Χάρολντ Πίντερ (10 Οκτωβρίου 1930 - 24 Δεκεμβρίου 2008)

 

Ο Χάρολντ Πίντερ (Harold Pinter, 10 Οκτωβρίου 1930 - 24 Δεκεμβρίου 2008) ήταν Άγγλος συγγραφέας θεατρικών έργων και θεατρικός σκηνοθέτης. Έγραψε έργα για θέατρο, ραδιόφωνο, τηλεόραση και ταινίες. Το πρώιμο έργο του συνδέεται με το θέατρο του παραλόγου. Το 2005 κέρδισε το Βραβείο Νομπέλ Λογοτεχνίας καθώς και το Βραβείο Φραντς Κάφκα.
Ήταν γνωστός επίσης για τον πολιτικό του ακτιβισμό και την αντίθεσή του στην Αμερικανική εισβολή στο Αφγανιστάν και τον Πόλεμο στο Ιράκ. Πέθανε από καρκίνο του ήπατος.
Ο Πίντερ γεννήθηκε το 1930 στο Χάκνεϋ του Λονδίνου από Εβραίους γονείς εργατικής τάξης. Έλαβε την εκπαίδευσή του στο Hackney Downs Grammar School και για σύντομο χρονικό διάστημα, στη Βασιλική Ακαδημία Δραματικής Τέχνης (RADA). Σε νεαρή ηλικία δημοσίευσε ποίηση.

Καριέρα

Ο Πίντερ ξεκίνησε να δουλεύει στο θέατρο ως ηθοποιός, με το ψευδώνυμο Ντέιβιντ Μπάρον. Το πρώτο θεατρικό του έργο, Το Δωμάτιο, πρωτοπαρουσιάστηκε από φοιτητές του Πανεπιστημίου του Μπρίστολ το 1957.
Το δεύτερο έργο του (το οποίο είναι ένα από τα πλέον γνωστά του), Πάρτι Γενεθλίων (1958), γνώρισε αρχικά παταγώδη αποτυχία, μολονότι απέσπασε θετική κριτική από τον διακεκριμένο θεατρικό κριτικό των Sunday Times Χάρολντ Χόμπσον. Μετά ωστόσο από την επιτυχία του The Caretaker το 1960, το οποίο τον καθιέρωσε, το Πάρτι Γενεθλίων παίχτηκε ξανά και κέρδισε καλή υποδοχή.
Τα έργα αυτά, καθώς και άλλες πρώιμες δουλειές όπως το The Homecoming (1964), έχουν λάβει τον τίτλο από μερικούς ως κωμωδία της απειλής. Συχνά εκκινούν από μία φαινομενικά αθώα κατάσταση, και την αποκαλύπτουν ως απειλητική και παράλογη εξαιτίας του τρόπου με τον οποίο δρουν οι χαρακτήρες, τρόπο ο οποίος μπορεί να φαίνεται ανεξήγητος και στο κοινό, αλλά και μερικές φορές και στους άλλους χαρακτήρες. Το έργο του Πίντερ έχει σημαδευτεί από την επιρροή που του άσκησε από τα πρώτα έργα ο Σάμιουελ Μπέκετ, και οι δύο άντρες συνδέθηκαν με μακροχρόνια φιλία.
Ο Πίντερ άρχισε να σκηνοθετεί πιο συχνά κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’70, και το 1973 έγινε συνεργάτης σκηνοθέτης στο Εθνικό Θέατρο. Τα μεταγενέστερα έργα του τείνουν να είναι βραχύτερα, συχνά με την εμφάνιση αλληγοριών καταπίεσης. Αρκετές φορές έχει εμφανιστεί ο ίδιος στο θεατρικό σανίδι, με τελευταία το 2001 σε δικό του έργο.
Το 2005 ανακοίνωσε πως αποσύρεται από τη συγγραφή θεατρικών έργων για να αφοσιωθεί στην πολιτική εκστρατεία. 

Πολιτικές εκστρατείες

Το 1985 ο Πίντερ, μαζί με τον Αμερικανό θεατρικό συγγραφέα Άρθουρ Μίλλερ, ταξίδευσε στην Τουρκία, όπου συνάντησε πολλά θύματα πολιτικής καταπίεσης. Σε μια τελετή της Αμερικανικής πρεσβείας που τιμούσε τον Μίλλερ, ο Πίντερ αντί να ανταλλάξει τα συνήθη αστεία, μίλησε για ανθρώπους στους οποίους διοχετεύεται ηλεκτρικό ρεύμα στα γεννητικά τους όργανα, γεγονός που οδήγησε στο να τον εκδιώξουν κακήν κακώς. (Σε υποστήριξή του ο Μίλλερ έφυγε κι αυτός από την πρεσβεία.) Η εμπειρία του Πίντερ για την καταπίεση στην Τουρκία και η καταστολή της Κουρδικής γλώσσας τον ενέπνευσε για το θεατρικό του έργο του 1988 Mountain Language.
Ο Πίντερ αντετάχθη στον βομβαρδισμό της Σερβίας, στην Αμερικανική εισβολή στο Αφγανιστάν και στην εισβολή στο Ιράκ το 2003. Απεκάλεσε τον πρόεδρο Μπους μαζικό δολοφόνο και τον Τόνυ Μπλερ "απατεώνα ηλίθιο". Συχνά, σε Βρετανικές εφημερίδες δημοσιεύονταν επιστολές του με πολιτικό περιεχόμενο. Είχε παρομοιάσει την κυβέρνηση Μπους με την Ναζιστική Γερμανία του Αδόλφου Χίτλερ, λέγοντας πως οι ΗΠΑ επιτίθενται για τη δημιουργία μιας παγκόσμιας κυριαρχίας ενω το Αμερικανικό κοινό και ο "μαζικός δολοφόνος" του Ηνωμένου Βασιλείου κάθονται και παρακολουθούν.
Ο Πίντερ υπήρξε μαχητής της ελευθερίας της έκφρασης για πολλά χρόνια μέσα από την σχέση του με το International PEN. Το 1985, μαζί με τον Αμερικανό συγγραφέα Άρθουρ Μίλλερ πήγε σε μια αποστολή Επιτροπής του International PEN-Παρατηρητηρίου του Ελσίνκι στην Τουρκία για να διερευνήσει και να διαμαρτυρηθεί για τα βασανιστήρια φυλακισμένων συγγραφέων.
Ο Πίντερ ήταν επίσης ενεργός αντιπρόσωπος της Εκστρατείας Αλληλεγγύης για την Κούβα (Cuba Solidarity Campaign), μια οργάνωση για την προάσπιση των δικαιωμάτων της Κούβας που εκστρατεύει εναντίον του Αμερικανικού εμπάργκο κατά της χώρας, και μέλος της Διεθνούς Επιτροπής για την Υπεράσπιση του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς (International Committee to Defend Slobodan Milosevic), μια οργάνωση που έκανε έκκληση για την απελευθέρωση του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς.
Είχε υπάρξει επίσης επικριτής της Μάργκαρετ Θάτσερ και του Ρόναλντ Ρίγκαν. 

Τιμές

Στις 13 Οκτωβρίου 2005 η Σουηδική Ακαδημία ανακοίνωσε πως ο Πίντερ είναι ο αποδέκτης του Βραβείου Νομπέλ Λογοτεχνίας για το 2005, δηλώνοντας πως "στα έργα του αποκαλύπτει τον γκρεμό κάτω από την καθημερινή μωρολογία και σπρώχνει προς τα κλειστά δωμάτια της καταπίεσης".
Όλως περιέργως την ίδια μέρα με την ανακοίνωση της βράβευσης ένα καλωδιακό τηλεοπτικό κανάλι ανακοίνωσε λανθασμένα πως ο Πίντερ είχε πεθάνει.
Ο Πίντερ είχε επίσης τιμηθεί με διάφορους τίτλους στην πατρίδα του (και με το βραβείο Ντέιβιντ Κοέν) ενώ είχε απαρνηθεί τον τίτλο του ιππότη. 

Έργα του στα ελληνικά

Μεταξύ άλλων στα ελληνικά έχουν κυκλοφόρήσει τα:
Πάρτυ Γενεθλίων (εκδόσεις Δωδώνη) (μετάφραση: Παύλος Μάτεσις)
Η Συλλογή – Ο Εραστής (εκδόσεις Δωδώνη) (μτφρ: Παύλος Μάτεσις)
Παλιοί Καιροί – Ένα Ακόμα Και Φύγαμε (εκδόσεις Δωδώνη) (μτφρ: Μάγια Λυμπεροπούλου)
Ο Επιστάτης (εκδόσεις Κακουλίδης) (μτφρ: Κώστας Σταματίου)
Οι Νάνοι (εκδόσεις Καστανιώτης) (μτφρ: Παύλος Μάτεσις)
Προδοσία (εκδόσεις Δωδώνη) (μτφρ: Μάριος Πλωρίτης)
Τέφρα και Σκιά (εκδόσεις Καστανιώτης) (μτφρ: Τζένη Μαστοράκη)
Τοπίο και Σιωπή (εκδόσεις Λαβύρινθος) (μτφρ: Χριστίνα Μπάμπου-Παγκουρέλλη)
Πόλεμος (εκδόσεις Αιώρα) (μτφρ: Τάνια Παπαδοπούλου)
Ποιήματα 1948-2004 (εκδόσεις Κέδρος) (μτφρ: Νίνος Φενέκ Μικελίδης)
https://el.wikipedia.org/

 
Πάρτυ γενεθλίων

Όπως και σε άλλα έργα του, έτσι και στο "Πάρτι γενεθλίων" ο Πίντερ υφαίνει μια υποτυπώδη υπόθεση: μια ομάδα που ζει σε ένα μικροαστικό αγγλικό σπίτι και κάποια στιγμή οργανώνεται ένα πάρτι γενεθλίων για τον ένα τους.

Ιστορικός χρόνος δεν ορίζεται, δηλώνεται όμως των ατόμων μέσα από τη ροή του. Επίσης δεν δηλώνεται το ενδιαφέρον κάθε ατόμου για τα υπόλοιπα, μιας και η διαβρωτική απομάκρυνση του καθενός από τα άλλα έχει ήδη συντελεστεί. Με αυτή την αδιαφορία όλων προς όλους δηλώνεται και ο κύριος στόχος του συγγραφέα: να καταδείξει ότι έχει προϋπάρξει η διάλυση του κοινωνικού ιστού που συνάρμοζε τα άτομα προγενεστέρων εποχών σε ένα φαινομενικά ενιαίο σύνολο, ένα σύνολο που αντιμετώπιζε με αίσθημα συλλογικής ευθύνης κάθε κοινό πρόβλημα. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου) https://www.politeianet.gr
Η ιστορία εκτυλίσσεται στη διάρκεια μιας μέρας, σε μία μίζερη παραθαλάσσια πανσιόν, την οποία διατηρεί μια καλοσυνάτη γυναίκα με τον σύζυγό της.
Η ιστορία του εκτυλίσσεται στη διάρκεια μιας μέρας, σε μία μίζερη παραθαλάσσια πανσιόν, την οποία διατηρεί μια καλοσυνάτη γυναίκα με τον σύζυγό της. Εκεί, έχει βρει καταφύγιο ο Στάνλεϋ, ένας πρώην πιανίστας. Είναι ο μοναδικός ένοικος της πανσιόν, μέχρι τη στιγμή που καταφθάνουν δύο μυστηριώδεις τύποι, για να τον πάρουν μαζί τους. Μετά από μια παράλογη και εξουθενωτική ανάκριση, του οργανώνουν ένα «πάρτι γενεθλίων», το οποίο, σταδιακά, μετατρέπεται σε καφκικό εφιάλτη.
Όπως ο Σάμιουελ Μπέκετ, έτσι και ο Πίντερ αρνείται να παράσχει λογικές εξηγήσεις για τις ενέργειες των χαρακτήρων του. Το νόημα του έργου δεν εξαρτάται από το να γνωρίζουμε τι έκανε ο Στάνλεϋ. Αυτό, που πρέπει να ξέρουμε, είναι ότι, σε κάποιο σημείο του παρελθόντος του, αυτός - όπως όλοι µας - έκανε κάτι, είναι ένοχος. Η σωματική κατάρρευση του Στάνλεϋ, µε τη συνακόλουθη απάλειψη της ανθρώπινης συνείδησης και την αχρήστευση του ανθρώπινου μυαλού, βρίσκονται συχνά στην καρδιά του πιντερικού ενδιαφέροντος.

https://www.naftemporiki.gr/



Παλιοί καιροί 
 
Στους Παλιούς Καιρούς πεδίο μάχης είναι το παρελθόν και ο ανταγωνισμός ανάμεσα στην Άννα και τον Ντήλυ εντοπίζεται στα δύο ανέκδοτα που "θυμούνται": το πρώτο αφορά την ταινία Ο Απόκληρος, και το δεύτερο το μπαρ στο Ουεηφέαρερς "κάπου στην οδό Μπρόμπτον". Ο Ντήλυ "θυμάται" και τα δύο επεισόδια σαν παράξενα άθλιες υποθέσεις που θα ήταν προτιμότερο να ξεχαστούν. Οι αναμνήσεις της Άννα όμως, είναι πιο συμπαθητικές, ταιριάζουν με το εγκώμιο που πλέκει στο παρελθόν, ωσάν να ήταν κάτι σαν απίθανος απωλεσθείς παράδεισος. Και οι δύο καταφεύγουν να παίζουν ένα άγρυπνο παιχνίδι "συμπερασμάτων", και η (άλογη) διαφορά ανάμεσα στις δύο ιστορίες γίνεται πιο ορατή σε μιαν αντιπαράθεση. (Απόσπασμα από την έκδοση)
https://www.politeianet.gr/






δείτε περισσότερα https://homouniversalisgr.blogspot.com/











Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου