Ο Ζαν Ζακ Ρουσσώ (Jean-Jacques Rousseau, 28 Ιουνίου 1712 - 2 Ιουλίου 1778) ήταν Ελβετός φιλόσοφος, συγγραφέας και συνθέτης του 18ου αιώνα. Οι πολιτικές ιδέες του Ρουσσώ επηρέασαν την ανάπτυξη της κομμουνιστικής και σοσιαλιστικής θεωρίας, και την ιδεολογία του εθνικισμού.
Ο Ρουσσώ γεννήθηκε και μεγάλωσε στην θρησκευτικά καλβινιστική Γενεύη. Ο πατέρας του, Ισαάκ Ρουσσώ, ήταν ωρολογοποιός. Οι πρόγονοι του ήταν Ουγενότοι πρόσφυγες από την Γαλλία, οι οποίοι βρήκαν καταφύγιο στην Γενεύη. Η μητέρα του Ζαν Ζακ Ρουσσώ, η οποία ήταν κόρη ενός προτεστάντη ιερέα,πέθανε εννιά μέρες μετά την γέννηση του Ρουσσώ, και έτσι ο ίδιος έμεινε ορφανός.
Σε ηλικία 10 ετών εγκαταλείφθηκε από τον πατέρα του, και έτσι ο Ζαν Ζακ Ρουσσώ γνώρισε δύσκολα παιδικά χρόνια. Στη συνέχεια της ζωής του πέρασε δύο χρόνια με έναν πάστορα, ως το 1724. Μετά ο θείος του τον τοποθέτησε ως μαθητευόμενο γραφέα σε ένα δικαστικό γραφείο, και το 1725 έγινε μαθητευόμενος ενός χαράκτη.
Ο Ζαν Ζακ Ρουσσώ εγκαταλείπει την γενέτειρα του Γενεύη σε ηλικία 16 ετών, το 1728. Είναι ο εφημέριος του Κονφινιόν που τον στέλνει στην βαρώνη Μαντάμ ντε Βαράνς, πρόσφατα προσηλυτισμένη στον καθολικισμό. Αυτή με την σειρά της τον στέλνει στο Τορίνο της Ιταλίας, όπου ο Ζαν Ζακ Ρουσσώ ασπάζεται τον καθολικισμό.
Τον επόμενο χρόνο ο Ρουσσώ επιστρέφει στο σπίτι της βαρώνης, την οποία πλέον θεωρεί μητέρα του. Το 1730 ταξιδεύει με τα πόδια ως το Νεσατέλ, όπου διδάσκει μουσική. Μέχρι το 1739 περιπλανιέται σε διάφορα μέρη στην Ελβετία, ενώ μάλιστα η βαρώνη γίνεται και ερωμένη του. Το ίδιο έτος συγγράφει και το πρώτο του βιβλίο, Le verger de Madame la baronne de Warens.
Το 1742 βρίσκεται στο Παρίσι όπου γράφει ως το 1743 δύο δοκίμια σχετικά με την μουσική και αναπτύσσει σχέσεις με τον Διαφωτιστή Ντενί Ντιντερό.
Το 1745 γνωρίζει μία υπηρέτρια πανδοχείου, με την οποία θα αποκτήσει πέντε παιδιά.
Το 1749 γράφει για την Εγκυκλοπαίδεια όλα τα άρθρα που αφορούσαν την μουσική.
Το 1750 συμμετέχει σε έναν διαγωνισμό της Ακαδημίας της Ντιζόν (Académie de Dijon), και η διατριβή του Διατριβή σχετικά με τις τέχνες και τις επιστήμες, στην οποία υποστηρίζει ότι η πρόοδος συνεπάγεται διαφθορά και εκφυλισμό, κερδίζει το πρώτο βραβείο.
Το 1755, σε έναν άλλον διαγωνισμό της ίδιας Ακαδημίας, απαντάει με το πρώτο μεγάλο έργο του Διατριβή για την προέλευση και τις βάσεις της ανισότητας μεταξύ των ανθρώπων. Το έργο αυτό όμως προκάλεσε έντονες αντιδράσεις κατά του Ρουσσώ.
Έργα
*Le Devin du Village (Ο μάγος του χωριού, όπερα, 1752)
*Discours sur l'origine et les fondements de l'inégalité parmi les hommes (Διατριβή για την προέλευση και τις βάσεις της ανισότητας μεταξύ των ανθρώπων, 1754)
*Julie ou la Nouvelle Héloïse (Ιουλία ή Η νέα Ελοΐζα, 1761)
*Du contrat social ou principes du droit politique (Περί του κοινωνικού συμβολαίου ή αρχές του πολιτικού δικαίου, 1762)
*Émile ou De l'éducation (Αιμίλιος, ή Περί Αγωγής, 1762)
*Les Confessions (Εξομολογήσεις, 1770/1782)
*Rêveries du promeneur solitaire (Εξομολογήσεις του μοναχικού οδοιπόρου, 1782)
Έργα του Ζαν Ζακ Ρουσσώ στα Νέα Ελληνικά
*Αιμίλιος ή Περί αγωγής. α) Μετάφρ. Στέλλα Βουρδουμπά. «Δαρεμά», Αθ. χ.χ. β) Μετάφρ. Γιάννης Σπανός, Επιμ. Πολυτίμη Γκέκα. 2 τόμοι, «Πλέθρον», Αθ. 2001-2.
*Η κοινωνική ανισότητα. Μετάφρ.-Σχόλια Στάθης Πρωταίος. «Δαρεμάς», Αθ. 1963.
*Πραγματεία περί της καταγωγής και των θεμελίων της ανισότητας ανάμεσα στους ανθρώπους. Μετάφρ. Μέλπω Αλεξίου-Καναγκίνη – Κώστας Σκορδύλης. «Σύγχρονη Εποχή», Αθ. 1992 (2η έκδοση, 1999).
*Οι εξομολογήσεις. Μετάφρ. Αλεξάνδρα Παπαθανασοπούλου, 2 τόμοι. «Ιδεόγραμμα», Αθ. 1997.
*Επιστολή στον Ντ’ Αλαμπέρ. Περί των θεαμάτων. Μετάφρ.-Σημειώσεις Γιώργος Μητρόπουλος, Επιμ. Γιώργος Μανιάτης. «Στάχυ», Αθ. 2001. ε
*Γράμματα από το βουνό. Μετάφρ. Κατερίνα Κέη, Εισαγωγή-Επιμ. Αλέξανδρος Χρύσης. «Στάχυ», Αθ. 2002.
*Λόγος περί πολιτικής οικονομίας. Μετάφρ. Κατερίνα Γεωργοπούλου. "Σαββάλας", Αθ. 2004.
*Σχέδιο Συντάγματος για την Κορσική. Στοχασμοί διακυβέρνησης της Πολωνίας και της σχεδιαζόμενης μεταρρύθμισής της. Μετάφρ. Κατερίνα Κέη. Εισαγωγή-Επιμ. Αλέξανδρος Χρύσης. "Πολύτροπον", Αθ. 2006.
*Δοκίμιο περί καταγωγής των γλωσσών. Όπου γίνεται λόγος περί μελωδίας και μουσικής μιμήσεως. Μετάφρ. Κωστής Παπαγιώργης. "Καστανιώτης", Αθ. 1998.
*Οι ονειροπολήσεις του μοναχικού οδοιπόρου. Μετάφρ. Νίκος Σημηριώτης. «Ζαχαρόπουλος», Αθ. 1989.
*Αιμίλιος και Σοφία. «Ροές», Αθ. 2010
*Το κοινωνικό συμβόλαιο ή Αρχές πολιτικού δικαίου. α) Μετάφρ. Βασιλική Γρηγοροπούλου - Αλβέρτος Σταϊνχάουερ. "Πόλις", 3η έκδοση, Αθ. 2005. β) “DeAgostini Hellas”, Αθ. 2004. γ) Μετάφρ. Φώντας Κονδύλης. «Δαμιανός», Αθ. χ.χ. δ) Μετάφρ. Δ. Π. Κωστελένος. «Δαμιανός», Αθ. χ.χ.
*Λόγος περί επιστημών και τεχνών, μτφρ. Τάσος Μπέτζελος, εκδ. Νήσος, Αθήνα, 2012
Αποφθέγματα
-Ευτυχία δεν είναι να κάνεις αυτό που θέλεις, αλλά να μην κάνεις αυτό που δεν θέλεις.
-Ο άνθρωπος γεννήθηκε ελεύθερος αλλά παντού είναι στις αλυσίδες. Και εκείνος που πιστεύει ότι είναι κύριος άλλων είναι ο ίδιος περισσότερο σκλάβος από αυτούς.
-Δεν είναι ικανός κανείς για υψηλές σκέψεις, όταν πρέπει να σκέπτεται πώς θα βγάλει το ψωμί του.
- Είναι αφύσικο για μια πλειοψηφία να κυβερνά, επειδή μια πλειοψηφία σπάνια μπορεί να είναι οργανωμένη και ενωμένη για κοινή δράση, ενώ μια μειοψηφία μπορεί.
- Ευτυχία δεν είναι να κάνεις αυτό που θέλεις, αλλά να μην κάνεις αυτό που δεν θέλεις.
- Η θέλησή μας είναι πάντα για το καλό μας, αλλά δεν βλέπουμε πάντα ποιο είναι αυτό.
- Η ευγνωμοσύνη είναι ένα καθήκον που πρέπει κανείς να εκπληρώσει, αλλά που κανένας δεν έχει δικαίωμα να απαιτεί...
- Χρόνος: η κινούμενη μορφή της ακίνητης αιωνιότητας
- Όλες οι δυστυχίες μου προέρχονται από το γεγονός ότι είχα υπερβολικά καλή γνώμη για τους άλλους.
- Αφαίρεσε από τον φιλόσοφο το δικαίωμα να ακούγεται η φωνή του, και η δίψα του για γνώση εξαφανίζεται.
- Όταν ο λαός δεν θα ‘χει τίποτα πια να φάει, θα φάει τους πλούσιους.
- Αν και η μετριοφροσύνη είναι φυσιολογική για έναν ενήλικο, δεν είναι φυσιολογική για ένα παιδί. Η μετριοφροσύνη αρχίζει με τη γνώση του Κακού.
- Η υπομονή είναι πικρή, αλλά ο καρπός της είναι γλυκός.
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ «ΑΙΜΙΛΙΟΣ ή ΠΕΡΙ ΑΓΩΓΗΣ»
Αν είναι αλήθεια ότι ο άνθρωπος γεννιέται καλός και γίνεται μοχθηρός μόνο μέσα από την κακή επιρροή της κοινωνίας στην οποία ζει, η μεταρρύθμιση της εκπαίδευσης μπορεί να γίνει το κατάλληλο όργανο για να δημιουργηθεί μια καινούρια και καλύτερη ανθρωπότητα. Ο δάσκαλος, πράγματι, δεν πρέπει να διδάσκει κανέναν με άμεσο τρόπο αλλά να περιορίζεται, να διευκολύνει την άφθονη αυθόρμητη ανάπτυξη του μαθητή. Όλες οι αντιλήψεις γεννιούνται από τη σχέση με το περιβάλλον. Επομένως η εκπαίδευση είναι εκείνη που διαμορφώνει τα μυαλά. Ο μαθητής, στον οποίο αντιπαραθέτονται τα διαφορετικά μαθήματα τους, δεν είναι σωστά εκπαιδευόμενος και δεν πρόκειται ποτέ να έρθει σε αρμονία με τον εαυτό του: εκείνος, αντίθετα, στον οποίο αυτές οι διδασκαλίες συμπίπτουν και έχουν τους ίδιους σκοπούς, είναι ο μόνος που προχωρά προς τον σκοπό του και ζει λογικά με τον εαυτό του. Μόνον αυτός είναι σωστά εκπαιδευόμενος. Γεννιόμαστε αδύναμοι και έχουμε ανάγκη από δυνάμεις, γεννιόμαστε απροετοίμαστοι για τα πάντα και έχουμε ανάγκη από βοήθεια, γεννιόμαστε ανόητοι και έχουμε ανάγκη από κρίσεις. Όλα αυτά που δεν έχουμε από την γέννηση και τα οποία έχουμε ανάγκη όταν μεγαλώνουμε, μας τα παρέχει η εκπαίδευση. Αυτήν την εκπαίδευση την παίρνουμε είτε από την φύση, είτε από τους ανθρώπους, είτε από τα πράγματα. Η εσωτερική ανάπτυξη των ιδιοτήτων μας και των οργάνων μας είναι η εκπαίδευση της φύσης, ο τρόπος που διδασκόμαστε να χρησιμοποιούμε αυτήν την εκπαίδευση των ανθρώπων. Η απόκτηση της εμπειρίας μας στα αντικείμενα που μας συγκινούν είναι η εκπαίδευση των πραγμάτων. Ο καθένας από εμάς, επομένως, εκπαιδεύεται από τριών ειδών δασκάλους.
δείτε περισσότερα https://homouniversalisgr.blogspot.com/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου