Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Άρθρα. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Άρθρα. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

ΗΛΙΑΣ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ "Η Σταθερότητα ως Πολιτικό Ζητούμενο"

 “Η σκάλα της επιτυχίας πρέπει να στηριχτεί πρώτα σε κάτι σταθερό προτού μπορέσεις να την ανέβεις”(Βολταίρος).

          Στο λεξιλόγιό μας υπάρχουν λέξεις-όροι με θετικό σημασιολογικό φορτίο. Η χρήση τους στις διαπροσωπικές σχέσεις και επικοινωνία αλλά και στις κοινωνικές επαφές διαμορφώνουν ένα θετικό κλίμα στο βαθμό που είναι κοινωνικά αποδεκτές. Στην κατηγορία αυτών των λέξεων –όρων ανήκει και η έννοια Σ τ α θ ε ρ ό τ η τ α.

          Η θετικότητα αυτής της λέξης ανιχνεύεται σε πολλούς τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας και σε όλες της λειτουργίες της κοινωνίας. Η αξία της σταθερότητας είναι πρόδηλη στο βαθμό που κανείς δεν επικαλείται την αστάθεια ως ζητούμενο. Όσο θετικό φορτίο εμπεριέχουν οι έννοιες σταθερότητα και ευστάθεια, άλλο τόσο αρνητικό στοιχείο εμπεριέχουν τα αντώνυμά  τους, όπως τα : Αστάθεια, αποσταθεροποίηση, ασταθής.

                                        Τα επίπεδα της Σταθερότητας

        Στην Οικονομία η σταθερότητα αποτελεί το δομικό στοιχείο κάθε οικονομικού προγράμματος και σχεδιασμού. Γνωστό είναι στους Έλληνες από την εποχή-δοκιμασία των μνημονίων το “Σύμφωνο Σταθερότητας” που απέβλεπε στην ομαλή προσαρμογή της Ελληνικής Οικονομίας στην “Οικονομική Κανονικότητα” με ό,τι αυτό προέβλεπε για την υλική διαβίωση των Ελλήνων.

         Στο χώρο της Πολιτικής όλοι οι πολιτικοί αρχηγοί ευαγγελίζονται την «Πολιτική Σταθερότητα» ως αναγκαίας προϋπόθεσης για την δημοκρατική ομαλότητα και την κοινωνική ευρυθμία και πρόοδο..Στα προγράμματα των κομμάτων  η λέξη σταθερότητα κατέχει δεσπόζουσα θέση, όσο κι αν κάποια κόμματα στοχεύουν στην πολιτική αλλαγή (αλλαγή κυβέρνησης).

         Στην Κοινωνική ζωή οι νομοθέτες στοχεύουν στην θέσπιση σταθερών κανόνων που εξασφαλίζουν το κλίμα ασφάλειας και σιγουριάς στους πολίτες. Έτσι ενισχύονται οι κοινωνικοί δεσμοί και αποφεύγονται οι κοινωνικές συγκρούσεις. Αντίθετα η απουσία σταθερών κανόνων και θεσμικού ή νομικού πλαισίου σε μια κοινωνία επωάζουν την ανομία και την παραβατικότητα.

         Στο χώρο της Πνευματικής ζωής και δημιουργίας όλοι ομνύουν στην ανάγκη σταθερών και μόνιμων πνευματικών αρχών και ιδεών. Κι αυτό γιατί η σταθερότητά τους διευκολύνει την πνευματική συνέχεια ενός λαού αλλά και συνθέτει το αναγκαίο πλαίσιο για την πνευματική τελείωση των πολιτών. Όσο κι αν η ανανέωση ευδοκιμεί στον πνευματικό χώρο εντούτοις η σταθερότητα αποτελεί το κρηπίδωμα κάθε ανανεωτικής τάσης, όσο κι αν αυτό συνιστά οξύμωρο σχήμa..                     

           Από τον χώρο της   σταθερότητας δεν θα μπορούσε να απουσιάσει και ο χώρος της Ηθικής. Κατεξοχήν στο χώρο αυτό οι σταθερές ηθικές αξίες, πρότυπα και κανόνες θεωρούνται “εκ των ων ουκ άνευ” για την ηθική αρτίωση των ατόμων αλλά  και για την  εξυγίανση των ανθρώπινων σχέσεων. Εξάλλου στον χώρο της Ηθικής οι έννοιες αλλαγή και εξέλιξη ως αντώνυμες της σταθερότητας δεν ευδοκιμούν.

           Εξίσου, όμως, σημαντική θέση κατέχει η σταθερότητα και στην επιστήμη των Μαθηματικών. Γνωστός είναι ο όρος “Μαθηματική Σταθερά”. Ως μαθηματικές σταθερές λογίζονται οι ειδικοί αριθμοί που συνήθως είναι οι πραγματικοί αριθμοί. Στις μαθηματικές σταθερές ανήκουν και οι αριθμοί e και π από τον χώρο της γεωμετρίας και όχι μόνον.(Πυθαγόρεια σταθερά, οι σταθερές του Feigenbaum α και δ…).

          Η έννοια της σταθερότητας βρισκόταν στον κύκλο των αναζητήσεων και στους προσωκρατικούς φιλοσόφους και ιδιαίτερα του Ηράκλειτου και του Παρμενίδη. Στη θέση του Ηράκλειτου για μία αέναη μεταβολή και αλλαγή του όντος (Τα πάντα ρει) ο Παρμενίδης αντέτεινε την ακινησία και την σταθερότητα του όντος και του κόσμου. Θεωρούσε πως οι φαινομενικές αλλαγές είναι πλασματικές και προϊόν πλάνης. Ο κόσμος του Παρμενίδη είναι ένας κόσμος αιώνιων, ακίνητων και αδιαίρετων οντοτήτων.

                                   Η Σταθερότητα ως πολιτικό σύνθημα

       Οι υπεύθυνοι των κομμάτων αλλά και οι εκλογολόγοι υποστηρίζουν πως το κυρίαρχο προεκλογικό σύνθημα των κομμάτων στις επερχόμενες εκλογές στην χώρα μας θα είναι η σταθερότητα με όλα τα σημαινόμενά της. Ιδιαίτερα η ΝΔ, ως κυβερνών κόμμα, θα διεκδικήσει την επανεκλογή της με σύνθημα την σταθερότητα. Το τρίπτυχο σύνθημά της θα είναι: ”Συνέπεια, Συνέχεια, Σταθερότητα”. Κι αυτό γιατί όλοι γνωρίζουν πως ο πολίτης σε μεγάλο βαθμό ψηφίζει με γνώμονα την πολιτική σταθερότητα ως αναγκαίας προϋπόθεσης για την οικονομική και κοινωνική ευταξία.     

“Αποζητούμε την αυτοδυναμία γιατί την επόμενη ημέρα η χώρα θα χρειαστεί σταθερότητα και ταχύτητα στην λήψη αποφάσεων”.

          Η παραπάνω δήλωση-θέση του Πρωθυπουργού συνδέει την αυτοδυναμία με την σταθερότητα και συνιστά ένα προεκλογικό δίλημμα για τους ψηφοφόρους. Έτσι αιτιολογείται και δικαιολογείται η επιχειρηματολογία της ΝΔ για την ανάγκη ενός νέου εκλογικού συστήματος που θα εξασφαλίζει “σταθερές κυβερνήσεις”. Η αυτοδυναμία και η σταθερότητα θα είναι η “Μεγάλη Ιδέα” του κυβερνώντος κόμματος στις προσεχείς εκλογές.

             Ωστόσο, αυτή η πρόταξη της σταθερότητας ως το νέο φετίχ της κυβερνητικής προεκλογικής τακτικής, μπορεί να έχει και παρενέργειες στην υγεία του πολιτικού συστήματος μακροπρόθεσμα.

     “Όταν υπό το πρόσχημα της σταθερότητας απωθείται από την εξουσία κάθε θεσμική αλλαγή που μπορεί να τη θέτει σε κίνδυνο, τότε η πολιτική κρίση πλησιάζει και ψάχνει την ευκαιρία να φανεί” (Λευτέρης Κουσούλης, ”TO BHMA”).

           Στην αντίπερα όχθη και στον χώρο της αντιπολίτευσης η σταθερότητα δεσπόζει ως σύνθημα. Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ - ΚΙΝΑΛ Ν. Ανδρουλάκης δήλωσε εμφαντικά: “Δώστε μας ισχυρό διψήφιο ποσοστό για να έχετε και πρόοδο και σταθερότητα από την πρώτη Κυριακή”Σε μία άλλη δήλωσή του προσπάθησε να αποδομήσει το επιχείρημα-ιδεολόγημα της ΝΔ για σταθερότητα, τονίζοντας: ”Δεν συνιστούν σταθερότητα οι υποκλοπές και η επιλογή της κυβέρνησης για το ταμείο ανάκαμψης”.

          Δεν είναι, λοιπόν, λίγες οι φορές που η κυβέρνηση επικαλείται την δήλωση ξένων οργανισμών-οίκων που εξαίρουν την οικονομική σταθερότητα της Ελλάδας τα τελευταία χρόνια “Η Ελλάδα μεταμορφώνεται σε άγκυρα σταθερότητας(Γερμανική εφημερίδα).

          Το αντιφατικό και οξύμωρο σε αυτές τις εκλογές θα είναι ο εγκλωβισμός των κομμάτων της αντιπολίτευσης στην έννοια-σύνθημα της σταθερότητας την στιγμή που επικαλούνται την κυβερνητική αλλαγή. Διεκδικούν, δηλαδή, την αλλαγή σελίδας σε πολιτικό-κυβερνητικό  επίπεδο δυσκολευόμενα να αποποιηθούν την σταθερότητα ως αναγκαίας διαδικασίας για την στερέωση της δημοκρατίας μας. Θα ήταν ευτύχημα να πείσουν τα αντιπολιτευόμενα κόμματα πως η αλλαγή κυβέρνησης δεν θα συνοδευτεί και από την πολιτική αστάθεια.

                           “Η σταθερότητα δεν είναι ακινησία” (Μέτερνιχ).

          Αλλά και στο Εργασιακό επίπεδο και ιδιαίτερα στο χώρο της νεολαίας η σταθερότητα ως ζητούμενο κυριαρχεί απόλυτα. Ενδεικτική είναι η άποψη-θέση κάποιων νέων: ”Χαμηλός μισθός, λίγες προοπτικές επαγγελματικής ανέλιξης, αλλά σταθερότητα στην εργασιακή μου κατάσταση”.H νοοτροπία   του δημοσίου υπαλλήλου.

              Ο κόσμος μας σίγουρα δεν είναι ο αμετάβλητος κόσμος του Παρμενίδη. Ο τρόπος, όμως, που ερμηνεύουμε τον κόσμο και τις φαινομενικές αλλαγές του είναι παρμενίδειος. Η σταθερότητα είναι αναγκαία αρκεί αυτή να μην αποτελεί δίχτυ που δεν αφήνει να αναπνέει το πνεύμα της αλλαγής, της εξέλιξης και της ανανέωσης και γιατί όχι της ανατροπής, όπου αυτή χρειάζεται. Ο ποιητικός λόγος του Παλαμά είναι διαχρονικός:

       “Ακούστε. Εγώ είμαι ο γκρεμιστής,  γιατί είμ'  / εγώ κι ο κτίστης, / ο διαλεχτός της άρνησης κι ο ακριβογιός της /  πίστης. /  Και θέλει και το γκρέμισμα νου και καρδιά και / χέρι”.

 









ΗΛΙΑΣ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ "Από τη ΓΑΙΑ,τη Μητέρα ΓΗ στο "Μάνα Κουράγιο» και στο «Μάνα, Μητέρα,Μαμά»"

  *Αφιέρωμα στην Παγκόσμια Ημέρα της Μητέρας

       Κάθε Παγκόσμια Ημέρα - όσο κι αν κάποιοι διαφωνούν με αυτήν τη βιομηχανία των αφιερωμάτων – αναγκαστικά ενεργοποιεί τη μνήμη μας σε πρόσωπα και γεγονότα που σημάδεψαν την προσωπική μας ζωή και την παγκόσμια ιστορία. Όταν αυτές οι Ημέρες δεν ταυτίζονται ή δεν εξαντλούνται με την κατανάλωση λουλουδιών ή διαδικτυακών ευχών, τότε ίσως να  λειτουργούν κατά θετικό τρόπο.



          Είναι αδύνατο σήμερα, Παγκόσμια Ημέρα της Μητέρας, να μην επιστρέφει η μνήμη μας σε δύο εμβληματικά θεατρικά έργα που πρωταγωνιστεί η αιώνια Μάνα σε όλες τις εκδοχές της. Άλλοτε ηρωική και βασανισμένη κι άλλοτε σκληρή και ανθρώπινη που αγωνίζεται για την προσωπική της επιβίωση αλλά και για την ζωή των παιδιών της. Οι εξιδανικεύσεις και η αγιοποίηση της Μάνας ως παγκόσμιο και διαχρονικό Σύμβολο μάλλον την αποστεώνουν από κάθε ανθρώπινο στοιχείο.

      Κι αυτό γιατί η Μάνα εκφράζει, όσο κανένα άλλο πρόσωπο-σύμβολο, τη δύναμη, την  υπομονή  και την άμετρη και ανιδιοτελή αγάπη προς τα παιδιά της. Στον καθημερινό της αγώνα προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στη γήινη και υλική της υπόσταση από τη μία πλευρά και από την άλλη στο χρέος, στο καθήκον και στην υποχρέωση να δικαιώσει ό,τι έχει επενδύσει πάνω της η κοινωνία με τα στερεότυπά της

                                    Η Μάνα – ΓΗ ως αρχαίο σύμβολο

       Ωστόσο τη Μητέρα – Μάνα ως αρχέγονο σύμβολο το συναντάμε τόσο στην αρχαία μυθολογία όσο και στην ύστερη περίοδο. Η Μάνα – Γη υπήρξε η πρώτη πηγή ζωής που χάρισε στον κόσμο τη χαρά της δημιουργίας αλλά και μάς δίδαξε τον ανθρώπινο πόνο για την δημιουργία και τη φροντίδα των παιδιών που συμβολίζουν τη συνέχεια της ζωής.


         “Γαία θεά, μήτερ  μακάρων θνητών τα’ / ανθρώπων, / παντρόφε, πανδώτειρα, τελεσφόρε, / παντολέτειρα…” (Ω θεά Γη, συ η μητέρα των μακαρίων θεών / και των θνητών ανθρώπων,/ που τρέφεις τα πάντα και δίδεις τα πάντα, / που φέρεις σε πέρας την ωρίμανση των καρπών και τα πάντα θανατώνεις…”

       Ο παραπάνω Ορφικός Ύμνος προς τη Γαία – Μητέρα δεν προβάλλει μόνον τις αντιλήψεις των αρχαίων για τη Γαία – Θεά αλλά και την πεποίθησή τους πως ο άνθρωπος είναι δημιούργημα – τέκνο της Μητέρας Γης. Το ανθρώπινο γένος έλκει την καταγωγή του από τη Γαία. Ο Ησίοδος περιγράφει με το δικό του τρόπο την δημιουργία του ανθρώπινου γένους.

    “Γαία δε τοι πρώτον μεν εγείνατο / ίσον εωτή / Ουρανόν αστερόενθ’, ίνα μιν περί / πάντα καλύπτοι…” (Και η Γη γέννησε πρώτα ίσον με αυτή / τον Ουρανό που είναι γεμάτος άστρα, / να την καλύπτει από παντού…).

      Αυτός ο Ησιόδειος ανθρωπομορφισμός της Μητέρας – Γης και η ένωσή της με τον Ουρανό αποτέλεσαν τη βάση για όλες τις μεταγενέστερες αλληγορικές ερμηνείες του ρόλου της Μητέρας Γης. Για κάποιους ο μύθος της Γης ως μητέρας όλων (παμμήτωρ) παραπέμπει στην εποχή της μητριαρχίας.

       “Μάνα Γη, Μάνα Γη, Ουρανέ, πατέρα Ουρανέ / τα παιδιά σας είμαστε…”

 


      Οι παραπάνω στίχοι του γνωστού τραγουδιού «Μάνα Γη» αποτυπώνουν με ενάργεια τη συνέχεια του αρχέγονου μύθου που θέλει τη Γη ως μητέρα όλων μας. Εξάλλου το δίδυμο Ουρανός και ΓΗ υπήρξε το πρώτο δίδυμο των αρχαίων Θεοτήτων, από όπου πήγασαν τα άλλα ζεύγη, Κρόνος – Ρέα, Δίας – Ήρα…

                        Ο δεσμός του ανθρώπου με τη Μητέρα ΓΗ

    “Αλλ’ αυτόχθονες όντες την αυτήν εκέκτηντο μητέρα και πατρίδα…” (Λυσίας, Επιτάφιος τοις Κορινθίων βοηθοίς, 17-19) .

      Ο Λυσίας με υπερηφάνεια δηλώνει την καθαρότητα της καταγωγής των Αθηναίων, αλλά ταυτόχρονα καταγράφει με περισσή λεπτομέρεια και την αντίληψη των αρχαίων για το δεσμό του ανθρώπου με τη Μητέρα ΓΗ.

       Ωστόσο την αρχέγονη σχέση του ανθρώπου με τη Μητέρα ΓΗ  την εξέφρασε με την μορφή μανιφέστου ο αρχηγός των Ινδιάνων της Αμερικής, Σιατλ, το ο 1854 απευθυνόμενος στην κυβέρνηση της Ουάσινγκτον. Πρόκειται για μία συγκλονιστική μαρτυρία και μία κατάθεση ψυχής που αφυπνίζει ακόμη και σήμερα την ευαισθησία της ανθρώπινης ψυχής. Ιδιαίτερα σήμερα που η Μητέρα ΓΗ κινδυνεύει από τη ασυλλόγιστη συμπεριφορά του ανθρώπου που από ένοικος τείνει να γίνει ιδιοκτήτης της με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την επιβίωσή του.

      “Διδάξτε τα παιδιά σας αυτό που διδάξαμε στα δικά μας, ότι η ΓΗ είναι η Μάνα μας. Ό,τι παθαίνει η ΓΗ παθαίνουν και τα τέκνα της ΓΗΣ. Όταν η οι άνθρωποι φτύνουν στο χώμα, φτύνουν στους εαυτούς τους”

   Ο σεβασμός, λοιπόν, προς τη Μητέρα – με όλες τις εκδοχές της -  είναι επιβεβλημένος αφού σε αυτήν ως αιώνιο σύμβολο συναθροίζονται όλες οι θετικές και πανανθρώπινες αξίες.

         «Κι ένα τέταρτο μητέρας / αρκεί για δέκα ζωές, / και πάλι κάτι θα περισσέψει / που να το ανακράξεις / σε στιγμή μεγάλου κινδύνου» (Ελύτης).

                                 Η Μάνα στην Ποίηση

      Το αρχέτυπο σύμβολο της μάνας αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για όλες τις μορφές της Τέχνης. Η Ποίηση, η Ζωγραφική, η Γλυπτική, η Φωτογρφία, η Μουσική, το Θέατρο και ο Κινηματογράφος έχουν να δείξουν πολλά και σπουδαία δημιουργήματα αφιερωμένα  στον πόνο της Μάνας που συγκινούν ακόμη και κεντρίζουν τη σκέψη και τα συναισθήματά μας.

   Τα αποσπάσματα είναι ενδεικτικά και δεν φιλοδοξούν να καλύψουν όλο το εύρος της παρουσίας της Μάνας στην Τέχνη- Ποίηση.

     1. «Και με τον θρήνον  πόκαμνε στενάζαν οι / γυναίκες / και ανάμεσόν τους άρχισε κι η Εκάβη να / θρηνήσει: ”Έκτορ, ω το ακριβότερο απ’ όλα τα παιδιά /  μου, / και όταν μου εζούσες, οι θεοί , γλυκέ μου, σ’ αγαπούσαν / και τώρα μες στον θάνατο ακόμη σε λυπούνται…”» // « Παιδί μου τι να ζω η τρίσμοιρη, τέτοιο κακό που / με’ βρε. / με το χαμό σου τώρα. Κι ήσουνα για μένα το / καμάρι / / μέρα και νύχτα μες στο κάστρο μας, και σ’ όλους μας /   η σκέπη…».( Ο θρήνος της Εκάβης, Ιλιάδα).

 

      2. «Η μαύρη κι άραχλη, να σύρω μεγάλη φωνή; / να σύρω μοιρολόι κι οδυρμό; / σκοτεινά γηρατειά θεοσκότεινα, / σκλαβιά μου αφόρηττη, / ασήκωτη σκλαβιά μου / πού να ζητήσω καταφύγιο, σε ποιο παιδί μου;» (Ευριπίδη, Εκάβη,155-164)

       3. « Καταραμένοι να είστε Αχαιοί. Να σφάζεστε / μεταξύ σας. Σύντροφος παντοτινός η έχθρα. Σε / πολέμους αδελφοκτόνους να χύνεται το αίμα   / σας. Το φαρμάκι της διχόνοιας να φωλιάζει στις / φλέβες σας…» ( Η  Κατάρα της Εκάβης).

       4. «Ω ,Παναγιά μου, αν είσουνα, καθώς εγώ, μητέρα, / βοήθεια στο γιο μου θάστελνες τον Άγγελο από πέρα…./ Και ,τώρα, επά σε ποια φωτιά τα χέρια μου θ’ ανοίγω, / τα παγωμένα χέρια μου ναν τα ζεστάνω λίγο;» (Επιτάφιος, Γ. Ρίτσος).

      5. «Α! πώς είχα σα μάνα κι εγώ λαχταρήσει / (ήταν όνειρο κι έμεινεν, άχνα και πάει) / σαν και τ’ άλλα σου αδέρφια να σ’ είχα γεννήσει / κι από δόξες αλάργα κι αλάργ’ από μίση!» (Η Μάνα του Χριστού, Κ. Βάρναλης).

                     

      6. «Δυο γιους είχες μανούλα μου / δυο δέντρα, δυο ποτάμια,/ δυο κάστρα Βενετσιάνικα, / δυο δυόσμους, δυο λαχτάρες…./ Μ’ έναν καημό τ’ ανάστησα / μ’ έναν λυγμό τα γέννου…/ Στης μάνας τρέχουνε κι οι / δυο το νεκρικό κρεβάτι. / Μαζί τα χέρια δίνουνε της / κλείνουνε τα μάτια» (Δυο γιους είχες μανούλα μου, (Μίκης Θεοδωράκης).

     7. «Τι να μου κάνουν δάκρυα δυο / Και στεναγμοί σαρανταδυό μανούλα μου / Τι κι αν το δάκρυ μου νωπό / Βουβό το στόμα και πικρό μανούλα μου» (Μανούλα μου, Ιάκωβος Καμπανέλης).

     8. «Μάνα με τους εννιά σου γιους και με τη μια σου κόρη, /…κι έπεσε το θανατικό, κι οι εννιά / αδερφοί πεθάνν, / βρέθηκε η μάνα μοναχή σαν / καλαμιά στον κάμπο./ …Σήκω, μανούλα μου, άνοιξε, κι εγώ / γλυκιά μου μάνα. / Ποιος είν’ αυτός που μου χτυπάει / και με φωνάζει μάνα;>…» (Του Νεκρού Αδελφού,Δημοτικόν)

                              

        9. «Η μάνα εν κρύο νερόν και σο ποτήρ’ κε μπαιν’ / Η μάνα να μη ίνεται…/ Η μάνα εν βράχοις, η μάνα εν ρασίν / Σον δύσκολον την ώρα σ’, μανίτσα θα τσαείς / Μανίτσα θα τσαείς / Η μάνα εν τω στήριγμαν, τη χαράς το κλαδί / τ’ ατηνές η αγάπη κε βρίεται ση γην…» (Ποντιακόν, Η μάνα είναι ένα κρύο νερό και στο ποτήρι δεν μπαίνει / Σαν τη μάνα δε γίνεται…/ Η μάνα είναι σα βράχος, η μάνα είναι βουνό / Στη δύσκολή σου ώρα, μανούλα θα φωνάζεις / Μανούλα θα φωνάζεις / Η μάνα είναι το στήριγμα, της χαράς το κλαδί / Η δικιά μας αγάπη δεν βρίσκεται στη γη…)

     

Από https://iliasgiannakopoulos.blogspot.com/







ΗΛΙΑΣ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ "Η Τηλε-Οπτικοποίηση της Πολιτικής "

 “Η εικόνα κάνει τους τηλεθεατές να μετεωρίζονται ανάμεσα σε μία στιγμιαία και επιδερμική συγκίνηση και στην ψυχρή αδιαφορία της παραίτησης”.

    *Τελικά η Τηλεμαχία υπακούοντας στους νόμους της Εξουσίας της Εικόνας άλλους ωραιοποίησε (δημοσιογράφους και πολιτικούς) και άλλους απομυθοποίησε. Ο λόγος και ο αντίλογος προσαρμόστηκαν στη λογική της μη-ήττας. Ο Διάλογος, ο μεγάλος χαμένος της τηλεμαχίας, ίσως έπειθε περισσότερο μέσα από την τεχνική των δισσών λόγων που προϋποθέτουν επιχειρήματα και λογικές αποδείξεις και όχι έξυπνα συνθήματα και αναπόδεικτα γλωσσικά στερεότυπα. Δυστυχώς θέματα σημαντικά απουσίαζαν από την Τηλεμαχία, όπως: Ο Πολιτισμός, το Όραμα για την Ελλάδα του μέλλοντος, η Υπογεννητικότητα,το Περιβάλλον, ο Αφελληνισμός σε πολλούς τομείς, η κοινωνική και ατομική Βία, η Αγροτική παραγωγή, οι τρόποι αύξησης του εθνικού Πλούτου...Δυστυχώς αποσιωπήθηκε από δημοσιογράφους και πολιτικούς και το πρόβλημα του χρέους που σκάλωσε στα 400 δισ.

       *Το κείμενο που ακολουθεί, με την αναγκαία επικαιροποίηση, δημοσιεύτηκε σε τοπική εφημερίδα των Τρικάλων στις 4 Φεβρουαρίου 2004.

     Ο γιγαντισμός των σύγχρονων ΜΜΕ και ιδιαίτερα της τηλεόρασης επαναφέρει το ερώτημα για το περιεχόμενο της “Τηλε-Δημοκρατίας και για τη σχέση Πολίτη και Πολιτικής. Πολλοί είναι εκείνοι που διατείνονται πως υφίσταται ένας στενός δεσμός ανάμεσα στην TV και στην ποιότητα της Πολιτικής Σκέψης.

                         


        Ο κυριαρχικός ρόλος της ηλεκτρονικής πληροφόρησης-επικοινωνίας καθίσταται περισσότερο εξουσιαστικός κατά την προεκλογική περίοδο. Σε αυτήν κυριαρχεί πλέον το πολιτικό θέαμα και υποχωρεί η συζήτηση για την πολιτική με την ριζική έννοια του όρου. Για μία άλλη φορά η εικόνα εκτοπίζει το λόγο και η δήθεν πολυφωνία των ΜΜΕ συνοδεύεται από την αφωνία των πολιτών.

         Ένας μεγάλος αριθμός πολιτών  εκφράζει την  ικανοποίησή του από την παρουσία στην  ΤV της κομματικής πολυφωνίας. Λίγοι, όμως, είναι εκείνοι που διακρίνουν πίσω από αυτήν προβλήματα και κινδύνους που ελλοχεύουν για την πολιτική και τη δημοκρατία. Μερικά από αυτά είναι η δημιουργία του “Πολίτη-Τηλεθεατή” σε μία “Δημοκρατία  Θεατών”.

                                            Η Πολιτική ως Θέαμα

      Η τηλε-οπτικοποίηση της πολιτικής και η μετατροπή της σε θέαμα συνιστούν τη σύγχρονη πολιτική πραγματικότητα. Θέαμα, όμως, σημαίνει καταναλώσιμο είδος σύμφωνα με τους κανόνες του κυρίαρχου οικονομικού συστήματος. Η παραδοχή και η αποδοχή των ειδικών της πολιτικής και ο αποκλεισμός των άλλων ως αχρείαστων και ακατάλληλων (Τηλε-πολίτες) μπορεί να γεννήσει την πολιτική τερατογέννηση..

       Ξεχνούν, όμως, πως “η γενικευμένη υπερεξειδίκευση επιφέρει έναν γενικευμένο κρεττινισμό” (Μορέν).

  


       Τελευταίο σύμπτωμα της τηλε-oπτικοποίησης της πολιτικής και της έντονης παρουσίας στην TV των κομματικών αστέρων - ως κατάκτηση της δήθεν κομματικής πολυφωνίας - είναι η σιωπή των πολιτών και η “πολιτική αφασία” του εκλογικού σώματος .H αφασία στο πολιτικό επίπεδο εμφανίζεται με ποικίλα συμπτώματα, μερικά από τα οποία εύκολα ανιχνεύονται, όπως:

        Η ανικανότητα του σύγχρονου ανθρώπου να παράγει γνήσια και δημιουργική σκέψη από τη μία πλευρά και από την άλλη η ικανότητά του να αναμασά χωρίς συνείδηση τον κομματικό λόγο. Να αντιλαμβάνεται μόνο το σύνθημα και να αδυνατεί να ερμηνεύει τον καθαρό και γόνιμο πολιτικό λόγο. Να αδιαφορεί για ζητήματα ζωτικής σημασίας και κατά περίεργο τρόπο να ευαισθητοποιείται σε θέματα μικρότερης ή ανύπαρκτης σημασίας (αδιαφορεί για την οικολογική καταστροφή και τα μεταλλαγμένα προϊόντα, αλλά κατεβαίνει θορυβωδώς στο αεροδρόμιο για την υποδοχή ενός ακριβοπληρωμένου ποδοσφαιριστή).

       Τα ΜΜΕ έγιναν μέσα παραγωγής τεχνητής εμπειρίας και όχι αναμεταδότες πραγματικής εμπειρίας, προβάλλουν ιδεολογήματα και απονευρώνουν κάθε ιδεολογία. Η TV επιβάλλει την μονοσήμαντη επικοινωνία κατά την οποία οι ρόλοι του πομπού (πολιτικού) και του δέκτη (πολίτη) είναι από πριν καθορισμένοι. Η κυριαρχία της εικόνας είναι απόλυτη κι αυτό επιδρά αρνητικά στη δυνατότητα του θεατή να ενημερωθεί σωστά και να αρθρώσει δικό του λόγο κριτικό.

                       


                                                  Ιδεολογικό μασάζ

       Έτσι ο κομματικός  τηλεοπτικός λόγος με τη γρήγορη αλληλοδιαδοχή των εικόνων δεν γίνεται άμεσα αντιληπτός από τη συνειδησιακή λειτουργία και περνά στο υποσυνείδητο. Πρόκειται για ένα “ιδεολογικό μασάζ” του εγκεφάλου του ψηφοφόρου. Το ιδιαίτερο γνώρισμα της εικόνας είναι να αγγίζει κατευθείαν τη συναισθηματική σφαίρα, δίχως τη μεσολάβηση της νόησης.

       Στην τηλεόραση, λοιπόν, οι πληροφορίες και γενικά ο πολιτικός λόγος φορτίζονται συναισθηματικά και προκαλούν την άκριτη αποδοχή χωρίς την απαραίτητη εννοιολογική ανάλυση ή ερμηνεία των δεδομένων. Ο κομματικός, επομένως, πλουραλισμός της TV δεν πρέπει να γίνει αυτοσκοπός. Γιατί σκοπός της κομματικής πολυφωνίας δεν είναι να ικανοποιηθεί ο ψηφοφόρος ακούγοντας και τη δική του προκάτ άποψη δίπλα στις άλλες προκάτ απόψεις των κομμάτων, αλλά να του παρέχονται εκείνες οι πληροφορίες για να κρίνει, να σχηματίζει υπεύθυνη προσωπική άποψη και όχι περισσότερη ελευθερία επιλογών ανάμεσα στα πολλά κέντρα πλύσης εγκεφάλων.

      Το σύνθημα του Γαλλικού Μάη “Ζήτω η επικοινωνία. Κάτω οι τηλεπικοινωνίες” παραμένει πάντα επίκαιρο.

     Στις πολιτικές τηλεοπτικές συζητήσεις πρωταγωνιστούν όχι οι πολιτικές και ιδεολογικές αναζητήσεις, αλλά τα πρόσωπα-ηγέτες. Η εικόνα του πολιτικού ηγέτη εκτοπίζει κάθε αναφορά στον πυρήνα της πολιτικής και των ιδεολογιών. Η υπερπροβολή της πολιτικής και προσωπικής του δράσης συμβάλλει στην προσωποποίηση της πολιτικής και εκτρέφει έναν ιδιότυπο μεσσιανισμό. Η σύγκρουση των ηγετών μέσα από την τηλεόραση απορροφά τη λαϊκή δυσφορία και μειώνει στο ελάχιστο την εξωτερίκευση της πολιτικής διαφωνίας. Ο τηλεοπτικός ηγέτης ενσωματώνει τις φοβίες, τις ανησυχίες, την ελπίδα και τα οράματα των ψηφοφόρων καθιστώντας έτσι ανενεργή την πολιτική συμμετοχή.

                      


                                                 Η  Τηλε-Δημοκρατία

        Έτσι η πολιτική συμμετοχή των μαζών υποκαθίσταται από την τηλεοπτική δράση του ηγέτη μέσα σε καθεστώς τηλε-δημοκρατίας.

    Στην τηλε-δημοκρατία επικρατεί το μαζικό και το ομοιόμορφο. Ο ομοιομορφοποιητικός ρόλος της εικόνας αποδυναμώνει το διαφορετικό και ενοχοποιεί την ιδεολογική και αισθητική παρέκκλιση. Στην εικονολατρική δημοκρατία ισχύει η εξίσωση το ορατό = το πραγματικό = το αληθινό, το οποίο με τη σειρά του παράγει μία άλλη αυταπάτη “Ο κόσμος είναι αυτός που εμφανίζεται στην οθόνη και δεν μπορούμε να τον αλλάξουμε”.

       Έτσι, όμως, τείνουμε να λησμονούμε όσα ξεχνάει η τηλεοπτική εικόνα. “Ό,τι δεν μεταφράζεται σε οπτική εντύπωση (σκέψη, άρνηση, ουτοπία, φιλοσοφική αναζήτηση…) παύει να υπάρχει”. Οι μειοψηφίες χλευάζονται και οι πολιτικές διαφοροποιήσεις μεταφράζονται ως νευρωτικά συμπτώματα ανθρώπων που παρουσιάζουν συμπτώματα-αδυναμίες προσαρμογής στην κυρίαρχη πραγματικότητα.

                                       Χωματερή  Πληροφοριών

      Για την τηλεόραση η συνείδηση του πολίτη λογαριάζεται ως “χωματερή πληροφοριών”. Μεγάλες ποσότητες πολιτικών ειδήσεων καθημερινά μεταποιούν την πολιτική ζωή σε θέαμα ή σε πρόκληση ψυχολογικών εντυπώσεων. Προέχει η εντύπωση και λιγότερο η ουσία. Στόχος η συναισθηματική διέγερση και η ιδεολογική σύγχυση και όχι η ενημέρωση και η πολιτική αφύπνιση. Η βιομηχανία των πολιτικών συζητήσεων πάνω στα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων μεταποιεί τα καθαρά πολιτικά γεγονότα σε ηδονικά καταναλώσιμη ενημέρωση και επενδύει στη ναρκισσιστική καταναλωτική απαίτηση του θεατή, που αγγίζει ενίοτε τα όρια της πολιτικής βουλιμίας.

               

       Το σημερινό, λοιπόν, άτομο ετερόφωτο και ετεροκαθοριζόμενο οδηγείται στην κάλπη με την ψευδαίσθηση  ότι αυτό και μόνο είναι ο κυρίαρχος του παιχνιδιού και ο ρυθμιστής των πολιτικών εξελίξεων. Η πλύση εγκεφάλου που υφίσταται πριν τις εκλογές και τα κολακευτικά λόγια που ακολουθούν μετά την έκδοση των αποτελεσμάτων περί δήθεν “ώριμου πολιτικά και υπεύθυνου λαού” τον οδηγούν σε επικίνδυνες πολιτικά αυταπάτες για την προσωπική του αξιοπρέπεια και για την ηθική της πολιτικής. Η ανυπαρξία κριτικής σκέψης και αντιρρησιακού λόγου προοικονομεί απρόβλεπτες συνέπειες για τη δημοκρατία.

       Ο Λόγος που διαφοροποίησε σημαντικά τον άνθρωπο ως είδος από τα άλλα έμβια όντα πρέπει να ξαναβρεί τη χαμένη του δύναμη και δυναμική. Να γίνει η αιτία για τη αυτοεπιβεβαίωση της ύπαρξής του και της πολιτικής του φύσης.

         

      “Και σήμερα έζησα, επέζησα / ανακαλύπτοντας την ύπαρξή μου / μέσα απ’ τις πολλές κατεδαφίσεις / επέζησα περνώντας ανάμεσα / από αναρίθμητες στερήσεις / νυχοπατώντας / μονολογώντας /κρατώντας / ανάμεσα στα δόντια μου / λεπίδι κοφτερό το ΛΟΓΟ”.

      Από https://iliasgiannakopoulos.blogspot.com/   








ΗΛΙΑΣ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ "Άνθρωποι ή ανθρωποειδή στο μετα-σύμπαν της Τεχνητής Νοημοσύνης;"

  "Φοβάμαι ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να καταστρέψει την ανθρωπότητα.Όπως κάποιος δημιουργεί ιούς υπολογιστών, έτσι και κάποιος μπορεί να αναπτύξει ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης που θα μπορεί να αυτοβελτιώνεται και να αναπαράγει τον εαυτό του. Αυτό θα οδηγήσει σε μία νέα μορφή ζωής που θα εξαφανίσει τον άνθρωπο" (Στίβεν Χόκινγκ).

  "Αυτή τη στιγμή, δεν είναι πιο έξυπνα (chatbot) από εμάς, όσο μπορώ να πω. Αλλά νομίζω ότι σύντομα μπορεί να γίνουν" (Τζέφρι Χίντον,ο "νονός" της τεχνητής νοημοσύνης-ΑΙ).

 Η παραίτηση του "νονού" της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ) από τη Google και τα αίτια που επικαλέστηκε προκάλεσαν μεγάλη ανησυχία και φόβους για το μέλλον του ανθρώπου.Οι ειδικοί του χώρου της Τεχνητής Νοημοσύνης (TN), όπως και πολλοί διανοούμενοι επισημάνουν τους κινδύνους που ενέχει αυτό το τεχνολογικό επίτευγμα του ανθρώπου. 

Οι άνθρωποι του παρελθόντος κάθε επίτευγμα που ξεπερνούσε τις προβλέψεις τους το συσχέτιζαν και το ερμήνευαν με όρους κινηματογραφικούς. Δεχόταν, δηλαδή, πως τα τεχνολογικά υπερ-επιτεύγματα είναι επινοήματα μόνον των ταινιών επιστημονικής φαντασίας. Ωστόσο στη σύγχρονη ηλεκτρονική και ψηφιοποιημένη πραγματικότητα η φαντασία συμπληρώνει την πραγματικότητα, αφού οι νέες τεχνολογίες με οδηγό την «Τεχνητή νοημοσύνη» προκαλούν αντιτιθέμενες κρίσεις και αξιολογήσεις.

Οι θετικές προοπτικές

Οι θιασώτες των νέων τεχνολογιών και της τεχνητής νοημοσύνης ανιχνεύουν τη θετική τους συμβολή στην επίλυση πρακτικών καθημερινών προβλημάτων. Οι καθημερινές αγορές, η εξόφληση λογαριασμών, κάποιες μορφές ιατρικής φροντίδας, ο συντονισμός των οικογενειακών εργασιών και κάποιες μορφές επαγγελματικών υποχρεώσεων  θα ανατεθούν στις «έξυπνες μηχανές» κι έτσι θα απαλλάξουν  τον άνθρωπο από κάποιο κόπο και θα απελευθερώσουν πολύτιμο χρόνο για άλλες πνευματικές και ζωογόνες ενασχολήσεις.

Στα θετικά των Ν.Τ. και της Τ.Ν. θα μπορούσαν να συμπεριληφθούν και η δυνατότητα πρόσβασης σε νέα γνωστικά αντικείμενα αλλά και η ενημέρωσή μας για θέματα που βρίσκονται είτε στον μικρόκοσμό μας είτε στον ευρύτερο – διαπλανητικό χώρο. Οι δυνατότητες πνευματικής ανέλιξης υποβοηθούνται αφού το υποκείμενο καθίσταται γνώστης θεωριών και γεγονότων από ένα ευρύ φάσμα – τοπικό και χρονικό – δραστηριοτήτων. Η επικοινωνία διευκολύνεται και εμπλουτίζει τους χρήστες με νέες γνώσεις, εμπειρίες και βιώματα.

Στον κατάλογο των θετικών θα μπορούσαν να προστεθούν η επιστημονική πρόοδος, η διευκόλυνση της συμμετοχής στα κοινά, ο εμπλουτισμός της δημοκρατίας και η βίωση μιας άλλης ποιότητας ζωής. Κι αυτό γιατί οι Ν.Τ. και η Τ.Ν. ανοίγουν νέες πρωτόγνωρες ευκαιρίες, επιφέρουν ριζικές ανακατατάξεις και μετασχηματισμούς και ενεργοποιούν τη φαντασία και τη δημιουργικότητα των πολιτών. Σβήνουν τον εφησυχασμό στα κατακτημένα, ενσπείρουν την αμφισβήτηση στο παραδοσιακό και πυροδοτούν την περιέργεια και την κινητικότητα του υποκειμένου. Έτσι πυροδοτούνται οι υγιείς λειτουργίες της εξέλιξης και της προόδου.

Ωστόσο – και παρά τα αναμφισβήτητα – θετικά στοιχεία που συνοδεύουν τις Ν.Τ. και την Τ.Ν. υπάρχουν κι εκείνοι που επισημαίνουν το γκρίζο τοπίο αυτών και μία sui generis δυστοπία που βρίσκεται στη γέννησή της.


Η δυστοπία της ψηφιακής εποχής

Ως πρώτο αρνητικό των Ν.Τ. και της Τ.Ν. θα μπορούσε να θεωρηθεί η υπονόμευση της άμεσης και ζωντανής επικοινωνίας. Οι διαπροσωπικές σχέσεις αντικαθίστανται από τις διαμεσολαβημένες επαφές και η συντροφικότητα ως βίωμα υποχωρεί. Τα ηλεκτρονικά μηνύματα αντικαθιστούν το χρώμα της φωνής και την ένταση του βλέμματος. Όλα λειτουργούν με έναν μηχανιστικό τρόπο, όπως ορίζουν οι αλγόριθμοι  και οι τεχνικές προδιαγραφές των «μέσων επικοινωνίας». Το πρόσωπο αλλοιώνεται και όλα υπακούουν στους νόμους ενός άχρωμου και απρόσωπου προγραμματισμού.

Παρεπόμενο του παραπάνω αρνητικού είναι και ο κίνδυνος αλλοίωσης της προσωπικής – ανθρώπινης ταυτότητας. Κι αυτό γιατί η μηχανοποίηση των διαπροσωπικών σχέσεων και η αφυδάτωση από κάθε γνήσιο ανθρώπινο στοιχείο μεγαλώνει το εσωτερικό κενό και απενεργοποιεί κάθε σταθερό σημείο ισορροπίας. Οι πληροφορίες και οι γνώσεις αδυνατούν να καλύψουν το εσωτερικό κενό, αφού απουσιάζει ο εσωτερικός διάλογος και η καταβύθιση στον εσωτερικό μας κόσμο, στον κόσμο των ερωτημάτων, των αγωνιών και των φόβων μας. Έτσι δομείται ένα εύθραυστο Εγώ με αδυνατισμένα αντισώματα ή περιχαρακωμένο στον ναρκισσισμό του.

Στον κύκλο των παρενεργειών των Ν.Τ. και της Τ.Ν. μπορεί να ενταχθεί και η παραπληροφόρηση. Το πλήθος των πληροφοριών που διακινείται πολλές φορές εμπλουτίζεται από ψευδείς πληροφορίες που κατασκευάζουν μία άλλη πραγματικότητα που οι δέκτες την βιώνουν ως τη δική τους αλήθεια. Ζούμε στην εποχή της μετα-αλήθειας που διαβρώνει τους κώδικες ορθολογικής ερμηνείας της πραγματικότητας και μάς οδηγεί σε ένα καθεστώς ασυνείδητης εθελοδουλείας. Η εξουσία των ηλεκτρονικών μηνυμάτων και οι αλγόριθμοι απεργάζονται τη χειραγώγησή μας.

Σε ένα άλλο επίπεδο υπάρχουν και οι φόβοι  παραβίασης της Ιδιωτικότητάς μας και η επιβολή μιας άλλης Ηθικής. Ιδιωτικά συμφέροντα, αυταρχικές εξουσίες και η αδηφαγία των πολλών απειλούν την ιδιωτικότητά μας στο όνομα μιας κατ’ επίφαση δημόσιας ελευθερίας. Η συγκέντρωση πληροφοριών της προσωπικής μας ζωής και η υποχώρηση – αποβιταμίνωση της παραδοσιακής ηθικής υπονομεύουν την ιδιωτικότητά μας και αποδομούν τα βάθρα της ελευθερίας μας. Μία άλλη ηθική, χωρίς κανόνες και ανθρώπινη ευαισθησία τείνει να κυριαρχεί στο όνομα της αντικειμενικότητας κι ενός στυγνού – τεχνοκρατικού εξορθολογισμού των πάντων. 

 

Η στάση μας

Ωστόσο θα ήταν λάθος να εγκλωβιστούμε στους ύμνους για τη Ν.Τ. και Τ.Ν. ή στο ανάθεμα. Δεν μπορούμε να αποτρέψουμε την επέλασή τους, όπως και της παγκοσμιοποίησης. Αμετάθετο χρέος μας είναι να οργανώσουμε την άμυνά μας και να αποκομίσουμε μόνο τα θετικά. Ας απαλλαγούμε από την τεχνοφοβία κι ας αρθρώσουμε τις προτάσεις μας για τους όρους συμβίωσής μας με τα νέα δεδομένα που επιβάλλει η ψηφιακή πραγματικότητα.

Απέναντι, λοιπόν, στον πληροφοριακό ολοκληρωτισμό και στην νέα ηθική των μηχανών που τείνει να επικρατήσει ο άνθρωπος, η κοινωνία και η θεσμική τους έκφραση, το κράτος, πρέπει να αμυνθούν. Κι αυτός όχι για να αναστείλουμε την τεχνολογική πρόοδο, αλλά να βρούμε νέους τρόπους συνύπαρξης με αυτήν.

Το κράτος σε πρώτο επίπεδο πρέπει να θέσει όρια στη χρήση των νέων μηχανών και να ορίσει με σαφήνεια τους χώρους και τα πεδία λειτουργίας τους. Να προβλεφθούν ρητά οι ανεπιθύμητες λειτουργίες – όπως η συλλογή και χρήση προσωπικών δεδομένων – και να θεσμοθετηθούν οι αναγκαίοι κανόνες. Το δίκαιο και οι νόμοι να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα, έτσι ώστε να προστατεύεται η ελευθερία του πολίτη, χωρίς να εμποδίζεται η τεχνολογική πρόοδος.

Σε ατομικό επίπεδο κρίνεται αναγκαία μία επαναξιολόγηση των αξιώνπροτύπων και ιδανικών πάνω στα οποία θα κληθεί να δομήσει τη ζωή του στις επόμενες δεκαετίες. Να εξασφαλίσει ή να δημιουργήσει νέους χώρους και ευκαιρίες επικοινωνίας με τον εσωτερικό του κόσμο. Να απελευθερώσει τη φαντασία και τη δημιουργικότητά του και να μην αρκείται στις προγραμματισμένες επιλογές των αλγόριθμων. Κι αυτό γιατί η δημιουργία, η τέχνη και η ζωή αναπνέουν και ανθοφορούν μόνο στην αυθεντικότητα και στα προσωπικά βιώματα.

Εξίσου, όμως, σημαντική θεωρείται και η διαμόρφωση μιας νέας Ηθικής στην επέλαση της Τεχνητής Νοημοσύνης. Η παραδοσιακή  ηθική αδυνατεί να καλύψει ή να απαντήσει αποτελεσματικά στα νέα ηθικά διλήμματα που θέτουν οι ψηφιακές λειτουργίες. Μετά την Βιο-Ηθική απαραίτητη κρίνεται και η Τεχνο-Ηθική για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ιδιαίτερα της ιδιωτικότητας. Μελλοντικά η γενικευμένη ψηφιοποίηση θα αναδείξει νέα προβλήματα και θα προκαλέσει νέα ερωτήματα για τα όρια και το περιεχόμενο του ηθικού, του δικαίου και του νόμιμου. 

 

Επιμύθιο

Όσες πιθανότητες έχει ο άνθρωπος να εξελιχθεί σε ένα ανώτερο νοητικά ον, άλλες τόσες πιθανότητες έχει να μετεξελιχθεί σε ένα ον ανθρωποειδές, χωρίς εσωτερικό περιεχόμενο, προσαρμοσμένο και χειραγωγήσιμο. Στην ψηφιακή εποχή και στο βασίλειο των αλγόριθμων να βρούμε νέους τρόπους για το «ευ ζην».

«Το μυαλό είναι ένα είδος τελευταίου καταφυγίου της προσωπικής μας ελευθερίας και αυτοδιάθεσης… Ωστόσο λιγοστεύουν οι πιθανότητες να παραμείνει το ανυπέρβλητο φρούριο».

       Ο Ισραηλινός διανοούμενος και συγγραφέας Γιουβάλ Νώε Χαράρι κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τις επερχόμενες συνέπειες της "χωρίς όρους και όρια" χρήσης της Τεχνητής Νοημοσύνης.Ειδικότερα σε μία πρόσφατη συνέντευξή του επισήμανε τα παρακάτω:

       "Επί χιλιάδες χρόνια,προφήτες,ποιητές και πολιτικοί χρησιμοποιούσαν τη γλώσσα και την αφήγηση για να χειραγωγήσουν και να ελέγξουν τους ανθρώπους και την κοινωνία.Τώρα,η Τεχνητή Νοημοσύνη πιθανόν να είναι σε θέση να το κάνει.."

 

         Σε ένα άλλο σημείο  o Χαράρι προέβλεψε και τη δημιουργία-εμφάνιση νέων θρησκειών με πολλούς πιστούς.

  "Στο μέλλον μπορεί να δούμε τις πρώτες λατρείες και θρησκείες στην Ιστορία ,τα ιερά κείμενα των οποίων θα έχουν γραφτεί από μία μη ανθρώπινη νοημοσύνη".

       Ευχόμαστε οι εκτιμήσεις του Χαράρι να παραμείνουν στο επίπεδο των εκτιμήσεων και να μην αποτελέσουν κομμάτι της πραγματικότητάς μας στα επόμενα χρόνια. Μετά την αναγκαιότητα της ΒιοΗθικής τώρα χρειαζόμαστε και έναν νέο Κώδικα Ηθικής για την Τεχνητή Νοημοσύνη.

 

Από https://iliasgiannakopoulos.blogspot.com/