ΣΩΤΗΡΗΣ ΣΚΙΠΗΣ ( 1881 - 29 Σεπτεμβρίου 1952 )

 

Ο Σωτήρης Σκίπης ήταν Έλληνας ποιητής και ακαδημαϊκός.
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1881 και πέθανε στις 29 Σεπτεμβρίου του 1952 στο Ρονιάκ της Γαλλίας όπου υπάρχει ακόμα ο τάφος του. Ο πατέρας του Ευάγγελος ήταν αξιωματικός του στρατού. Τα παιδικά του χρόνια ως τα 14 του τα έζησε στη Λάρισα, όπου σώζεται η βαθμολογία του στο Γυμνάσιο όπου φοίτησε. Το 1897 γύρισε στην Αθήνα για τις σπουδές του. Φοίτησε στη Δραματική Σχολή του Βασιλικού Θεάτρου και συνεργάστηκε με την Νέα Σκηνή του Κωνσταντίνου Χρηστομάνου. Σπούδασε επίσης Αισθητική και Λογοτεχνία στο Παρίσι.
Μεγάλο διάστημα της ζωής του το πέρασε στη Γαλλία. Φίλοι του εκεί ήταν ο Φρειδερίκος Μιστράλ και ο Ζαν Μορεάς. Από το γάμο του με την Σαρλότ Λεκλέρ απέκτησε το 1917 μία κόρη, την Μαργαρίτα Σκίπη-Παννέκ. Το 1922 τιμήθηκε με το Εθνικό Αριστείο Γραμμάτων. Το 1924 διορίστηκε διευθυντής της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών και το 1929 γραμματέας της.
Το 1914 παρουσίασε το θεατρικό έργο «Ξεφαντώματα». Αλλά΄ένας ποιητής με ψυχολογικά προβλήματα ονόματι Ηλίας Κουλουβάτος, θεώρησε το έργο ήταν προσβλητικό για το πρόσωπό του και, στις 4 Ιουνίου 1914, πυροβόλησε τον Σκίπη έξω από, τα γραφεία της εφημερίδας «Σκριπ» (όπου εργαζόταν τότε ο Σκίπης), που μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο Αρεταίειο σοβαρά τραυματισμένος. Παλαιότερα, ο Κουλουβάτος είχε γράψει έργο με τίτλο «Ξεφάντωμα» και θεώρησε ότι ο Σκίπης με τα «Ξεφαντώματα» είχε στόχο να τον γελοιοποιήσει. Η δίκη του Κουλουβάτου στο Κακουργιοδικείο ήταν μια από τις σημαντικότερες φιλολογικού χαρακτήρα. Έγινε τον Φεβρουάριο του 1915 και ο δράστης αθωώθηκε λόγω ακαταλόγιστου.
Κατά τον Ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940 ο Σωτήρης Σκίπης μαζί με άλλους Έλληνες λογίους προσυπέγραψε την Έκκληση των Ελλήνων Διανοουμένων προς τους Διανοούμενους ολόκληρου του Κόσμου με την οποία αφενός μεν καυτηριάζονταν η κακόβουλη ιταλική επίθεση, αφετέρου δε, διέγειρε την παγκόσμια κοινή γνώμη σε επανάσταση συνειδήσεων για κοινό νέο πνευματικό Μαραθώνα.
Στην κηδεία του Κωστή Παλαμά, την Κυριακή 28 Φεβρουαρίου 1943, ήταν ο δεύτερος μετά τον Άγγελο Σικελιανό που απάγγειλε ποίημα.
Το 1946 εκλέχτηκε μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Η εκλογή αυτή προκάλεσε ποικίλα σχόλια, δεδομένου ότι αντίπαλοί του ήταν ο Καζαντζάκης και ο Σικελιανός. Συνεργάστηκε με πολλές εφημερίδες και περιοδικά σε θέματα λογοτεχνικά. Την περίοδο 1904-1906 εξέδιδε μαζί με τον Άριστο Καμπάνη το φιλολογικό περιοδικό «Ακρίτας». Η Γαλλία τον τίμησε με το παράσημο της Λεγεώνας της Τιμής και με το βραβείο της Γαλλικής Ακαδημίας για την «Ανθολογία» του, γραμμένη στα γαλλικά.
Ανήκε στη Νέα Αθηναϊκή Σχολή. Η ποίησή του ήταν λυρική όσο και δραματική.



Έργα

Ποιήματα

Τραγούδια της ορφανής (1900)
Σερενάτα των λουλουδιών (1901)
Silentii Dissolutio (1903)
Η μεγάλη αύρα (πρώτη σφραγίδα) [1908]
Juvenilia (1909)
Ανθολογία (1922, επιλογή ποιημάτων, πήρε το βραβείο της Γαλλικής Ακαδημίας)
Λουλούδια της μοναξιάς (1927)
Κάλβεια μέτρα (δεύτερη σφραγίδα) [1909]
Ο απέθαντος (πέμπτη σφραγίδα) [1909]
Τρόπαια στην τρικυμία (έβδομη σφραγίδα Α΄) [1910]
Παιάνες (Βιβλίο πρώτο) [1941]
Απολλώνιον άσμα (1919)
Αιολική άρπα (1922, με πρόλογο του Ανατόλ Φρανς)
Μέσ’ απ’ τα τείχη (το 1943 κυκλοφόρησε κρυφά σε χειρόγραφη έκδοση, κανονικά κυκλοφόρησε το 1945 με ξυλογραφίες του ζωγράφου Σπύρου Βασιλείου)
Η Ελλάδα δεσμώτρια (1943)
Κασταλία κρήνη 1900-1950 (1950, επιλογή ποιημάτων σε δύο τόμους)
Λυρικό Ημερολόγιο (1948)
Μικροί περίπατοι (1919)
Προτού ν’ αράξουμε 1910-1924 (1924)
Προσφυγικοί καϋμοί (1924)
Γαλάζια μεσημέρια (1927}
Ανθεστήρια (1928)
Κολχίδες (1931, Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών)
Λιμάνια και σταθμοί (1938, επιλογή ποιημάτων σε δύο τόμους)

Πεζά

Ιντερμέδια (1941, διηγήματα)
Δίχως φτερά (1918)
Μελέτες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο ελληνισμός (1918)
Κάτω απ' το δέντρο της ζωής. Στοχασμοί κι αφορισμοί (1936)
Οι μικρές Ελλάδες (1918)
Επίλογοι (1922, 1ος τόμος)
Προβηγκία (1940)
Ποιητικά θέματα (1940)
Διονύσιος Σολωμός (1943)
Ο Ελληνικός πολιτισμός, ομιλία του Ακαδημαϊκού κ. Σ. Σκίπη εις την Ακαδημίαν Αθηνών την 19ην Μαρτίου 1947 (1947)

Θεατρικά

Αγιά Βαρβάρα (1909)
Οι τσιγγανόθεοι (1910)
Ξεφαντώματα (1914)
Ο γύρος των ωρών, ονειρόδραμα σε πέντε μέρη και πρόλογο (1911)
Ο γύρος των ωρών, κωμωδία (ένα μέρος) [1905]
Η νύχτα της πρωτομαγιάς (1909)
Θέατρο και πρόζα (1910)
Χριστός ανέστη (1923)
Οι Πέρσες της Δύσεως (1928)
Κυρά Φροσύνη (1929)
Ο μπέμπης θέλει παντρειά (1934)
Προμηθέας (1948)

Μεταφράσεις

Ησιόδου «Έργα και Ημέραι»
Ομάρ Καγιάμ «Τα ρουμπαγιάτ» (1923)
Ζαν Μορεάς «Στροφές» (1915)
Κητς «Ο Ενδημίων» (1923)

Σωτήρης Σκίπης, έργο του Emeric Tauss Torday


ΠΟΙΗΜΑΤΑ 

Στον Κωστή Παλαμά

Μέσ’ από τα κάγκελλα τ’ αόρατα
της απέραντής μας φυλακής,
μέσα στο κελί το σκοτεινό μας,
δεν εβάσταξες στον πόνο της Φυλής
κι έπεσες σα δρυς
από τα χτυπήματα
κάποιων μαύρων ξυλοκόπων
στο σκοτάδι της νυχτιάς της τραγικής,
δίχως να προσμείνεις την αχτίδα
της καινούργιας Χαραυγής.

Κι έπεσες καθώς από σεισμό
πέφτει μια μαρμάρινη κολόνα
κάποιου πανάρχαιου ναού.
Σα ναός, οπού χτυπιέται
απ’ τα βόλια των βαρβάρων.


Σαν τον Παρθενώνα,
ήρωα, ποιητή του Αιώνα.
Μάτια στερεμένα από τις τόσες
συμφορές,
δάκρυα δε θα χύσουνε για Σένα

Θα σε κλάψουνε μια μέρα
οι ίδιοι αυτοί που μας σκοτώνουν
έναν - ένα,
σαν ξυπνήσουν απ’ τη μέθη τους
κι αντικρύσουν τι ερημιές
εσκορπίσανε στο διάβα τους
σ’ αναρίθμητες καρδιές.

Φεύγεις, πας για το ταξίδι σου
το Αχερούσιο, το στερνό,
ω πρωτότοκε αδερφέ μας,
όμως κοίτα πώς ξοπίσω σου
οι Έλληνες σε χαιρετάνε.

Ο καθένας ένα στίχο σου
ψέλνοντας μελωδικό,
σε ξεπροβοδάνε
με τα μύρια σου τραγούδια,
που βουίζουν σα μελίσσια
πάνω απ’ Απριλιού λουλούδια,
σα να προμηνάνε την Ανάσταση,
ω μεγάλε ραψωδέ μας.
 http://poem-for-you.blogspot.com

Το ποίημα αυτό το απήγγειλε ο ποιητής στην κηδεία του Κωστή Παλαμά τον Φλεβάρη  του 1943




Άσπρα καράβια

Μουσική: Γιάννης Σπανός


Άσπρα καράβια τα όνειρά μας
για κάποιο ρόδινο γιαλό
άσπρα καράβια τα όνειρά μας

θα κόβουν δρόμο κι ένα δρόμο
μυριστικό κι ευωδιαστό
θα κόβουν δρόμο κι ένα δρόμο

Κι από ψηλά θα μας φωτίζει
το φεγγαράκι το χλωμό
κι από ψηλά θα μας φωτίζει

και θ’ αρμενίζουν, ω χαρά μας
ίσα στο ρόδινο γιαλό
άσπρα καράβια τα όνειρά μας
❃    ❃    ❃    ❃

Αθήνα

Ω Αθήνα γλυκειά!..
Ω Αθήνα γλυκειά! Το χειμώνα σου
ονειρεύουμαι πάλι, όταν πιάνη
η βροχή ξαφνικά, κι απ’ τους δρόμους σου
οι διαβάτες σκορπίζουν με βία.

Σε μαρκίζα αποκάτω κατάκλειστου
μαγαζιού θεναβρώ καταφύγιο,
κι ώρες μόνος θα μείνω,
το βρόχινο το θλιμμένο ν’ ακούσω τραγούδι…

Α βροχή ! Ποιών φωνών πολυαγάπητων
την ηχώ τη σβησμένη μού φέρνεις;
Ποια ευτυχία μακρυνή, που δε βάσταξε;
Ποιόν καημό, που ποτέ δεν πεθαίνει;

…Μια φορά απ’ το παράθυρο σ’ άκουγα
του σπιτιού μου, ω βροχή της Αθήνας,
που του σφάλησε ο Χάρος τη θύρα του
και το εσκέβρωσε η Μοίρα για πάντα…

από την Ανθολογία της Νεοελληνικής Γραμματείας - τρίτος τόμος
του Ρένου Ηρακλή Αποστολίδη
Εκδόσεις: Τα Νέα Ελληνικά, 1970-1972


http://poihsh-logotexnia.blogspot.com


δείτε περισσότερα https://homouniversalisgr.blogspot.com/










Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου