Η Μαρία Φωκά γεννήθηκε την 1 Οκτωβρίου 1917 στην Κεφαλονιά και συγκεκριμένα στο Αργοστόλι. Ο πατέρας της ήταν πλοίαρχος και ήταν ο Νικόλαος Θ. Φωκάς και η μητέρα της ήταν η Καικιλία Κουντούρη.
Οι σπουδές της ήταν στο Θέατρο Τέχνης του Κάρολου Κουν και η πρώτη της εμφάνιση ήταν το 1944 σ’ ένα έργο του Ξενόπουλου την «Στέλλα Βιολάντη». Αργότερα έπαιξε και σε άλλους θιάσους όπως, της κ. Κατερίνας, του Κώστα Μουσούρη, της Έλλης Λαμπέτη, του Νίκου Σταυρίδη και της Αλίκης Βουγιουκλάκη.
Ενσάρκωσε πολλούς και διαφορετικούς ρόλους σε πολλά και διαφορετικά ειδών έργα όπως, Τραϊφόρο, Πρντεντέρη, Μπέρναρ Σο, Λόρκα κ.α
.
Στα χρόνια της γερμανικής κατοχής έλαβε μέρος στην Εθνική Αντίσταση και δεν φοβήθηκε να συμμετέχει στον αγώνα για την Ελευθερία της Πατρίδας. Στην δεκαετία του ’50 και λόγο των αριστερών της πεποιθήσεων, φυλακίστηκε για οκτώ χρόνια, διότι την είχαν καταδικάσει σαν κατάσκοπο κατά της Ελλάδας. Ήταν το ίδιο δικαστήριο που είχε στείλει στο απόσπασμα τον Νίκο Μπελογιάννη και αρκετούς άλλους που κατέληξαν στην εκτέλεση τους το 1952. Όλα αυτά βέβαια ήταν η αιτία, να καθυστερήσουν την άνοδο της καριέρας της και να αρχίσει η αναγνώριση της μερικά χρόνια αργότερα. Το 1958 με 1959 ανέβηκε ξανά στο σανίδι, σε περιοδεία με τον Λάμπρο Κωνσταντάρα.
Το 1967 ο Κώστας Πρετεντέρης που ήξερε πολύ καλά να γράφει ρόλους σύμφωνα με τον κάθε ηθοποιό, έγραψε έναν εξαιρετικό χαρακτήρα για την Μαρία Φωκά και αυτός ήταν στο έργο «Ένας ιππότης για την Βασούλα», που ενσάρκωνε τον ρόλο της κ. Κλειούς, η οποία ήταν μια γερόντισσα αλλά με αριστοκρατική καταγωγή, που αρεσκόταν στο να ακούει διάφορες ιστορίες για ιππότες, από την αγαπημένη της Βασούλα (Τζένη Καρέζη). Το έργο ανέβηκε πρώτα στο θέατρο και αμέσως μετά στο σινεμά. Αυτό πλέον ήταν και το εισιτήριο της προς την αναγνώριση του ταλέντου της και το ξεκίνημα της καριέρας της, αν και η ηλικία της ήταν περίπου στα 52. Έγινε η πρώτη πρόεδρος του ΣΕΗ (Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών), αφού είχε πέσει πλέον η δικτατορία.
Σε ηλικία περίπου 28 χρονών, γνώρισε τον σύζυγο της επίσης ηθοποιό Λυκούργο Καλλέργη, ο οποίος ήταν κιόλας πρωταγωνιστής, ενώ εκείνη ότι έκανε την πρώτη της εμφάνιση. Μαζί απόκτησαν μια κόρη, την Ισμήνη Καλλέργη, αλλά ο γάμος τους δεν κράτησε για πάρα πολλά χρόνια και έτσι στα τέλη της δεκαετία του ’50, σταμάτησε να υφίσταται.
Από την στιγμή που η καριέρα της άρχισε να παίρνει την ανηφόρα, η Μαρία Φωκά δεν έμεινε ποτέ από δουλειά. Μπορεί οι ρόλοι που τις δινόντουσαν να ερμηνεύσει να είχαν περίπου το ίδιο στυλ χαρακτήρα (λόγο και της προχωρημένης ηλικίας), όμως κάθε φορά έβαζε τα δυνατά της και κατάφερνε να κάνει τον κάθε ρόλο ξεχωριστό.
Ταινίες στις οποίες είχε συμμετάσχει ήταν «Οικογένεια Παπαδοπούλου», «Τα 201 Καναρίνια», «Γοργόνες και μάγκες», «Η Κόμισσα της Φάμπρικας», «Αγάπησα μια πολυθρόνα», «Αγάπη μου παλιόγρια» κ.α.
Συνεργάστηκε με πολύ αξιόλογους ‘’Κώστα Βουτσά’’, ‘’Ελένη Ερήμου’’, ‘’Άγγελο Αντωνόπουλο’’, ‘’Μάρθα Καραγιάννη’’, ‘’Τζένη Καρέζη’’, ‘’Χρόνη Εξαρχάκο’’, ‘’Διονύση Παπαγιανόπουλο’’ κ.α.
Το ταλέντο της όμως δεν το έδειχνε μόνο στο θέατρο και τον κινηματογράφο, αλλά και στην τηλεόραση, με σειρές όπως «Η γειτονιά μας», «Εκμέκ Παγωτό» κ.α. με αποκορύφωμα μια από τις τελευταίες της τηλεοπτικές δουλειές «Ντόλτσε Βίτα», που ενσάρκωνε την πεθερά της Άννας Παναγιωτοπούλου.
Ντόλτσε Βίτα
Έφυγε από τη ζωή 15 Ιουνίου 2001 σε ηλικία περίπου 85 χρονών. Τα τελευταία χρόνια της ζωής της, είχε αρκετά καρδιακά προβλήματα και ζούσε με την κόρη της στην Αγγλία, όπου εκεί έγινε και η τελευταία κατοικία της.
Τεράστιοι Ηθοποιοί, Τεράστιοι Άνθρωποι, που δεν φοβόντουσαν να αγωνίζονται, να παλεύουν, να υποστηρίζουν με πάθος αλλά και σεμνότητας τα ιδανικά τους, για την ελευθερία της πατρίδας τους, του λόγου τους, της ίδιας της ύπαρξης τους. Δίνοντας μαθήματα ζωής, ώστε να καταλάβουν οι νεότεροι, ότι δεν πρέπει να σταματάνε να αγωνίζονται για τα πιστεύω τους και να προσπαθούν να κάνουν όσο μπορούν καλύτερη τη ζωή τους.
Αναδημοσίευση από το: https://www.epaggelmagynaika.gr/
Μαρία Φωκά: Η αγωνίστρια ηθοποιός που καταδικάστηκε σε ισόβια για κατασκοπεία μαζί με τον Μπελογιάννη
Ηθοποιός με γνήσιο ταλέντο και ήθος, σεμνή και ιδιαίτερα αγαπητή, συνδέθηκε με κρίσιμες στιγμές της ελληνικής πολιτικής ιστορίας. Διώχτηκε για τις αριστερές της ιδέες. Την περίοδο του πολέμου και του Εμφυλίου, η Μαρία Φωκά, μέλος του ΚΚΕ και της Εθνικής Αντίστασης, συμμετέχει στους αγώνες. Το 1951 – 1952 είναι συγκατηγορούμενη – με το όνομα Μαρία Καλλέργη – στη δίκη του Νίκου Μπελογιάννη. Και το Διαρκές Στρατοδικείο Αθηνών αποφαίνεται «εκηρύχθησαν ένοχοι»… «διά ψήφων 3-2 την Καλλέργη Μαρία επί σκοπώ κατασκοπείας». Ενώ την καταδικάζει αρχικά σε ισόβια κάθειρξη, αλλά η ποινή της μειώνεται σε 10 χρόνια κάθειρξη και «αποστέρησις των πολιτικών δικαιωμάτων επί 10ετίαν»
Από τα πρακτικά της δίκης του Διαρκούς Στρατοδικείου Αθηνών (Τμήμα Β), κατά τις συνεδριάσεις του Φεβρουαρίου και της 1ης Μαρτίου του 1952, εντοπίσαμε το κάτωθι απόσπασμα, από την κατάθεση του μάρτυρα κατηγορίας Κωνσταντίνου Παπαθανασίου:
«Μετά την λήξιν του συμμοριτισμού υπήρχον πληροφορίαι ότι ειργάζοντο παρανόμως δίκτυα πληροφοριοδοτών και κατασκόπων, κατωρθώθη δε να τεθώμεν επί τα ίχνη των. Το πρώτο εντοπίσθη ασύρματος εις Γλυφάδαν…». Και συνεχίζει: «Η Καλλέργη ήλθεν από το Παρίσι εκ μέρους του Δημητρακαρέα διά να δη αν έφθασαν αι αποσταλείσαι 1.600 λίρες… Τα χρήματα αυτά προωρίζοντο διά τη χρηματοδότησιν του δικτύου»….
