ΑΝΝΑ ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗ - ΤΣΙΟΥΛΠΑ "Όταν η γιαγιά έχει όρεξη για κουβέντα"



Απόγευμα Κυριακής. Μια βόλτα από το σπίτι της γιαγιάς δεν θα τον χαλούσε. Ήξερε καλά, ότι μαζί με το χρηματικό φιλοδώρημα θα είχε την ευκαιρία να ακούσει και μια ιστορία από εκείνες, που θες να τις βάλεις πολύ αλατοπίπερο, για να είναι νόστιμες. Σήμερα όμως, όσα άκουσε ήταν πέρα για πέρα αληθινά και πολύ ενδιαφέροντα.

Η γιαγιά του, έχει φτιάξει λαχανοντολμάδες, φαγητό διαχρονικό και επίκαιρο, όπως συχνά λέει ο παππούς, παραλληλίζοντας τις ιδέες του για την πολιτική με τα φαγητά. Βρίσκει νόστιμη την πολιτική εκείνων, των λίγων, που διαρκώς πασχίζουν για την καθημερινότητα του κοσμάκη, αδιαφορώντας για το αν θα ξαναβγούν και δεν αγνοεί το φαγητό της γιαγιάς, που όποτε μαγειρεύεται,βρίσκει πολλούς αποδέκτες!

Η γιαγιά αγωνιά να το φτιάξει ωραίο, εμφανίσιμο και γευστικό και αυτή η μανία της ουδέποτε καταβλήθηκε, ουδέποτε πήγε χαμένη. Απεναντίας, επιτείνεται με την πίστη ότι οι λαχανοντολμάδες συμβολίζουν τα σπάργανα του Χριστού και γι’ αυτό έχουν θέση στο τραπέζι, γύρω στα Χριστούγεννα.

Είναι, όσο θυμάται τον εαυτό της, εύσωμη έως υπέρβαρη και προλαβαίνει, πριν αρχίσει μια ιστορία, να ομολογήσει: το σώμα να κρύβει μέσα του αρμονικά το πνεύμα ,να μην λειτουργεί υπερτροφικά σε βάρος του νου, γιατί εκείνος αδρανεί και έχουμε άσχημο αποτέλεσμα. Για να της πει κάποιος: δε νομίζω να συμβαίνει το ίδιο με εσένα, γιατί μια χαρά ο νους σου καταστρώνει σχέδια και ιστορίες, που μένουμε με ανοιχτό το στόμα.

Αρχίζει αμέσως την αφήγηση.

2021.Δεκέμβριος μέρα δωδεκάτη του Αγίου Σπυρίδωνα. Αν παίρνει, που λένε ένα σπυρί η μέρα, δεν το ξέρουμε, μάλλον είναι δοξασία που ταυτίζει το Σπύρο με το σπυρί και πάει λέγοντας. Η αλήθεια έχει να κάνει με το χειμερινό ηλιοστάσιο αλλά δε βαριέσαι ας υπάρχουν και οι δοξασίες ,να μας ελκύουν, να μας ευχαριστούν, να μας βάζουν για λίγο σε έναν κόσμο παραμυθικό ή παραμυθικοϊστορικό που μας αρέσει.

Κι όπως λέει ο παππούς σου, έχουμε πάλι εκλογές και εγώ έχω μαγειρέψει λαχανοντολμάδες! Τυχαίο; Δεν ξέρω. Σύμπτωση θα την πω, για να μη δημιουργήσω εντυπώσεις. Τρία βασικά πράγματα μας απασχολούν: η υγεία, η οικονομία και τα εθνικά μας ζητήματα. Κι αν πάνε να λυθούν τα δύο, η υγεία φαίνεται πως δεν ελέγχεται, όταν ενσκήψει πανδημία, και τα άλλα κάνουν στην άκρη να περάσει η υγεία. Χωρίς την υγεία, τίποτα δεν έχει αξία ,όλα παραμελούνται σαν άοσμα, άγευστα και άχρωμα.Το ενδιαφέρον όλο στρέφεται στο πώς θα γλιτώσουμε, πώς θα τελειώσει η επέλαση του κορωνοϊού,του ιού που προέκυψε, άλλως πως, για να στείλει στο θάνατο εκατομμύρια ψυχές.

Λέγοντας αυτά, τυλίγω ανόρεχτα τους λαχανοντολμάδες. Σκέφτομαι τι θα γίνει στα επόμενα χρόνια, τι θα γίνουν τα παιδιά μας, τι θ’απογίνετε τα εγγόνια μας, τι κόσμο θα παραλάβετε από εμάς.

Η τηλεόραση είναι τις περισσότερες ώρες ανοιχτή, όπως παλιότερα το ραδιόφωνο αλλά οι ειδήσεις είναι πάντα δυσάρεστες ή σχεδόν πάντα.

«Σκότωσε στο ξύλο τη γυναίκα του ,αφήνοντας πίσω τρία παιδιά». Έτσι φτάνουμε για το 2021 στη 16η γυναικοκτονία».

Αγανακτείς, για τον άνθρωπο που δεν εξημερώθηκε ,που ανέλεγκτα κάνει ό,τι του κατεβάσει το κεφάλι κι από την άλλη;

«Νίκος Ανδρουλάκης και Γιώργος Παπανδρέου στο δεύτερο γύρο»

Πως τάχα δένουν παιδί μου, όλα αυτά, μου λες;

Οι γυναίκες πονούν πολύ, χάνονται,πεθαίνουν,υπαιτιότητα των ανδρών.Οι πολίτες ψηφίζουν και αγωνιούν, πώς θα σωθούν. Οι πολιτικοί πάνε σε δεύτερο γύρο, με επιχειρήματα που αφορούν στην καλυτέρευση της ζωής των πολιτών. Τι κατάλαβες;

-«Με συγκλονίζει το πρώτο , που θα έπρεπε, τα άλλα δύο να έχουν φροντίσει να μην υφίσταται πλέον».

Αυτό περίμενα να ακούσω γιατί είναι η αλήθεια. Το 2021, εγώ η γιαγιά σου,λέω τα ίδια σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Μάλιστα αναρωτιέμαι συχνά: «τι άλλαξε» για να απαντήσω πάλι εγώ :«τίποτα τα ίδια και χειρότερα».

Έτσι κυλάει μάτια μου η ζωή, με πολλές θυσίες ελάχιστες απολαβές και πολύ στενοχώρια για το αβέβαιο, του κάθε αύριο. Και όπως καταλαβαίνεις το αύριο εξαρτάται από πολλούς παράγοντες ,σταθμισμένους και αστάθμητους. Γιατί ποιος περίμενε ότι μέσα σε δύο χρόνια από το 2019 ως το 2021 θα χάνονταν εκατομμύρια συνάνθρωποί μας, ποιος περίμενε ότι η επιστήμη θα στεκόταν αδύναμη να κατατροπώσει άμεσα έναν ιό, που αλωνίζει τις χώρες και σαρώνει τον πλανήτη, σαν να πρόκειται για ένα χωριό.

Πάντοτε επικρατούσε το συμφέρον, και οι άνθρωποι βρεθήκαμε να αντιμετωπίζουν με καχυποψία κάθε κίνηση των επιστημόνων, κάθε προσπάθεια των φαρμακευτικών εταιρειών να παρουσιάσουν το σωτήριο εμβόλιο κατά του κορωνοϊού!

Και να, που μέχρι σήμερα παραδέρνουμε μεταξύ άδικου και δίκαιου, μεταξύ καχυποψίας και αλήθειας. Όταν ο κορωνοϊός σκορπά το θανατικό από μέρα σε μέρα, μας δίνουν κουράγιο ότι θα τελειώσει και μας πείθουν να εμβολιαστούμε μια, δυο ,τρεις και τέσσερις ίσως φορές,προκειμένου να γλιτώσουμε το θάνατο ή όταν τον συναντήσουμε, να τον προσπεράσουμε κάπως ανώδυνα. Κι εμείς γνωρίζουμε ότι θα κάνει κύκλους, ποτέ κύκλο, μετάλλαξη τη λένε, και θα πάρει χρόνο να εκλείψει ολοκληρωτικά.Λένε ότι και ο λοιμός των Αθηνών κράτησε έξι ολόκληρα χρόνια και πολλούς ξεπάστρεψε.Ναι ο κορωνοϊός είναι η φριχτή μοίρα των ανθρώπων.Εκεί που περνούσαμε καλά,γεμίσαμε φόβο,πόνο,θλίψη.Ο θάνατος τα επισκιάζει όλα και η δημιουργικότητα όλο και λιγοστεύει.Βλέπεις η ασθένεια δε ζητάει τη συγκατάθεσή μας για να μπορέσει να υπεισέλθει στη ζωή και όλος ο φόβος μας, στρέφεται γύρω σε αυτό.Ο φόβος παιδί μου,δημιουργεί αβεβαιότητα,επηρεάζει τον άνθρωπο αρνητικά κι όσο ενυπάρχει ,κυριαρχεί και τον καταστρέφει.

-«Ωραία τα λέει η γιαγιά. Ισιώνω την πλάτη μου να ακούσω καλύτερα, να προσέξω αυτά που μου λέει και που δεν είναι ασήμαντα».

Μέχρι που μας βρήκε η πανδημία νιώθαμε δυνατοί, άτρωτοι και τα μέχρι τότε προβλήματα θεωρούνταν σταδιακά προσπελάσιμα. Αλλά η πανδημία είναι άλλο πράγμα. Τρέχεις και δεν προλαβαίνεις. Χάνεις το μπούσουλα. Κι ο άνθρωπος που στον εικοστό πρώτο αιώνα έμαθε να διορθώνει τα όποια λάθη ,εδώ φάνηκε αδύναμος. Πάντα θα υπάρχει κάτι που θα γεννάται για να τον προβληματίζει, ίσως και να τον επαναφέρει -όσοι το πιστεύουν -σε μία τάξη ,ευκοσμία. Κι αν ακόμα θεωρήσουμε ότι υπήρξαν παράφρονες που με πολέμους ήθελαν να επιβληθούν ,πάλι υπήρχε η δυνατότητα έστω με νικητές και ηττημένους κατατρόπωσης τους. Η πανδημία είναι άλλο πράγμα. Δεν είναι κάτι ,ένα ψηφιδωτό που θα βρεις τη θέση των ψηφίδων. Δεν είναι ένας πόλεμος που έστω με νεκρούς θα λήξει .Εδώ ο άνθρωπος αντιμάχεται τον ιό δίχως συγγενείς ,μόνος. Η επιστήμη δια των λειτουργών της είναι κοντά του,όμως γνωρίζει εκ των προτέρων τον κίνδυνο του θανάτου του. Αλλά ο άνθρωπος αυτός ήταν,είναι και θα είναι:αντιμάχεται τη λογική του και έχει πολλά προβλήματα. Αντιμάχεται την επιστήμη που τρέχει να τον βοηθήσει. Μήπως είναι η κατάρα των πρωτόπλαστων ,αναρωτιέμαι καμιά φορά-του Αδάμ που θέλησε να ξεπεράσει το δημιουργό και από δημιουργός κατάντησε ένα ταλαιπωρημένο δημιούργημα;

-«Τι είναι αυτό που σου δημιουργεί αυτόν τον προβληματισμό», τη ρωτάω.

Είναι όλα μαζί που έκρυβε ο άνθρωπος και έφτασε η πανδημία για να τα φανερώσει. Τι να φανερώσει δηλαδή; Πρώτα απ’ όλα την απιστία του, τη δυσπιστία του, τις συγκεχυμένες στο μυαλό του γνώσεις. Έτσι λειτούργησε παράλογα, αψηφώντας -από φόβο- τη δύναμη της επιστήμης και εμπιστευόμενος τον εαυτό του και την πίστη του σε μια ανώτερη δύναμη ,όπως κι αν την ονομάζει. Και αντί να είμαστε ευγνώμονες απέναντι στην ιατρική επιστήμη και τα συναφή, απέναντι στους λειτουργούς της που με αυταπάρνηση ,εργάστηκαν για χρόνια, περάσαμε στην επίθεση και σε φρικαλεότητες που δεν γνωρίζαμε.

-«Διχασμός;»

Όχι κάτι χειρότερο. Αν διχασμός σημαίνει διαχωρισμός,εδώ έχουμε αντιθέσεις και ανάμεσα στις ομάδες των διχασμένων. Κι όλα αυτά συμβαίνουν από το φόβο του θανάτου ,που μετεωρίζεται πάνω από τα κεφάλια μας.

-«Αυτό πού οδηγεί;»

Αυτή η κατάσταση θα οδηγήσει σε μια κατακερματισμένη ανθρωπότητα,με πολλά προβλήματα,επικοινωνιακά και εργασιακά.

Και μη ξεχνάς το άτομο είναι το αλάτι της γης. Δίχως αυτό, τίποτα δεν είναι δυνατό να συμβεί, δεν υπάρχει δράση, επαφή,δημιουργικότητα,ομορφιά,νοστιμιά. Να μη χάσουμε τον άνθρωπο, ως μονάδα που θα επιλέξει να αποστασιοποιηθεί ,να μείνει άπρακτος, ανενεργός από φόβο.

Η ζωή όπως βλέπεις συνεχίζεται σαν το ποτάμι, που με όλα τα εμπόδια θα καταλήξει σε μια έξοδο.Ας μάθουμε μέσα στους τρελούς ρυθμούς της,σεβόμενοι τον εαυτό μας να κάνουμε αυτά που πρέπει να κάνουμε και όχι αυτά που θέλουμε. Το πρώτο αφορά το σύνολο το δεύτερο το μέρος.

Σκέψου καλά.

Άννα Δεληγιάννη-Τσιουλπά
Φιλόλογος,συγγραφέας,ποιήτρια,κριτικός


Πίνακας : Μeyer von Βremen With the Grandmother









Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου