Ανρί Μπαρμπύς ( 17 Μαΐου 1873 - 30 Αυγούστου 1935 )

 

Ο Ανρί Μπαρμπύς (Henri Barbusse, 17 Μαΐου 1873 - 30 Αυγούστου 1935) ήταν Γάλλος μυθιστοριογράφος.
Ο Ανρί Μπαρμπύς γεννήθηκε στην Ανιέρ της Γαλλίας το 1873. Εισχώρησε στους λογοτεχνικούς κύκλους του Παρισιού αρχικά ως ποιητής και δημοσιογράφος. Το 1908 έγραψε το πρώτο του μυθιστόρημα με τίτλο "Η κόλαση". Το 1914, μόλις ξέσπασε ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, παρόλο που είχε ήδη καθιερωθεί ως λογοτέχνης και η υγεία του ήταν σε κακή κατάσταση, προσχώρησε εθελοντικά στις τάξεις του γαλλικού στρατού και υπηρέτησε στο μέτωπο. Πολύ γρήγορα συγκλονίστηκε από τις συνθήκες της στρατιωτικής ζωής αλλά και από τη ματαιότητα της σύγκρουσης. Παρόλο που τραυματίστηκε σοβαρά στους πνεύμονες σε μια έκρηξη, κατά καιρούς επέστρεφε στο μέτωπο, μέχρι που έμεινε ανάπηρος. Ως αντίδραση, έγραψε το 1916 το βιβλίο του "Στη φωτιά", μια ρεαλιστική αλλά ταυτόχρονα ποιητική καταγραφή της φρικτής καθημερινότητας των στρατιωτών στο μέτωπο του πολέμου, με το οποίο κέρδισε την ανώτερη λογοτεχνική διάκριση, το βραβείο Goncour. Το 1923, μετά τον πόλεμο, προσχώρησε στο νεοσύστατο Κομμουνιστικό Κόμμα της Γαλλίας και συνέχισε το έργο του με τη συγγραφή πολιτικών μυθιστορημάτων κυρίως. Σ' αυτή την περίοδο ανήκει και το βιβλίο του "Ιησούς" (1927). Το 1927 κάνει το πρώτο του ταξίδι στη Σοβιετική Ένωση και το 1928 ξεκινά την έκδοση της εβδομαδιαίας κομμουνιστικής εφημερίδας Monde. Το 1935, έπειτα από επανειλημμένες επισκέψεις στη Σοβιετική Ένωση, γράφει το τελευταίο του βιβλίο, μια βιογραφία του Στάλιν. Υπήρξε ένας στρατευμένος νατουραλιστής συγγραφέας, ένθερμος ειρηνιστής, θαυμαστής της Ρωσικής Επανάστασης, του Λαϊκού Μετώπου και του Κόκκινου Στρατού. Πέθανε στη Μόσχα τον Αύγουστο του 1935 και τάφηκε στο νεκροταφείο Περ Λασέζ του Παρισιού.http://www.biblionet.gr/



ΦΩΤΙΑ -ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΕΝΟΣ ΟΥΛΑΜΟΥ

Η Φωτιά του Ανρί Μπαρμπίς (1873 - 1935) θεωρείται ένα από τα καλύτερα έργα της αντιπολεμικής πεζογραφίας. Αφορά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου ο συγγραφέας υπηρέτησε ως εθελοντής στο μέτωπο. Οι αναμνήσεις του παρουσιάζονται με ημερολογιακή μορφή, χωρίς συγκεκριμένες ημερομηνίες, παρ' ότι καταγράφονται μάχες και περιστατικά από τον χειμώνα του 1915, κομβική χρονιά για την εξέλιξη του πολέμου. Επιλέγει αυτόν τον τρόπο αφήγησης διότι τα εξωτερικά γεγονότα και οι κακουχίες χρησιμοποιούνται ως μέσα για να αναδειχθούν διαχρονικές θέσεις και αξίες εναντίον της φρίκης και του παραλογισμού κάθε ένοπλης σύρραξης. Με αδρό τρόπο, ρεαλιστικά στοιχεία και ποιητική γλώσσα, σε στιγμές όπου όλοι οι στρατιώτες, ανεξαρτήτως κοινωνικής θέσης, χαρακτήρα και συμπεριφοράς, γίνονται μια αδιαίρετη μάζα κάτω από την απειλή του θανάτου, ο Μπαρμπίς περιγράφει μέσα από άπειρα ατομικά πορτραίτα τόσο τις ιδιότητες του κάθε ανθρώπου ξεχωριστά, όπως πνευματικότητα, χιούμορ, κριτική σκέψη κτλ. και τα συναισθήματά του, όσο και τις κακουχίες, σωματικές και ψυχικές, οι οποίες όλες μαζί, συνολικά, συνθέτουν τη φρίκη του πολέμου. Σε αντίθεση με άλλους αντιπολεμικούς συγγραφείς που τοποθετούν τον άνθρωπο παθητικά στον πόλεμο, ως εργαλείο, στη Φωτιά ο άνθρωπος παρουσιάζεται ικανός να αποτρέψει οριστικά τη διεξαγωγή του. Το μυθιστόρημα έχει τιμηθεί με το βραβείο Γκονκούρ το 1916. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου) https://www.politeianet.gr/

Αποσπάσματα

"…Πλάι σε κεφάλια μαύρα και κερωμένα, ίδια μούμιες αιγυπτιακές, σαγρεδιασμένα από σκουλήκια και ψόφια έντομα, με ασπριδερά δόντια, να ξεπετούνε μέσα σε κουφάλες, πλάι σ’ ένα πλήθος σκούρα κόκαλα, σαν ρίζες γυμνωμένες μέσα σε χωράφι, ανακαλύπτεις κρανία ολότελα καθαρισμένα, κίτρινα με κόκκινα φέσια, που το γκρίζο τους κάλυμμα τρίβεται σε σκόνη σαν παλιός πάπυρος. Παΐδια εδώ κι εκεί πάνω στη γη, ίδια παλιά κλουβιά σπασμένα, κι ανάμεσα σε όλα αυτά, δερμάτινα λουριά μελανιασμένα, φλασκιά και καραβάνες τρύπια και πλακουτσωτά… Που και που, από κάτι μακρουλά εξογκώματα, γιατί όλοι ετούτοι οι νεκροί καταφέρνουνε τελικά να χωθούνε μέσα στη γη, βγαίνει μονάχα ένα κομματάκι ρούχο, φανερώνοντας πως ένα ανθρώπινο πλάσμα εξολοθρεύθηκε σε τούτο το σημείο του κόσμου…¨"

" Είμαι γαγγραινιασμένος, είμαι σάπιος είμαι κομματιασμένος μέσα μου’, κλαψούριζε ένας τραυματίας που με το κεφάλι μες τα χέρια μιλούσε ανάμεσα από τα δάχτυλά του. ‘ … Κι όμως, την προηγούμενη εβδομάδα, ήμουνα νέος, ήμουνα γερός. Να πως με κάνανε. Τώρα είμαι ένα γέρικο παλιόκορμο που σέρνεται σακατεμένο’."


"Η Φωτιά"
(Ημερολόγιο μιας ομάδας), "Σύγχρονη Εποχή" 1998

Χειμώνας 1915. Ο νεαρός Ανρί Μπαρμπίς πηγαίνει εθελοντής στο μέτωπο. Κρατάει ημερολόγιο ενός ολόκληρου χειμώνα, στην κρισιμότερη καμπή του Α Παγκόσμιου Πολέμου. Οι υγροί, μισοσαπισμένοι τάφοι - αμπριά, όπου οι στρατιώτες ζουν εφιαλτικές στιγμές, συχνά ανακατεμένοι με νεκρούς, κυριαρχούν σ' αυτό το κείμενο, από τα καλύτερα της αντιπολεμικής πεζογραφίας. Ανακατεμένοι οι στρατιώτες, τεχνικοί κι ελάχιστοι με γραμματικές γνώσεις, δένονται ακατάλυτα με το θάνατο.

Η κοσμοχαλασιά των αλλεπάλληλων βομβαρδισμών, τα πεδία των μαχών - κρανίου τόπος, δημιουργούν αγιάτρευτες τραυματικές εμπειρίες σ' όσους έχουν επιζήσει, έστω μ' ένα μάτι, ή ακρωτηριασμένοι.

Την ίδια απόγνωση με τις πολεμικές συνθήκες προκαλούν η κατακλυσμιαία βροχή, ο βοριάς, το χιόνι που ξεγυμνώνουν τη σάρκα, κομματιάζουν τα πόδια, εξαντλούν την ψυχική αντοχή.

Εκεί όπου στοιβάζονται ζωντανοί - φαντάσματα με πτώματα, στην εσχατιά της απόγνωσης αναρωτιούνται: Γιατί ο πόλεμος; Κι η απάντηση, λίγες πύρινες λέξεις: Οχι στον πόλεμο, θάνατος στον πόλεμο, για τα παιδιά μας, για το μέλλον του κόσμου. Αυτοί οι εξουθενωμένοι, βυθισμένοι ως το ζενίθ στο χαμό, βρίσκουν το νήμα της Αριάδνης, που ξεκινάει από τους αίτιους - θύτες, που καρπώνονται "τ' αγαθά" του πολέμου, ως τα θύματα - στρατιώτες - λαό, που ρίχνονται βορά στον Μινώταυρο - πόλεμο: "Θ' αναρωτιόμαστε, λέει ένας: "γιατί να πολεμάμε;". Αν κάθε έθνος φέρνει στο Είδωλο του Πολέμου τις νωπές σάρκες χιλίων πεντακοσίων νέων την ημέρα για να τις ξεσκίζει, είναι για το κέφι κάποιων δημαγωγών, που μπορούμε να τους μετρήσουμε. Αν λαοί ολάκεροι πάνε στο σφαγείο παραταγμένοι σε στρατούς - κοπάδια, είναι για να γράφει μια κάστα με χρυσά γαλόνια τα ονόματά της στις σελίδες της ιστορίας, για να μπορούνε και κάποιοι, μέρος της ίδιας κλίκας βαθμούχων, να μεγαλώσουν τις δουλιές τους - για ζητήματα προσώπων και ζητήματα εμπορίου.Καταγράφεται γραμμή τη γραμμή με ρεαλιστική περιγραφική ρώμη η ψυχογραφική ικανότητα του Μπαρμπίς να διεισδύει σ' όλες τις διακυμάνσεις του πόνου, ψυχικού ή σωματικού, σκιτσάροντας παράλληλα άπειρα πορτρέτα μ' αποτυπωμένη τη φρίκη του πολέμου, αλλά και την ελάχιστη χαρά στ' ανύπαρκτα σχεδόν διαλείμματα κάποιας ανάπαυλας, άδειας ή του ταχυδρόμου, τονίζοντας τις αναλαμπές από φως, που, παρ' όλ' αυτά δεν μπορούν να διαπεράσουν το απύθμενο σκοτάδι αυτής της κόλασης.

Πολύτιμο απόκτημα αυτό το βιβλίο, με τη θαυμάσια μετάφραση του Κώστα Αλάτση, ζωντανό μνημείο του πολέμου, που, από τ' αποκαϊδια του διαγράφεται λαμπρή κι ολόφωτη η εικόνα της πανανθρώπινης Ειρήνης. Ο συγγραφέας το έχει αφιερώσει: "στη μνήμη των συντρόφων που έπεσαν πλάι μου στο Κρουί και στο ύψωμα 119".

Ευγενία ΖΩΓΡΑΦΟΥ   Από https://www.rizospastis.gr/


Η ΚΟΛΑΣΗ

Η Κόλαση του Ανρί Μπαρμπίς θεωρείται ως ένα από τα έργα που άνοιξαν τον δρόμο για την εμφάνιση της σύγχρονης μυθιστορηματικής γραφής. Συγκαταλέγεται στα πιο πολυσυζητημένα βιβλία σε παγκόσμιο επίπεδο. Η υπόθεση εξελίσσεται σχεδόν ολοκληρωτικά μέσα σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου, όπου από μια τρύπα στον τοίχο ο αφηγητής παρακολουθεί και σχολιάζει τη ζωή των ενοίκων που εναλλάσσονται διαρκώς στο διπλανό δωμάτιο. Σε αντίθεση με έναν κοινό ηδονοβλεψία, δεν το κάνει για προσωπική ευχαρίστηση. Ψάχνει να βρει την αλήθεια στον κόσμο που τον περιβάλλει, καθώς ό,τι συμβαίνει γύρω του κινητοποιεί τον ψυχικό του κόσμο. Έτσι, κοιτάζοντας τις ζωές των άλλων, θέτει κυρίαρχα φιλοσοφικά ερωτήματα και δίνει απαντήσεις για το νόημα του έρωτα, της γέννησης, της ζωής, του θανάτου. Ταυτόχρονα, μέσα από τους άλλους, μαθαίνουμε για το παρελθόν και το παρόν του αφηγητή. Είναι μια πρωτότυπη προσέγγιση, πολύ λειτουργική και χρήσιμη για τον αναγνώστη. Η ποιητική γραφή του Μπαρμπίς, που το άρωμά της αποδίδεται εξαιρετικά στα ελληνικά από τη μεταφράστρια Στέλλα Βουρδουμπά, περιγράφει πολύ καθαρά, σταθερά και με σαφήνεια λεπτές προσωπικές καταστάσεις των ηρώων, που όσο κι αν αρχικά φαντάζουν ατομικές, τελικά επηρεάζουν κάθε ανθρώπινη ύπαρξη. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)  https://www.politeianet.gr/


Διαβάστε περισσότερα https://homouniversalisgr.blogspot.com/









Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου