Ο Αιμίλιος Βεάκης στον «Βασιλιά Ληρ» του Σαίξπηρ, που παίχτηκε στο Εθνικό Θέατρο το 1939
Ο Αιμίλιος Βεάκης (Πειραιάς, 13 Δεκεμβρίου 1884 – Αθήνα, 29 Ιουνίου 1951) υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνεςηθοποιούς. Διακρίθηκε στους Βαλκανικούς πολέμους, έλαβε μέρος στην Αντίσταση κατά την Κατοχή ως μέλος του ΕΑΜ, αλλά αργότερα δέχτηκε διώξεις λόγω των αριστερών του πεποιθήσεων
Εγγονός του λόγιου και θεατρικού συγγραφέα Ιωάννη Βεάκη, αλλά ορφανός και από τους δυο γονείς, πέρασε τα παιδικά του χρόνια μαζί με άτεκνους συγγενείς. Παρά τις ενστάσεις των κηδεμόνων του, γράφτηκε σε ηλικία 16 ετών (1900) στη «Βασιλική Δραματική Σχολή». Μετά την απότομη διακοπή της δραματικής σχολής του Βασιλικού Θεάτρου, εισήχθη στη Σχολή Καλών Τεχνών, όπου και σπούδασε ζωγραφική. Το 1901 όμως, διέκοψε τις σπουδές του και άρχισε την καριέρα του ως ηθοποιός στο Βόλο με το θίασο της Ε. Νίκα. Από τότε θα περιοδεύσει στις επαρχίες όπου υπάρχει ελληνικό στοιχείο, μέχρι την επιστράτευσή του στους Βαλκανικούς πολέμους (1912-1913), κατά την οποία και θα προαχθεί σε λοχία λόγω «ανδραγαθίας».
Επιστρέφοντας από το μέτωπο, ο Βεάκης συνεργάστηκε με τους μεγαλύτερους θιάσους της εποχής (Λεπενιώτη, Καλογερίκου, Κοτοπούλη, Κυβέλη, Οικονόμου) και διακρίθηκε σε όλα τα θεατρικά είδη. Αναδείχθηκε εξαίρετος "καρατερίστας" και διέπρεψε στις κλασικές τραγωδίες και δράματα. Σταθμός στην καριέρα του θεωρήθηκε η ερμηνεία του Οιδίποδα στην ομώνυμη τραγωδία (Οιδίπους τύραννος), σε σκηνοθεσία του Φώτου Πολίτη με την «Εταιρεία Ελληνικού Θεάτρου». Από το 1932 μεσουράνησε στο επανασυσταθέν Βασιλικό Θέατρο, ως Εθνικό Θέατρο. Διετέλεσε και ο ίδιος θιασάρχης του, καθώς επίσης και καθηγητής υποκριτικής στην επαγγελματική σχολή του Εθνικού θεάτρου.
Πόλεμοι
Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, συνεργάστηκε με την κυρία Κατερίνα και συμμετείχε στην Εθνική Αντίσταση από τις τάξεις του ΕΑΜ. Μετά τα Δεκεμβριανά, ακολούθησε το ΕΑΜ μαζί με άλλους ηθοποιούς στην υποχώρηση προς τα βουνά, όπου και συνέχισαν να δίνουν θεατρικές παραστάσεις. Υπήρξε μέλος του Ελληνοσοβιετικού Συνδέσμου. Για αυτήν την πολιτική του τοποθέτηση ο Βεάκης μετά τη συμφωνία της Βάρκιζας, αντιμετώπισε διώξεις που κλόνισαν την υγεία του και έκαμψαν την ιδιοσυγκρασία του.
Θάνατος
Συνταξιοδοτήθηκε το 1947 και έκανε κάποιες σποραδικές εμφανίσεις, μέχρι τις αποχαιρετιστήριες παραστάσεις του στο Εθνικό θέατρο τον Απρίλιο και το Μάιο του 1951. Πέθανε ξεχασμένος και πένης και κηδεύτηκε στο Α΄ Νεκροταφείο.
Μετά το θάνατό του, αναγνωρίστηκε μερικώς η τεράστια προσφορά του στο ελληνικό θέατρο με ορισμένες τιμητικές κινήσεις. Το σύγχρονο θερινό θέατρο -τύπου αρχαίου θεάτρου- "Σκυλίτσειο" στη Καστέλα, στον Πειραιά, που είχε αναγείρει ο δήμαρχος Αριστείδης Σκυλίτσης το 1969, μετονομάσθηκε το 1976 σε "Βεάκειο". Επίσης προτομή του Αιμίλιου Βεάκη ανεγέρθη στη δεξιά πλευρά της πρόσοψης του Δημοτικού Θεάτρου του Πειραιά, ενώ το θεατρικό μουσείο απονέμει σε άνδρες ηθοποιούς από το 1994 και ανά διετία, το Έπαθλο «Αιμίλιος Βεάκης» για την ερμηνεία α΄ ανδρικού ρόλου, καθώς και το τιμητικό Έπαθλο Βεάκη για τη συνολική προσφορά τους στο θέατρο
Στη συγκεκριμένη εκπομπή, αφιερωμένη στον ΑΙΜΙΛΙΟ ΒΕΑΚΗ, ο ΦΡΕΝΤΥ ΓΕΡΜΑΝΟΣ θυμάται το παλαιότερο αφιέρωμα που είχε κάνει στον μεγάλο ηθοποιό στο πλαίσιο της σειράς «Το Πορτραίτο της Πέμπτης» (1976). Στο ξεκίνημα του επεισοδίου ακούγεται σύντομο ηχητικό ντοκουμέντο από την ερμηνεία του ΒΕΑΚΗ στο ρόλο του «Οιδίποδα Τυράννου». Για τον ΑΙΜΙΛΙΟ ΒΕΑΚΗ μιλούν οι ηθοποιοί ΜΑΡΙΑ ΑΛΚΑΙΟΥ, ΝΙΚΟΣ ΧΑΤΖΙΣΚΟΣ, ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΒΑΛΑΚΟΥ, ΤΙΤΙΚΑ ΝΙΚΗΦΟΡΑΚΗ, ΘΑΝΟΣ ΚΩΤΣΟΠΟΥΛΟΣ, ΜΑΝΟΣ ΚΑΤΡΑΚΗΣ, ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ, ΝΙΤΣΑ ΤΣΑΓΑΝΕΑ, ΣΩΤΗΡΙΑ ΙΑΤΡΙΔΟΥ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΑΛΑΒΕΤΑΣ, ΤΙΤΙΚΑ ΝΙΚΗΦΟΡΑΚΗ, ο παραγωγός της ταινίας «Η φωνή της καρδιάς» ΦΙΛΟΠΟΙΜΗΝ ΦΙΝΟΣ και τέλος, η σύζυγός του ΣΜΑΡΑΓΔΑ ΒΕΑΚΗ. Κάνουν λόγο για την ερμηνευτική του ικανότητα, επισημαίνοντας ιδιαίτερα μία από τις σημαντικότερες παραστάσεις του, τον «Βασιλιά Ληρ», θυμούνται με συγκίνηση στιγμές από τη συνεργασία τους και μεταφέρουν μνήμες και εικόνες από την κοινή παρουσία τους στο θέατρο και τον κινηματογράφο. Η εκπομπή πλαισιώνεται από φωτογραφικό υλικό, πλάνα σε σημεία και χώρους που συνδέονται με τη ζωή και την πορεία του (στο Εθνικό Θέατρο, στην οδό Κυψέλης, όπου έζησε μέχρι το θάνατό του). Επίσης, προβάλλονται πλάνα απ’ την κινηματογραφική ταινία «Η φωνή της καρδιάς» και ακούγονται αποσπάσματα από το ημερολόγιο του ΑΙΜΙΛΙΟΥ ΒΕΑΚΗ, καθώς και ποιήματα από τη συλλογή του «Τα τραγούδια της αγάπης και της ταβέρνας».
Η μονομαχία του Αιμίλιου Βεάκη και του Αλέξη Μινωτή στα Ψηλά Αλώνια. Πετούσαν καρέκλες, ποτήρια και ακραίες ύβρεις...
Η αρχική φωτογραφία θα μπορούσε να χαρακτηριστεί προφητική, αν και η λήψη έγινε το 1937. Προέρχεται από την παράσταση του Εθνικού Θεάτρου «Άμλετ» του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ σε σκηνοθεσία Δημήτρη Ροντήρη. Ο Αλέξης Μινωτής με το σπαθί στον ρόλο του Άμλετ και ο Αιμίλιος Βεάκης στον ρόλο του Κλαύδιου. Μια τέτοια μονομαχία είχαν ζήσει οι δύο άντρες νωρίτερα σε μια κοινή τους περιοδεία στην Πελοπόννησο. Κανείς δεν φανταζόταν πως οι δύο «γίγαντες» του ελληνικού θεάτρου, ο Αιμίλιος Βεάκης και Αλέξης Μινωτής θα αντάλλασσαν τέτοιες και τόσες βρισιές, θα πετούσαν πράγματα ο ένας στον άλλον και θα πιάνονταν στα χέρια. Αυτά συνέβησαν στην Πάτρα τον Ιούνιο του 1933! Λίγο η ζέστη, λίγο το κρασάκι, ακόμη περισσότερο η υποβόσκουσα αντιζηλία μεταξύ των δύο ανδρών, κατόρθωσαν να προσφέρουν στους Πατρινούς ένα ανεπανάληπτο θέαμα. Όλα συνέβησαν στο περιθώριο της παράστασης «Ο Ποπολάρος» του Γρ. Ξενόπουλου που είχε ανεβάσει το Εθνικό Θέατρο στην Αθήνα και στη συνέχεια ανέβασε στο θέατρο «Λυρικόν» των Πατρών, το οποίο κατακλυζόταν κάθε βράδυ από κόσμο. Προς τιμήν των πρωταγωνιστών και των ανθρώπων του Εθνικού Θεάτρου δόθηκαν πολλές δεξιώσεις και γεύματα. Σε μία από τις συγκεντρώσεις αυτές συνέβη το απίστευτο επεισόδιο. Από την κριτική μιας πατρινής εφημερίδας παρελήφθη το όνομα του Ν. Δενδραμή που είχε τον ρόλο του Ζέππου Πεμπονάρη. «Αν ήμουν στη θέση του Δενδραμή θα έστελνα στο διάολο τις πατρινές εφημερίδες», είπε ο Μινωτής στον Βεάκη. Λόγο στον λόγο, ο τελευταίος αποκάλεσε τον συνάδελφό του αριβίστα, οπότε και ξέσπασε χαμός. Στο κοσμικό εστιατόριο που βρισκόταν στα Ψηλά Αλώνια και ήταν γεμάτο από καλλιτέχνες, οικονομικούς παράγοντες, εκπροσώπους της Εκκλησίας και πλήθος της κοινωνίας των Πατρών, δινόταν μία και μοναδική παράσταση. Στην αρχή οι δύο άνδρες αντάλλαξαν ύβρεις ελαφρές σχετικά με την καλλιτεχνική αξία ενός εκάστου. Ακολούθησαν όμως βαριές βρισιές, οι οποίες εξελίχθηκαν σε ελληνικότατη συμπλοκή. Πρώτος ο Μινωτής πέταξε μια καρέκλα στον Βεάκη, ο οποίος με τη σειρά του εκσφενδόνισε ένα ποτήρι γεμάτο κρασί. Τότε, για να αποφευχθούν τα χειρότερα, αναγκάστηκαν να επέμβουν οι ψυχραιμότεροι. Ευτυχώς, δεν ολοκληρώθηκε η εκ του συστάδην μάχη και έλαβε τέλος η αψιμαχία.
του Ελευθερίου Γ. Σκιαδά από τον Μικρό Ρωμηό...
ΔΕΊΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ https://homouniversalisgr.blogspot.com/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου