς Μητέρας, της Προ-Αρτέμιδος που είναι μισή μέλισσα, μισή φτερωτή γυναίκα.

Ο μελανόμορφος αμφορέας με σκηνή κλοπής μελιού. Βασιλεία/Ελβετία, Μουσείο Αρχαιοτήτων(540-520 π.Χ.)

                             Αργυρό τετράδραχμο της Εφέσου (4ος αι. π.χ.).

http://blog.simvlos.com/

ΜΥΘΟΙ - ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ

Αισώπου Μύθοι Μελισσουργός

Εἰς μελισσουργοῦ τις εἰσελθών, ἐκείνου ἀπόντος, τό τε μέλι καὶ τὰ κηρία ὑφείλετο. Ὁ δὲ ἐπανελθών, ἐπειδὴ ἐθεάσατο ἐρήμους τὰς κυψέλας, εἱστήκει ταύτας διερευνῶν. Αἱ δὲ μέλισσαι ἐπανελθοῦσαι ἀπὸ τῆς νομῆς, ὡς κατέλαβον αὐτόν, παίουσαι τοῖς κέντροις, τὰ πάνδεινα διετίθεσαν. Κἀκεῖνος ἔφη πρὸς αὐτάς· Ὦ κάκιστα ζῷα, ὑμεῖς τὸν μὲν κλέψαντα ὑμῶν τὰ κηρία ἀθῷον ἀφήκατε, ἐμὲ δὲ τὸν ἐπιμελούμενον ὑμῶν δεινῶς τύπτετε.

Οὕτως ἔνιοι τῶν ἀνθρώπων δι᾿ ἄγνοιαν τοὺς ἐχθροὺς μὴ φυλαττόμενοι, τοὺς φίλους ὡς ἐπιβούλους ἀπωθοῦνται

Απόδοση του αισώπειου μύθου Μελισσουργός         (Παναγιώτης Σούτσος)

Εἰς τοῦ Ὑμηττοῦ τοὺς πόδας ὅπου τὸ μελιτουργεῖον,

τοῦ μελιτουργοῦ ἀπόντος ἔκλεψέ τις τὸ κηρίον·

ἐπανῆλθεν ὁ κλεμμένος καὶ ἰδὼν πῶς ἀπὸ μέλι

εὔκαιρη κ' ἐρημωμένη πᾶσα ἔμεινε κυψέλη,

ἔστεκε συλλογισμένος

κατηφὴς καὶ λυπημένος.

Ἀπὸ λόφους καὶ λειμῶνας ἀνθοφόρους τῆς Πεντέλης

ὅπου εἰς θεοὺς τοὺς λίθους ἄλλαζεν ὁ Πραξιτέλης

ὅλ' αἱ μέλισσαι εἰς νέφος σύμπυκνον ἐπανελθοῦσαι,

καὶ τὰς τόσας καὶ ξανθάς των μελοπήτας μὴ εὑροῦσαι

ἔπεσαν εὐθὺς καὶ ὅλαι

κατ' ἐκείνου κεντροβόλαι.

Ἔκραξεν ἐκεῖνος τότε «ὦ τὰ κάκιστα τῶν ζώων!

σεῖς τοῦ μέλιτος τὸν κλέπτην παραιτεῖτε ὡς ἀθῶον,

ἀλλ' ἐμὲ τὸν μόνον ὅστις τόσον σᾶς ἐπιμελεῖται

πλήττετε, κεντροβολεῖτε, νὰ τυφλώσετε ζητεῖτε·

http://halkidikiotiki-melissokomia.blogspot.gr/

Πίνακας - Deb Kirkeeide

Διαβάστε περισσότερα https://homouniversalisgr.blogspot.com/