Ελισσαίος Βγενόπουλος "Tα Φωτόστιχα του Μαρτίου"

  

Tα Φωτόστιχα του Μαρτίου δημοσιεύτηκαν στην Πελοπόννησο

ΠΑΜΠΛΟ ΠΙΚΑΣΟ ( 25 Οκτωβρίου 1881 - 8 Απριλίου 1973)

 

Οι δεσποινίδες της Αβινιόν

Ο Πάμπλο Ρουίθ ι Πικάσο, περισσότερο γνωστός ως Πάμπλο Πικάσο, ( 25 Οκτωβρίου 1881 - 8 Απριλίου 1973)  ήταν Ισπανός ζωγράφος, χαράκτης, γλύπτης, ποιητής, σκηνογράφος και δραματουργός.

Είναι ένας από τους κυριότερους Ισπανούς εκπροσώπους της τέχνης του20ού αιώνα, συνιδρυτής μαζί με τον Ζωρζ Μπρακ του κυβισμού και με σημαντική συνεισφορά στη διαμόρφωση και εξέλιξη της μοντέρνας και σύγχρονης τέχνης. Υπήρξε υποστηρικτής του Κομμουνισμού, καθ'όλη τη διάρκεια της ζωής του , ενώ από το 1944 ήταν ενταγμένος στο Γαλλικό Κομμουνιστικό Κόμμα

Ο πατέρας του ονομαζόταν Χοσέ Ρουίθ ι Μπλάσκο και ήταν επίσης ζωγράφος ενώ μητέρα του ήταν η Μαρία Πικάσο για Λόπεθ. Τα πρώτα έργα του τα υπέγραφε ως Ρουίθ Μπλάσκο αλλά από το 1901 άρχισε να χρησιμοποιεί το όνομα της μητέρας του.

Γεννήθηκε στη Μάλαγα της Ισπανίας όπου πέρασε και τα δέκα πρώτα χρόνια της ζωής του. Τα πρώτα μαθήματα ζωγραφικής, τα έλαβε από τον πατέρα του, ο οποίος δίδασκε σε διάφορες ακαδημαϊκές σχολές. Ο ίδιος ο Πικάσο ξεκίνησε να ζωγραφίζει σε πολύ μικρή ηλικία και έδειξε από νωρίς δείγματα του ταλέντου του. Το 1891 η οικογένειά του μετακόμισε στην Λα Κορούνια όπου έζησε για τα επόμενα τέσσερα χρόνια, σπουδάζοντας στην τοπική σχολή καλών τεχνών. Η οικογένεια εγκαταστάθηκε στη Βαρκελώνη το φθινόπωρο του 1895, και ο Πάμπλο έγινε δεκτός στην τοπική Ακαδημία Καλών Τεχνών (La Llotja), όπου είχε προσληφθεί ο πατέρας του ως καθηγητής του σχεδίου. Η οικογένεια ήλπιζε ότι ο γιος της θα σημείωνε επιτυχία ως ακαδημαϊκός ζωγράφος, και το 1897 η μελλοντική φήμη του στην Ισπανία φαινόταν εξασφαλισμένη. Τον ίδιο χρόνο το έργο του «επιστήμη και συμπόνοια» όπου για το πρόσωπο του γιατρού είχε ποζάρει ο πατέρας του, έτυχε διακρίσεως στην Έκθεση Καλών Τεχνών της Μαδρίτης. Ο Πάμπλο Ρούιθ έφυγε για την Μαδρίτη το φθινόπωρο του 1897 και έγινε δεκτός στην βασιλική ακαδημία του Σαν Φερνάντο. Βρίσκοντας όμως τη διδασκαλία εκεί χωρίς νόημα, περνούσε όλο και περισσότερο τον καιρό του αποτυπώνοντας τη ζωή γύρω του, στα καφενεία, στους δρόμους, στα πορνεία και στο Πράδο, όπου ανακάλυψε την ισπανική ζωγραφική. Έγραψε «ο Βελάσκεθ πρώτης κατηγορίας, ο Ελ Γκρέκο έχει ζωγραφίσει μερικά υπέροχα κεφάλια, ο Μουρίγιο δεν με πείθει σε όλα του τα έργα». Τα έργα αυτών και άλλων καλλιτεχνών, όπως λ.χ., του Γκόγια, θα αιχμαλωτίσουν τη φαντασία του Πικάσο σε διάφορες περιόδους της μακρόχρονης σταδιοδρομίας του.

Ο Πικάσο αρρώστησε την άνοιξη του 1898 από οστρακιά και πέρασε την υπόλοιπη χρονιά αναρρώνοντας στο καταλανικό χωριό Όρτα ντε Εμπρο με συντροφιά το φίλο του από τη Βαρκελώνη Μανουέλ Παλάρες. Όταν ο Πικάσο επέστρεψε στην Βαρκελώνη στις αρχές του 1899, ήταν άλλος άνθρωπος, είχε παχύνει, είχε μάθει να ζει μόνος του στην ύπαιθρο, μιλούσε καταλανικά, και το σπουδαιότερο, είχε πάρει την απόφαση να διακόψει την καλλιτεχνική του εκπαίδευση σε σχολές ζωγραφικής και να αγνοήσει τα σχέδια της οικογένειας του για το μέλλον του. Άρχισε ακόμη να δείχνει σαφή προτίμηση στο επίθετο της μητέρας του και επέγραφε πιο συχνά τα έργα του ως Π. Ρ. Πικάσο (από τα τέλη του 1901 εγκατέλειψε εντελώς το επίθετο Ρουίθ).

Το 1900 εγκαταστάθηκε στο Παρίσι και συγκεκριμένα στη Μονμάρτρη, που αποτελούσε σημαντικό κέντρο της καλλιτεχνικής ζωής.

Έργo

Λόγω της ποικιλομορφίας αλλά και της χρονικής έκτασης που παρουσιάζει το έργο του Πικάσο, χωρίζεται συνήθως σε διαφορετικές περιόδους. Ο κυριότερες από αυτές είναι:

Μπλε ή Γαλάζια περίοδος (1901-1904): οι πίνακες του Πικάσο, αυτής της περιόδου, χαρακτηρίζονται από το μπλεχρώμα ή αποχρώσεις του και συμβολίζουν μία συναισθηματικά φορτισμένη περίοδο της ζωής του. Μερικά από τα πιο γνωστά έργα του ανήκουν σε αυτή, απεικονίζοντας ακροβάτες, αρλεκίνους, πόρνες, επαίτες και καλλιτέχνες. Η μπλε περίοδος περιλαμβάνει πίνακες που ολοκληρώθηκαν κυρίως στο Παρίσι αλλά είναι περισσότερο επηρεασμένοι από την ισπανική ζωγραφική.

Ροζ ή Ρόδινη περίοδος (1905-1907): Στους πίνακες αυτής της περιόδου, κυριαρχούν τα κεραμικά χρώματα και οι γήινοι τόνοι, ενώ συχνά χαρακτηρίζονται ως περισσότερο λυρικοί και εύθυμοι. Θεωρείται η περίοδος κατά την οποία ο Πικάσο επηρεάστηκε περισσότερο από την γαλλική ζωγραφική.

Αναλυτικός κυβισμός (1907-1912): είναι η τεχνοτροπία που ανέπτυξε ο ίδιος ο Πικάσο μαζί με τον Μπρακ και ένας από τους δύο βασικούς τομείς του ρεύματος του κυβισμού.

Συνθετικός κυβισμός (1912-1915): η περίοδος κατά την οποία ο Πικάσο και ο Μπρακ εξέλιξαν την κυβιστική οπτική, χρησιμοποιώντας την τεχνική του κολάζ.

Οι επόμενες περίοδοι στο έργο του Πικάσο περιλαμβάνουν μια στροφή του σε περισσότερο κλασικές μορφές και ένα μεσογειακό πνεύμα (1916-1924), την αλληλεπίδρασή του με το υπερρεαλιστικό κίνημα στα μέσα της δεκαετίας του 1920, την ενασχόλησή του με την γλυπτική (από τα τέλη της δεκαετίας του '20) καθώς και το έργο που πραγματοποίησε μετά το Β' Παγκόσμιο πόλεμο.

Αν και ο Πικάσο ήταν πρώτα απ' όλα ζωγράφος (στην πραγματικότητα θεωρούσε ότι ένας καλλιτέχνης οφείλει να ζωγραφίζει για να μπορεί να θεωρηθεί αληθινός καλλιτέχνης), εργάστηκε επίσης με μικρά κεραμικά και χάλκινα γλυπτά, ενώ έγραψε ακόμη και ποιήματα. Ο ίδιος αυτοπροσδιοριζόταν και ως ποιητής λέγοντας "Je suis aussi un poète", δηλαδή "είμαι κι εγώ ένας ποιητής". Θεωρείται πως μέσα από τα ποιήματά του, ο Πικάσο εξέφρασε πιο έντονα την σχέση του με τον υπερρεαλισμό. Ξεκίνησε τη συγγραφή τους το1934 και συλλογές αυτών δημοσιεύτηκαν αργότερα στα περιοδικά Cahiers d' Art (Τετράδια τέχνης) και La Caceta de Arte.

Pablo Picasso
with his sister Lola,
1889

Το διασημότερο ίσως έργο του Πικάσο είναι η Γκερνίκα (ή Γκερνίκα, με λατινική απόδοση στα ελληνικά), η απεικόνιση του Γερμανικού βομβαρδισμού της πόλης της Ισπανίας Γκερνίκα. Αυτός ο μεγάλος καμβάς περιγράφει την απανθρωπιά, την βιαιότητα και την απόγνωση του πολέμου. Η διαδικασία της ζωγραφικής του πίνακα αποτυπώθηκε σε μια σειρά φωτογραφιών από τη διασημότερη ερωμένη του Πικάσσο, την Dora Maar, μια διακεκριμένη καλλιτέχνιδα. Η Γκερνίκα έμεινε κρεμασμένη στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης για πολλά χρόνια και ο Πικάσο είχε δηλώσει πως δε θα επέστρεφε στην Ισπανία προτού αποκατασταθεί πλήρως η δημοκρατία. Το 1981 η Γκερνίκα επιστράφηκε στην Ισπανία και εκτέθηκε αρχικά στο Casón del Buen Retiro και κατόπιν στο Μουσείο ντελ Πράδο. Το 1992 ο πίνακας μεταφέρθηκε στην οριστική του θέση στο Εθνικό Μουσείο Τέχνης Βασίλισσα Σοφία στη Μαδρίτη, του οποίου έγινε το διασημότερο και σπουδαιότερο έκθεμα.

Ο Πικάσο ήταν εξαιρετικά ταλαντούχος ως ζωγράφος και ως σχεδιαστής, ακόμη και για τα δεδομένα των μεγαλύτερων καλλιτεχνών του κόσμου. Εργάστηκε εξίσου με ελαιογραφίες, υδατογραφίες, παστέλ, κάρβουνο, μολύβι και μελάνι. Απέδωσε σύνθετες σκηνές ως απλές γεωμετρικές μορφές στα έργα του Κυβισμού, αλλά δημιούργησε επίσης και μεγαλοπρεπή ρεαλιστικά πορτραίτα. Τα σκίτσα του με μελάνι και μολύβι φίλων του από την εποχή του Κυβισμού και κατόπιν, εκτιμούνται για την υποτιμημένη οικειότητα τους, και είναι παραδείγματα των δεξιοτήτων του. Ο Πικάσσο κινήθηκε με ευκολία στις τέχνες παρά την περιορισμένη ακαδημαϊκή του κατάρτιση (παρακολούθησε μόνο ένα έτος στη βασιλική ακαδημία της Μαδρίτης). Τα ταλέντα του αυξήθηκαν από μια αυστηρή αίσθηση καθήκοντος στην εργασία του, που κράτησε μέχρι τα τελευταία έτη της μακρόχρονης ζωής του.

Το 1966 φιλοξενήθηκε στο Γκραν Παλέ και στο Πτί Παλέ στο Παρίσι μεγάλη έκθεση του 85χρονου τότε Πικάσο, με περισσότερα από 1.000 έργα. Τα ρεπορτάζ της εποχής εκτιμούσαν ότι επρόκειτο για τη "μεγαλύτερη αναδρομική εκδήλωση που έχει ποτέ οργανωθεί για ζώντα καλλιτέχνη". Οι επισκέπτες σχημάτισαν τεράστιες ουρές για να περιπλανηθούν στο σύμπαν από πίνακες, γλυπτά, κεραμικά, σχέδια και γκραβούρες του μεγάλου καλλιτέχνη. Έκθεση που συμπύκνωνε μία πλούσια ζωή: 60 χρόνια δουλειάς, 7 επαναστάσεις, 7 γυναίκες, μισό χιλιόμετρο ζωγραφικής, δεκάδες γλυπτά κ.ο.κ. Ιδιαίτερα παραγωγικός, "ζωγραφίζει όπως αναπνέει" υποστήριζαν, κρατούσε διαρκώς ένα χαρτί κι ένα μολύβι στο χέρι, δημιουργώντας σχέδια, το καθένα από τα οποία στοιχίζει πλέον μία περιουσία. Ανάμεσα στα έργα που εκτέθηκαν στο Παρίσι (ως τις 12 Φεβρουαρίου του 1966) και παρουσίασαν την πορεία του Πικάσο στις εικαστικές τέχνες, περιλαμβάνονταν και ορισμένα που αποτέλεσαν σταθμό στην καριέρα του, όπως Οι δεσποινίδες της Αβινιόν (1907), που έφερε επανάσταση στη σύγχρονη ζωγραφική και θεωρήθηκε προμήνυμα του κυβισμού: "Άλλοτε ένας πίνακας ήταν ένα σύνολο από προσθέσεις. Εγώ θέλησα να δώσω ένα σύνολο από αφαιρέσεις", είπε ο Πικάσο. Ακόμη: Οι μουσικοί με τις μάσκες (1921), Ο ακροβάτης (1930), Κοπέλα μπροστά σε καθρέφτη (1932) κ.α. Η Γκερνίκα δεν βρισκόταν ανάμεσά τους, γιατί είχε ήδη εκτεθεί στο Παρίσι, στο Μουσείο Διακοσμητικών Τεχνών το 1955. Τα γενέθλια του ζωγράφου γιορτάστηκαν σε όλη τη Δύση με αφιερώματα και εκδηλώσεις. Ο ίδιος παρέμενε ανήσυχος και δημιουργικός, σκεπτόμενος διαρκώς το μέλλον.

Πέθανε σε ηλικία 92 ετών το 1973 και τάφηκε δίπλα στην σύζυγό του, Ζακλίν Ροκ, στον κήπο του κάστρου Βωβενάργκ, που του ανήκε, στο χωριό Βωβενάργκ της Γαλλίας.

Διάφορα έργα ζωγραφικής του Πικάσσο συγκαταλέγονται ανάμεσα στα πιο ακριβά έργα τέχνης στον κόσμο. Στις 4 Μαΐου2004 ο πίνακας Garçon à la pipe πωλήθηκε έναντι 104 εκατομμυρίων δολαρίων σε δημοπρασία του οίκου Σόθμπι (Sotheby's).

Femme au café (Absinthe Drinker)

La Vie (1903)

The Old Guitarist (1903)

The Blue Room

Διαβάστε περισσότερα https://homouniversalisgr.blogspot.com/

ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ (8 Απριλίου 1798 - 9 Φεβρουαρίου 1857)

 

μήγαρις έχω άλλο στο νου μου πάρεξ ελευθερία και γλώσσα

Ο Διονύσιος Σολωμός γεννήθηκε στη Ζάκυνθο το 1798. Ο πατέρας του Νικόλαος Σολωμός ήταν ευγενής, ενώ η μητέρα του Αγγελική Νίκλη, γυναίκα του λαού. Ο πατέρας του πέθανε το 1807, όταν ο Δ. Σολωμός ήταν ακόμη μικρός. Χάρη στη μητέρα του έμαθε την απλή γλώσσα που μιλούσε ο λαός. Συγχρόνως έμαθε και τα Ιταλικά που μιλούσαν οι Επτανήσιοι αριστοκράτες από τον Αββά Σάντιο Ρώσση, ένα ιταλό πρόσφυγα από την Κρεμώνα.

Το 1808 ο Δ. Σολωμός πήγε μαζί με το δάσκαλο του Ρώσση στην Ιταλία, όπου τελείωσε τη μέση εκπαίδευση. Στην Κρεμώνα σπούδασε λατινική και ιταλική φιλολογία και αργότερα φοίτησε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Παβίας. Στην Ιταλία ήρθε σε επαφή με διάφορους πνευματικούς ανθρώπους. Στο Μιλάνο ο Σολωμός γνώρισε τον μεγάλο ιταλό ποιητή Μόντη, που τον επηρέασε αρκετά. Εκεί στην Ιταλία ο Σολωμός έγραψε τα πρώτα του ποιήματα στα ιταλικά και λατινικά. 

 Το 1818 ο Δ. Σολωμός επέστρεψε στη Ζάκυνθο, όπου άρχισε να γράφει ποιήματα στην ελληνική γλώσσα. Τα πρώτα του ποιήματα είναι: «Η αγνώριστη», «Η ξανθούλα», «Η τρελή μάνα» κ.α. Σ’ αυτά τα ποιήματα ο κόσμος του είναι απλός και εμπνέεται αρκετά από τη φύση. Είναι διάχυτη η αίσθηση του ωραίου και υπάρχει κάποιος λυπηρός τόνος. Η γλώσσα είναι απλή.

Το 1823, δύο χρόνια μετά το ξέσπασμα του Αγώνα, θα γράψει τον “`Υμνο εις την Ελευθερία”, που θα τυπωθεί το 1825. Το ποίημα αυτό αποτελείται από 158 τετράστιχες στροφές και είναι εμπνευσμένο από τα γεγονότα των πρώτων χρόνων της Ελληνικής Επανάστασης. Το ποίημα αυτό μεταφράστηκε στα ιταλικά και στα γαλλικά. Μελοποιήθηκε από το Νικόλαο Μάντζαρο (1828-30) και έγινε ο Εθνικός `Υμνος της Ελλάδας το 1865.

Το 1824 ο Σολωμός έγραψε το ποίημα “Εις τον θάνατο του Λόρδου Μπάιρον”, το οποίο αποτελείται από 166 τετράστιχες στροφές. Το 1825 έγραψε το επίγραμμα

 “Η καταστροφή  των Ψαρών”. 

Στων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη

περπατώντας η Δόξα μονάχη

μελετά τα λαμπρά παλληκάρια

και στην κόμη στεφάνι φορεί 

γινωμένο από λίγα χορτάρια 

πούχαν μείνει στην έρημη γη.

Από το 1823 μέχρι και το 1825 έγραψε ένα πεζογράφημα το “Διάλογο”, στο οποίο υπερασπίζεται τη δημοτική γλώσσα. Το 1826 έγραψε ένα θαυμαστό πεζογράφημα με τίτλο “Η γυναίκα της Ζάκυθος”, το οποίο έχει σατιρικό χαρακτήρα. 

Francois-Emile de Lansac: Η αυτοθυσία της μάνας

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 3  ΟΙ ΜΙΣΟΛΟΓΓΙΤΙΣΣΕΣ (ΑΠΟ "Η γυναίκα της Ζάκυθος)

1. Καὶ ἐσυνέβηκε αὐτὲς τὲς ἡμέρες ὁποὺ οἱ Τοῦρκοι ἐπολιορκοῦσαν τὸ Μισολόγγι καὶ συχνὰ ὀλημερνὶς καὶ καπότε ὀληνυχτὶς ἔτρεμε ἡ Ζάκυνθο ἀπὸ τὸ κανόνισμα τὸ πολύ.
2. Καὶ κάποιες γυναῖκες Μισολογγίτισσες ἐπερπατοῦσαν τριγύρω γυρεύοντας γιὰ τοὺς ἄνδρες τους, γιὰ τὰ παιδιά τους, γιὰ τ᾿ ἀδέλφια τους ποὺ ἐπολεμούσανε.
3. Στὴν ἀρχὴ ἐντρεπόντανε νἄβγουνε καὶ ἐπροσμένανε τὸ σκοτάδι γιὰ ν᾿ ἁπλώσουν τὸ χέρι, ἐπειδὴ δὲν ἤτανε μαθημένες.
4. Καὶ εἴχανε δούλους καὶ εἴχανε σὲ πολλὲς πεδιάδες καὶ γίδια καὶ πρόβατα καὶ βόϊδα πολλά.
5. Καὶ ἀκολούθως ἐβιαζόντανε καὶ ἐσυχνοτηράζανε ἀπὸ τὸ παρεθύρι τὸν ἥλιο πότε νὰ βασιλέψη γιὰ νἄβγουνε.
6. Ἀλλὰ ὅταν ἐπερισσέψανε οἱ χρεῖες ἐχάσανε τὴν ντροπή, ἐτρέχανε ὀλημερνίς.
7. Καὶ ὅταν ἐκουραζόντανε ἐκαθόντανε στ᾿ ἀκρογιάλι κι ἀκούανε, γιατὶ ἐφοβόντανε μὴν πέσει τὸ Μισολόγγι.
8. Καὶ τὲς ἔβλεπε ὁ κόσμος νὰ τρέχουνε τὰ τρίστρατα, τὰ σταυροδρόμια, τὰ σπίτια, τὰ ἀνώγια καὶ τὰ χαμώγια, τὲς ἐκκλησίες, τὰ ξωκλήσια γυρεύοντας.
9. Καὶ ἐλαβαίνανε χρήματα, πανιὰ γιὰ τοὺς λαβωμένους.
10. Καὶ δὲν τοὺς ἔλεγε κανένας τὸ ὄχι, γιατὶ οἱ ρώτησες τῶν γυναικῶν ἤτανε τὲς περσότερες φορὲς συντροφευμένες ἀπὸ τὲς κανονιὲς τοῦ Μισολογγιοῦ καὶ ἡ γῆ ἔτρεμε ἀπὸ κάτου ἀπὸ τὰ πόδια μας.
11. Καὶ οἱ πλέον πάμπτωχοι ἐβγάνανε τὸ ὀβολάκι τους καὶ τὸ δίνανε καὶ ἐκάνανε τὸ σταυρό τους κοιτάζοντας κατὰ τὸ Μισολόγγι καὶ κλαίοντας.

Την ίδια χρονιά (1826) ο Διονύσιος Σολωμός έγραψε το ποίημα “Η Φαρμακωμένη” και το ποίημα “Λάμπρος”, του οποίου έχουμε μόνο το προσχέδιο και λίγα αποσπάσματα, γιατί δεν πρόλαβε να το τελειώσει. Προσπάθησε να το ολοκληρώσει αργότερα στην Κέρκυρα, αλλά δεν το κατόρθωσε.

Το 1828 ο Δ. Σολωμός πηγαίνει στην Κέρκυρα. Το 1830 άρχισε να γράφει το Α` σχεδίασμα των “Ελεύθερων Πολιορκημένων”, ένα ποίημα το οποίο εμπνέεται από τη πτώση του Μεσολογγίου το 1826. Το Β` σχεδίασμα του ιδίου έργου το επεξεργάζεται στη δεκαετία 1833-1844. Το Γ` σχεδίασμα το άρχισε το 1844, χωρίς όμως να προλάβει να το τελειώσει, γιατί τον βρίσκει ο θάνατος. 

Παράλληλα με τους “Ελεύθερους Πολιορκημένους” ο Διονύσιος Σολωμός επεξεργάζεται και άλλα έργα. Στα 1833 με 1834 έγραψε το ποίημα “Κρητικός” και το 1849 τον “Πόρφυρα”.

Ο Διονύσιος Σολωμός είναι ο εθνικός μας ποιητής. Κατάφερε να δημιουργήσει την Επτανησιακή Σχολή και να γίνει ο κυριότερος εκπρόσωπος και εκφραστής της. Ο Σολωμός συνδύασε στα ποιήματα του το δυτικό στοχασμό με την ελληνική παράδοση, τη δημοτική γλώσσα με τον αυστηρό στίχο, την υψηλή ιδέα με τον πόθο για ελευθερία, την εθνική και πνευματική ανεξαρτησία των Ελλήνων.

Η Πατρίδα, η Ελευθερία και η Γλώσσα είναι τα θέματα που κυριαρχούν στο έργο του Σολωμού. Τα ποιήματα του μεταφράστηκαν σε πολλές ξένες γλώσσες. Τα ιταλικά του ποιήματα μετέφρασε στα ελληνικά ο Γεώργιος Καλοσγούρος.

Ο Διονύσιος Σολωμός έπαθε εγκεφαλική συμφόρηση το Νοέμβριο του 1856 και μετά από ένα χρόνο, το Νοέμβριο του 1857, πέθανε. 

Διαβάστε περισσότερα  https://homouniversalisgr.blogspot.com/

ΘΟΔΩΡΗΣ ΜΠΕΛΙΤΣΟΣ "Ημερολόγιο εγκλεισμού: οι πρώτες μέρες"

Σάββατο 14 Μαρτίου 2020, ημέρα πρώτη

Ξύπνησα πολύ πρωί.

Ένα πουλάκι στην ταράτσα, καρδερίνα θαρρώ ήταν, καλωσόριζε την αυγή. Το θεώρησα καλό οιωνό, γιατί ξημέρωνε μια πολύ αμήχανη ημέρα.

Χτες ανακοινώθηκε ο πρώτος νεκρός. Ένας μαθηματικός που πήγε ο δύστυχος να προσκυνήσει στον Πανάγιο Τάφο κι επέστρεψε σφραγισμένος με ημερομηνία λήξης. Ραγδαία η αύξηση των κρουσμάτων, κάποιοι νοσηλεύονται σε σοβαρή κατάσταση. Η πολιτεία έκλεισε τα πάντα, εκτός από τα απολύτως απαραίτητα καταστήματα, μπας και γλιτώσουμε από τα χειρότερα. Δεν υπακούει ο κόσμος. Δεν έχει φοβηθεί ακόμα. Πέφτουν πρόστιμα στους απείθαρχους.

Αποβραδίς είχα ολοκληρώσει ένα μικρό χρονογράφημα, έπειτα από πολυήμερη κυοφορία. Τελικός τίτλος “Me, the Virus”. Σε μορφή επιστολής του Ιού προς τον homo sapiens. Υπενθύμιση της ασημαντότητας του ανθρώπου που αδηφάγος οδεύει νομοτελειακά προς εξαφάνιση. Απαισιόδοξες σκέψεις που με ταλανίζουν συνεχώς τα τελευταία χρόνια καθώς το «εγώ» έχει κυριαρχήσει παντού ενώ το «εμείς» φαντάζει, ολοένα και περισσότερο, καρικατούρα του παρελθόντος.

Το ανάρτησα στο blog και το κοινοποίησα σε φίλους με mail και στο FB. Είχε πολύ καλή υποδοχή. Ορισμένοι με συγκίνησαν με τα λόγια τους. Ειδικά κάποιοι παλιοί μου μαθητές. Αρκετοί το ανέβασαν στα προφίλ τους. Το μεσημέρι το ανέβασε και η Γεωργία στο Homo Universalis. Ο Σταμάτης με πήρε τηλέφωνο. Χάρηκα, όχι μόνο από τον καλό του λόγο αλλά, γιατί έχει πάντα κάτι ουσιαστικό να μου πει.

Αμήχανη μέρα. Να μείνουμε μέσα. Θα μείνουμε; Πόσοι θα μείνουν; Και για πόσο;

Ο πατέρας έχει γενέθλια. Κλείνει τα 92. Θέλει να κεράσει. Πώς να του χαλάσω χατίρι; Δώρο δεν του είχα πάρει. Πήγα τελευταία στιγμή στο σούπερ-μάρκετ και του πήρα δυο-τρία ζευγάρια κάλτσες, έτσι για το καλό και μια χρωματιστή σακούλα να τις βάλω μέσα. Οι περισσότεροι με κοίταζαν σαν παράξενο ζώο σπρώχνοντας καλάθια με φαγώσιμα. Μόνο η ταμίας κατάλαβε. Μισό λεπτό να σας βάλω ένα χρωματιστό φιογκάκι στη σακούλα, είπε και χαμογέλασε. Μια λαχτάρα διέκρινα στο χαμόγελο. Ποιος ξέρει αν είχε χαμογελάσει ξανά στη βάρδια της.

Γύρισα σπίτι. Τα νέα από το μέτωπο χειρότερα: 228 τα κρούσματα, τρεις οι νεκροί. Οι προβλέψεις δεν είναι ευοίωνες. Στο σφιγμένο πρόσωπο του λοιμωξιολόγου Σωτήρη Τσιόδρα, που ανακοινώνει τα νεότερα κάθε απόγευμα, καθρεφτίζεται ανάγλυφα η δραματικότητα της κατάστασης.

Στο καφενείο του FB η κατάσταση είναι εκτός ελέγχου: θεωρίες συνωμοσίας, οργή για όσους δεν τηρούν τα μέτρα, ηλίθιοι κομματόσκυλοι συνεχίζουν να υπερασπίζονται τις ενέργειες των αφεντικών τους και να δυσφημούν τους αντιπάλους. Υπάρχουν αντίπαλοι, άραγε; Η βλακεία είναι ανίκητη, ως φαίνεται.

Στα γενέθλια του πατέρα, από μακριά κι αγαπημένοι. Σαχλά καλαμπούρια για τον ιό και τα μέτρα, για να περάσει η ώρα.

Γύρισα σπίτι με ένα πλάκωμα. Βρήκα μια συγκινητική ταινία στην τηλεόραση· μου έκανε παρέα για μια-δυο ώρες και ξεχάστηκα.

Αργά τη νύχτα θυμήθηκα ένα τραγούδι της Χαρούλας και το αναζήτησα στο YouTube: «Μόνο ένα φιλί και τα όνειρα γίνονται πάλι».

Πότε άραγε θα ευχαριστηθούμε πάλι ένα φιλί, χωρίς φόβο;

Κυριακή 15 Μαρτίου, ημέρα δεύτερη

Ηλιόλουστη ξημέρωσε η μέρα σήμερα. Μια Κυριακή ανοιξιάτικη, χαρά Θεού. Η φύση δεν φαίνεται να συμμερίζεται την καταχνιά που έχει σκεπάσει τους ανθρώπους της πόλης. Θυμήθηκα ένα κείμενο της Λιάνας Τσιρίδου που διάβασα χτες. Αναρωτιόταν πόσοι θεωρούν τον αναγκαστικό εγκλεισμό φυλακή και πόσοι κουκούλι προστασίας.

Εγώ πάλι αναρωτιέμαι κάτι άλλο.

Αυτή η άρνηση της ζωής, στην οποία οδηγηθήκαμε, ως προϋπόθεση επιβίωσης, αυτή η εκλογίκευση της παράνοιας, άραγε δεν θα μας αφήσει κανένα κουσούρι;

Στην τηλεόραση, στην κυριακάτικη λειτουργία, κόσμος αρκετός. Κάμποσοι στο τέλος μετάλαβαν. Ένιωσα να τους ζηλεύω, όχι να τους συμμερίζομαι, αλλά να τους ζηλεύω που εμπιστεύονται την τύχη τους σε κάτι πέραν της λογικής. Με μια έννοια αρνούνται έμπρακτα να παίξουν το παιχνίδι της εκλογίκευσης της παράνοιας.

Ο φόβος έχει φωλιάσει για τα καλά στην ψυχή του κόσμου. Το βλέπεις από το πώς αντιδρούν. Στην πρωινή βόλτα μου στους έρημους δρόμους, οι λιγοστοί διαβάτες ενστικτωδώς απομακρύνονταν ο ένας από τον άλλον. Κάποιοι με ένα χαμόγελο σιωπηρής συνενοχής, άλλοι σκυθρωποί, δύσπιστοι, με ένα βλέμμα θλιμμένο μα και σκοτεινό μαζί. Μα κι εγώ δεν ήθελα να συναντήσω κανέναν γνωστό, μην τυχόν και θελήσει να μου πιάσει κουβέντα. Άραγε, όταν τελειώσει όλο αυτό, θα φύγει η αμφιβολία από το βλέμμα;

Πήρα ψωμί από το φούρνο, επέστρεψα σπίτι κι έκανα το σταθερό τελετουργικό: σαπούνισμα χεριών, αντισηπτικό τζελ.

Άνοιξα τον υπολογιστή. Στο ΦΒ δεν είναι να μπαίνεις. Κατάθλιψη σκέτη. Οργή, κριτική κατά πάντων πλην εαυτού, αναμασήματα. Οι κομματικοί αυλοκόλακες εκθειάζουν φίλους και κατακεραυνώνουν αντιπάλους είτε με αλήθειες είτε με ψέματα. Ποιος νοιάζεται; Κανείς. Πίσω από τις παρωπίδες τους αδυνατούν να αντιληφθούν πως η συμπεριφορά αυτή έχει ήδη γίνει μπούμερανγκ. Αναζητώ κάποιες ανθρώπινες φωνές, λίγο χιούμορ. Ευτυχώς, η ελπίδα υπάρχει ακόμα.

Ο γιος μου ετοιμάζεται να μετακομίσει σε δικό του σπίτι. Είναι ολόχαρος. Χαίρομαι κι εγώ, θέλω να συμμεριστώ τη χαρά του. Θέλω να πιστέψω πως η ζωή συνεχίζεται κανονικά.

Πλησιάζει έξι το απόγευμα: η ώρα του ημερήσιου ανακοινωθέντος. Θυμίζει προσκλητήριο μετά από μάχη. Στο θλιβερό καθήκον ο συμπαθής κ. Τσιόρδας. Τι του έμελλε κι αυτουνού να ζήσει! Ήδη μαθεύτηκε πως υπάρχει και τέταρτος νεκρός.

Όντως τέσσερις οι νεκροί, 331 τα κρούσματα. Μεγάλη η αύξηση. Οι 51 νοσηλεύονται, οι οχτώ στην εντατική όλοι άντρες. Υπήρχε κι ένα αισιόδοξο νέο, δέκα πήραν εξιτήριο.

Στις εννιά το βράδυ αρκετοί βγήκαν στα μπαλκόνια και χειροκροτούσαν, για να στηρίξουνε, λέει, τους γιατρούς και νοσηλευτές στη μάχη που δίνουν στα νοσοκομεία. Κάποιοι το γύρισαν σε χαβαλέ κι έριχναν κροτίδες. Ακούστηκε πως ήταν ιδέα της Μαρέβας. Δεν ξέρω αν ισχύει, πολύ ψευτιά κυκλοφορεί, αλλά η ιδέα είναι γελοία. Αν θες να στηρίξεις το ΕΣΥ δεν βαράς παλαμάκια, κάνεις διαδήλωση. Μόνο για τα ζήτω είμαστε καλοί.

Έχει ήδη συννεφιάσει. Το πάει για βροχή. Ίσως η φύση αποφάσισε να συμμετάσχει κι αυτή στη στεναχώρια μας.

Δευτέρα 16 Μαρτίου, ημέρα τρίτη

Μέρα μουντή και παγερή. Δεν βγήκα καθόλου έξω. Ούτε για ψωμί, είχα χτεσινό. Ήπια καφέ με τον πατέρα. Χτες ανέβασε λίγο πυρετό, αλλά σήμερα ευτυχώς ήταν απύρετος. Ο γιατρός είπε να μην πάμε για ακτινοβολίες.

Έγραψα λίγο, διάβασα, είδα μια σειρά στο διαδίκτυο. Μέρα κενή, άχαρη, σαν να μην υπήρξε. Ανέβασα κάποιες παλιές φωτογραφίες στο FB, χωρίς κέφι. Έτσι για να δώσω ένα παρόν. Κάποιοι σκαρφίζονται κι ανεβάζουν καλαμπούρια. Τα κομματόσκυλα το χαβά τους. Τόσος φόβος μη χάσουν την πελατεία τους, πια; Θα αρχίσω να τους διαγράφω, να μην βλέπω τις αναρτήσεις τους. Κάποιοι άλλοι μετέχουν σε σκυταλοδρομίες ανεβάζοντας έργα γνωστών δημιουργών: ζωγράφων, ποιητών κλπ. Διασκεδάζουν και δίνουν ένα χρώμα. Πήρα κι εγώ μέρος, ανέβαζα στίχους του Ρίτσου από το Καπνισμένο Τσουκάλι: «Τούτες τις μέρες ο άνεμος μας κυνηγάει», που ταιριάζουν με την κατάστασή μας.

Το απόγευμα ήρθαν η Μαρία κι η Αιμιλία. Κουρασμένες ήταν αλλά φτιάξαμε καφέ, είπαμε μερικές κουβέντες, γελάσαμε με κάτι αθώες παιδικές εκθέσεις του Γιάννη που μας έστειλε η Καίτη, ώσπου νύχτωσε.

Στις έξι, το καθιερωμένο ανακοινωθέν ήταν κάπως παρήγορο: μόνο 21 νέα κρούσματα, 352 συνολικά, χωρίς ευτυχώς άλλον νεκρό· νοσηλεύονται 65, κυρίως άνδρες οι εννιά διασωληνωμένοι.

Από σήμερα αποκτήσαμε και Υφυπουργό Κορονοϊού, το Νίκο Χαρδαλιά. Ανακοίνωσε πως δυο χωριά στην Κοζάνη τέθηκαν σε καραντίνα λόγω πολλών κρουσμάτων που μάλλον προήλθαν από ένα μνημόσυνο και το κλείσιμο από την Τετάρτη των καταστημάτων λιανικού εμπορίου, εκτός από τα καταστήματα τροφοδοσίας και μερικά ακόμα.

Στα καλά νέα πως κάποιοι ιεράρχες αρχίζουν να λογικεύονται. Η Εκκλησία της Κρήτης και το Πατριαρχείο έκλεισαν τους ναούς για τους πιστούς, τις λειτουργίες θα τελούν μόνο οι ιερείς και ψάλτες. Η Ιερά Σύνοδος, ουραγός πάντα, πήρε ημίμετρα. Αποφάσισε να τελεί λειτουργίες μόνο τις Κυριακές 7-8 το πρωί αλλά περιορίστηκε σε συστάσεις προς τους ηλικιωμένους και ευπαθείς πολίτες να μην προσέρχονται στους ναούς.

Αργά τη νύχτα ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε πως αναστέλλονται οι λειτουργίες σε όλους τους χώρους θρησκευτικής λατρείας. Να δούμε στην πράξη τι θα γίνει.

Τρίτη 17 Μαρτίου, ημέρα τέταρτη

Σήμερα θα είχαμε τις εκδηλώσεις για το ξεκίνημα της Επανάστασης του Εικοσιένα, στην Αρεόπολη της Μάνης. Με καραντίνα ξεκινά η χρονιά που υποτίθεται θα γιορτάζονταν τα 200 χρόνια…

Έγραφα πέρυσι στο ξεκίνημα της πανδημίας

Θοδωρής Μπελίτσος

--------------

Ο πίνακας του Vincent Van Gogh, “The Prison Courtyard” 1890

αντλήθηκε από το Pinterest.

https://belitsosquarks.blogspot.com/

ΓΚΑΜΠΡΙΕΛΑ ΜΙΣΤΡΑΛ (7 Απριλίου 1889 - 10 Ιανουαρίου 1957)

 

Με το ψευδώνυμο Γκαμπριέλα Μιστράλ (7 Απριλίου 1889 - 10 Ιανουαρίου1957) έμεινε γνωστή η Λουσία Γοδόι Αλκαγιάγα, Χιλιανή ποιήτρια. Υπήρξε εκπαιδευτικός, διπλωμάτης, και φεμινίστρια. Ήταν η πρώτη λογοτέχνης της Λατινικής Αμερικής που κέρδισε το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας, το 1945. Μερικά βασικά θέματα στα ποιήματά της είναι η φύση, η προδοσία, η αγάπη, η αγάπη της μάνας, η θλίψη και η ανάκτηση, τα ταξίδια, καθώς και η ταυτότητα της Λατινικής Αμερικής, όπως αποτελείται από μείγμα εγγενών αμερικανικών και ευρωπαϊκών επιρροών. Η Γαμπριέλα Μιστράλ είχε βασκική και ινδιάνικη καταγωγή.

ΠΟΙΗΜΑΤΑ 

Η προσευχή της δασκάλας

Κύριε! Εσύ που δίδαξες, συγχώρα με που διδάσκω·

που φέρω το όνομα της δασκάλας,

που Εσύ έφερες όταν ήσουν στη Γη.

Δώσε μου την μοναδική αγάπη για το σχολειό μου·

που ούτε το κάψιμο της ομορφιάς να είναι ικανό

να κλέψει την τρυφεράδα μου απ’ όλες τις στιγμές.

Δάσκαλε, κάνε ακατάπαυστο τον ενθουσιασμό μου

και περαστική την απογοήτευση.

Βγάλε από μέσα μου αυτό τον ακάθαρτο πόθο

για δικαιοσύνη που εξακολουθεί να με ταράζει,

το γελοίο απομεινάρι της διαμαρτυρίας

που βγαίνει από μέσα μου όταν με πληγώνουν.

Να μην πονάει η αγνόηση και να μην θλίβομαι

για την λήθη αυτών που μας δίδαξαν.

Κάνε με να είμαι πιο μάνα από τις μάνες,

για να μπορέσω ν’ αγαπήσω

και να υπερασπίσω όπως αυτές,

αυτό που δεν είναι σάρκα της σάρκας μου.

Βόηθά με να πετύχω να κάνω για καθένα

απ’ τα παιδιά μου τον στίχο μου τέλειο

και να σου αφήσω αυτή την άφωνη,

την πιο δυνατή μου μελωδία,

για όταν τα χείλη μου δεν θα τραγουδούν πια

Δείξε μου τη δύναμη του Ευαγγελίου σου έγκαιρα,

για να μην εγκαταλείψω τη μάχη της κάθε μέρας

και της κάθε ώρας γι αυτό.

Βάλε στο δημοκρατικό σχολειό μου,

τη λάμψη που σκορπίζεται

από το τρέξιμο των ξυπόλυτων παιδιών.

Κάνε με δυνατή,

ακόμα και στη γυναικεία αδυναμία μου

και στη γυναικεία φτώχεια μου·

κάνε με αδιάφορη για ότι μπορεί

να μην είναι αγνό,

για κάθε πίεση που δεν είναι

της θερμής θέλησής σου στη ζωή μου.

Φίλε, συντρόφεψέ με! Στήριξέ με!

Πολλές φορές δεν θα έχω άλλο

από Σένα στο πλευρό μου.

Όταν το δίδαγμά μου θα είναι πιο αγνό

και πιο θερμή η αλήθεια μου,

θα παραμείνω χωρίς τα εγκόσμια·

αλλά Εσύ τότε θα με κυβερνήσεις

ενάντια στην καρδιά σου,

που γνώρισε αρκετά

τη μοναξιά και την αδυναμία.

Δεν θ’ αναζητήσω παρά

στη ματιά σου τη γλυκύτητα της αποδοχής.

Δώσε μου απλότητα και βάθος·

λύτρωσέ με απ’ το να είμαι

περίπλοκη ή κοινότυπη στο καθημερινό μου μάθημα.

Δώσε μου δύναμη να υψώσω τα μάτια

πάνω από το στήθος μου με τις πληγές,

μπαίνοντας κάθε πρωί στο σχολειό μου.

Να μη φέρνω στην έδρα μου τις υλικές μου ανησυχίες,

τις καθημερινές μικροαστικές θλίψεις μου.

Ελάφρυνε το χέρι μου στην τιμωρία

κι απάλυνέ το, ακόμα πιο πολύ στο χάδι.

Να μαλώνω με πόνο,

να ξέρω ότι έχω διορθώσει αγαπώντας!

Κάνε να γεμίσει με πνεύμα

το χτισμένο με τούβλα σχολειό μου.

Να τυλιχτεί με τη λάμψη του ενθουσιασμού μου

η φτωχή του αυλή, η γυμνή του αίθουσα.

Η καρδιά μου να είναι η κολώνα του

και η αγνή μου θέληση πιο δυνατή

από τις κολώνες και το χρυσάφι

των πλούσιων σχολείων.

Και, τέλος, θύμιζέ μου

από την ωχρότητα του καμβά του Velazquez,

ότι το να διδάσκεις

και ν’ αγαπάς παράφορα στη Γη

είναι να φτάνεις με τη λόγχη του Λογγίνου

στην καυτή πλευρά του έρωτα.

Μετ. Μαριάννα Τζανάκη

https://pappanna.wordpress.com/

ΜΠΑΛΑΝΤΑ

Διάβηκε με μιαν άλλη

τον είδα να περνά

φλοίσβος το αεράκι

ήσυχο τὸ δρομάκι

και τούτα τ’ άθλια μάτια

τον είδαν να περνά

Μιαν άλλην αγαπάει

κι είναι ανθισμένη η γη

άνοιξε το άσπρο αγκάθι

πέρα ένα τραγουδάκι.

Αυτός αγάπησε άλλη

κι είν’ ανθισμένη η γη.

Τη φίλησε την άλλη

στης θάλασσας το αγνάντι

φέγγει η Σελήνη στο νερό

σαν με πορτοκαλιάς ανθό

και το αίμα μου παγώνει

στης θάλασσας το αγνάντι.

Μ’ αυτήν την άλλη θα ΄ναι

τώρα παντοτινά.

Κι ο ουρανός γλυκαίνει

(μα ο Θεός σωπαίνει).

Μ’ αυτήν την άλλη θα ΄ναι

τώρα παντοτινά.

μεταγραφή: Γεωργία Δεληγιαννοπούλου

http://boukalistithalassa.blogspot.gr/

Η ΔΑΣΚΑΛΑ 

Με τα ζεστά μαλλιά του παίζω

που τα χωρίζω και τα ισιώνω

και λες κρατώ μεσ’ στα σγουρά του

των Μάγιας της διασποράς τον πόνο. 

Δώδεκα χρόνια που ‘χω αφήσει

τ’ αδρό μεξικανόπουλό μου

μα εγώ ακόμα το χτενίζω

είτε ξυπνή είτε στ’ όνειρό μου. 

Μάνας αγάπη είναι εκεί πέρα

πιασμένη απ’ τα γόνατά μου, 

μια λύτρωση στα παιδιά πάνω 

που δε μ’ αφήνει να πεθάνω. 

http://www.lettre.gr/

Διαβάστε περισσότερα https://homouniversalisgr.blogspot.com/

ΔΟΜΗΝΙΚΟΣ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ (1 Οκτωβρίου 1541 – 7 Απριλίου 1614)

Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος (1541 – 7 Απριλίου1614), γνωστός επίσης με τo ισπανικό προσωνύμιο El Greco, δηλαδή Ο Έλληνας, ήταν Kρητικός ζωγράφος, γλύπτης και αρχιτέκτονας της Ισπανικής Αναγέννησης. Έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του μακριά από την πατρίδα του, δημιουργώντας το κύριο σώμα του έργου του στην Ιταλία και στην Ισπανία. Εκπαιδεύτηκε αρχικά ως αγιογράφος στην Κρήτη, που αποτελούσε τότε τμήμα της ενετικής επικράτειας, και αργότερα ταξίδεψε στη Βενετία. Στην Ιταλία επηρεάστηκε από τους μεγαλύτερους δασκάλους της ιταλικής τέχνης, όπως τον Τιντορέττο και τον Τιτσιάνο, του οποίου υπήρξε μαθητής, υιοθετώντας στοιχεία από τον μανιερισμό. Το 1577 εγκαταστάθηκε στο Τολέδο, όπου έζησε μέχρι το τέλος της ζωής του και ολοκλήρωσε ορισμένα από τα πιο γνωστά έργα του.

Υφολογικά, η τεχνοτροπία του Ελ Γκρέκο θεωρείται έκφραση της Βενετικής Σχολής και του μανιερισμού όπως αυτός διαμορφώθηκε στο δεύτερο μισό του 16ου αιώνα.Παράλληλα χαρακτηρίζεται από προσωπικά στοιχεία, προϊόντα της τάσης του για πρωτοτυπία, τα οποία όμως δεν βρήκαν μιμητές στην εποχή του, γεγονός που δεν ευνόησε και τη συνέχειά τους. Η μπαρόκ τεχνοτροπία που εκτόπισε τον μανιερισμό, αλλά και τα αμέσως μεταγενέστερα καλλιτεχνικά ρεύματα που δεν αντιμετώπισαν ευμενώς το ύφος του, είχαν ως αποτέλεσμα να αγνοηθεί το έργο του Γκρέκο τους επόμενους αιώνες. Στη διάρκεια του 20ού αιώνα, αναγνωρίστηκε ως πρόδρομος της μοντέρνας τέχνης που αξιοποίησε στοιχεία της Ανατολικής και Δυτικής παράδοσης, και το έργο του επανεκτιμήθηκε, διατηρώντας μέχρι σήμερα δεσπόζουσα θέση ανάμεσα στους μείζονες ζωγράφους όλων των εποχών

Πεντηκοστή

Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος γεννήθηκε πιθανότατα το 1541 στον Χάνδακα, το σημερινό Ηράκλειο της Κρήτης, την εποχή της Βενετοκρατίας. Η ημερομηνία γέννησης του προκύπτει όχι από κάποιο επίσημο έγγραφο της εποχής αλλά με βάση μία ιδιόχειρη σημείωση του, σύμφωνα με την οποία το 1606 ήταν 65 ετών. Ο πατέρας του, Γεώργιος Θεοτοκόπουλος, ήταν φοροσυλλέκτης και έμπορος. Για τη μητέρα του δεν διαθέτουμε πληροφορίες, ενώ άγνωστη παραμένει και η ταυτότητα μίας ενδεχόμενης πρώτης, Ελληνίδας συζύγου του. Είχε έναν μεγαλύτερο αδελφό, τον Μανούσο Θεοτοκόπουλο (1531-1604), ο οποίος ακολούθησε το επάγγελμα του πατέρα τους .

Ο Θεοτοκόπουλος εκπαιδεύτηκε ως αγιογράφος, γεγονός που πιστοποιείται από ένα δημόσιο έγγραφο του 1563, ενώ θα πρέπει να μελέτησε από νεαρή ηλικία την αρχαία ελληνική και κλασική γραμματεία, κρίνοντας από την πλούσια βιβλιοθήκη που κληροδότησε μετά το θάνατό του, ο υιός του. To όνομα του πρώτου δασκάλου του δεν είναι γνωστό, αν και το όνομα του Ιωάννη Γριπιώτη (1516-1569) έχει προταθεί.Στην Κρήτη, που από το 1211 αποτελούσε μέρος της ενετικής επικράτειας, οι ζωγράφοι και οι αγιογράφοι συνδύαζαν το βυζαντινό ιδίωμα με τις Δυτικές επιρροές, φιλοτεχνώντας φορητές κυρίως εικόνες και διαμορφώνοντας τη λεγόμενη Κρητική Σχολή. Στο Χάνδακα εργάζονταν κατά το 16ο αιώνα περίπου διακόσιοι ζωγράφοι, οργανωμένοι σε συντεχνίες σύμφωνα με τα ιταλικά πρότυπα. Ο Θεοτοκόπουλος εξοικειώθηκε από νωρίς με έργα καλλιτεχνών της Αναγέννησης που κυκλοφορούσαν στη βενετοκρατούμενη Κρήτη και από το 1563 εξασκούσε επίσημα το επάγγελμα του ζωγράφου. Η πληροφορία αυτή εκμαιεύεται από μία αναφορά στο όνομά του σε επίσημο έγγραφο της εποχής, στην οποία περιγράφεται ως δάσκαλος (maestro Domenigo).Μία από τις πρώτες πληροφορίες που διαθέτουμε για κάποιο έργο του προέρχεται επίσης από άλλο έγγραφο του 1566, σύμφωνα με το οποίο δόθηκε στον Θεοτοκόπουλο άδεια για να πουλήσει με λαχνό μία εικόνα που εκτιμήθηκε στα 70 δουκάτα, ποσό ιδιαίτερα σημαντικό για την εποχή και ειδικότερα για έναν νέο καλλιτέχνη.

Με δεδομένο πως στην εποχή του συνυπήρχαν στην Κρήτη Ορθόδοξοι και Καθολικοί, παραμένει αμφιλεγόμενο σε ποιο από τα δόγματα αυτά ανήκε η οικογένειά του. Θεωρείται πιθανότερο πως ήταν ορθόδοξη, εκδοχή που στηρίζεται σε μελέτες αρχειακών και νομικών εγγράφων, σύμφωνα με τις οποίες ένας θείος του ήταν ορθόδοξος ιερέας, ενώ το όνομα τού Δομήνικου Θεοτοκόπουλου δεν καταγράφεται στα αρχεία των βαφτίσεων της Καθολικής Εκκλησίας στην Κρήτη.Διαφορετικές πηγές κάνουν επίσης λόγο για πιθανή καταγωγή του από καθολική οικογένεια. Ορισμένοι μελετητές εκτιμούν πως ο Θεοτοκόπουλος ασπάστηκε αργότερα το καθολικό δόγμα, λαμβάνοντας υπόψη τη διαθήκη του, στην οποία ανέφερε πως υπήρξε «πιστός Καθολικός». Η διαθήκη αυτή έχει αμφισβητηθεί, συνυπολογίζοντας την υποχρέωση του να τη συντάξει σύμφωνα με τις επιταγές της Ιεράς Εξέτασης

Christ carrying the cross

Η εκδίωξη των εμπόρων από τον Ναό

Τρίπτυχο της Μοντένα

Το τρίπτυχο περιείχε στην κύρια όψη τρεις σκηνές, τη Στέψη του χριστιανού ιππότη, την Προσκύνηση των ποιμένων και τη Βάπτιση του Χριστού. Στην πίσω όψη ο Γκρέκο φιλοτέχνησε μία Άποψη του Όρους Σινά (παραλλαγή χαρακτικού τού Giovanni Battista Fontana), τονΕυαγγελισμό και την Επίπληξη προς τον Αδάμ και την Εύα. Τα τοπία που ζωγράφισε πάνω στο ξύλο με φωτεινά χρώματα παραπέμπουν σε έργα των Βενετσιάνων Δασκάλων.

Διαβάστε περισσότερα https://homouniversalisgr.blogspot.com/

ΜΕΛΙΣΣΑΝΘΗ (7 Απριλίου 1907 - 9 Νοεμβρίου 1990)

Η Μελισσάνθη (πραγματικό όνομα Ήβη Κούγια-Σκανδαλάκη) γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε γαλλική και γερμανική φιλολογία στο Γαλλικό Ινστιτούτο και στην Abendschule Αθηνών αντίστοιχα και φοίτησε στην προπολεμική Δημοσιογραφική Σχολή Αθηνών. Ασχολήθηκε επίσης με την αγγλική γλώσσα, τη μουσική, τη ζωγραφική και το χορό. Εργάστηκε ως καθηγήτρια γαλλικών σε ιδιωτικά και δημόσια σχολεία και ως δημοσιογράφος. Το 1932 παντρεύτηκε τον Ιωάννη Ν. Σκανδαλάκη, δικηγόρο, πολιτικό και συγγραφέα φιλοσοφικών πραγματειών. Συνεργάστηκε σε λογοτεχνικές και θεατρικές εκπομπές του Ελληνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας (1945-1955), ήταν μέλος της Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς (1961-1972), της επιτροπής Κρατικών Βραβείων (1969-1975), του Κύκλου για το παιδικό βιβλίο (1969-1971). Πέθανε στην Αθήνα. Στο χώρο της λογοτεχνίας πρωτοεμφανίστηκε το 1930 με την έκδοση της ποιητικής συλλογής Φωνές εντόμου και το 1931 κυκλοφόρησε τη λιθογραφημένη ποιητική συλλογή Προφητείες, η οποία αποτέλεσε το λογοτεχνικό γεγονός της χρονιάς. Η ποίηση της Μελισσάνθης τοποθετείται στο χώρο του υπαρξισμού και της μεταφυσικής αγωνίας. Ξεκίνησε να γράφει ποίηση στα πλαίσια της παραδοσιακής στιχουργικής και οδηγήθηκε σταδιακά προς τον ελεύθερο στίχο (από το 1945), επιλογή που οδήγησε και σε μια ανάλογη ανανέωση των θεματικών και γλωσσικών της επιλογών. Ασχολήθηκε επίσης με το φιλοσοφικό δοκίμιο και τις λογοτεχνικές μεταφράσεις. Τιμήθηκε με τον Έπαινο της Ακαδημίας Αθηνών (1936), την Εύφημο Μνεία Βραβείου Παλαμά, το Β΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης (1965), το Παράσημο Χρυσούς Σταυρός Τάγματος Εποποιίας, το Α΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης (1976), το Βραβείο του Ιδρύματος Ουράνη, το Βραβείο Μεταφραστών, το Μετάλλιο Δήμου Πειραιώς και το Αργυρούν Μετάλλιο της Ακαδημίας Αθηνών. Ποιήματά της έχουν μεταφραστεί σε πολλές ξένες γλώσσες.

ΠΟΙΗΜΑΤΑ

Πιστεύω

Ἡ Ἀγάπη, μόνο, βαστάζει ὅλα τὰ φορτία.
Μπορῶ νὰ βαστάζω ὅλα τὰ φορτία.
Γιατὶ ἡ Ἀγάπη εἶναι τὸ μέγα φορτίο!
Ἡ Ἀγάπη σηκώνει τὸ βάρος τ᾿ οὐρανοῦ.
Μπορῶ νὰ σηκώνω τὸ βάρος τ᾿ οὐρανοῦ.
Ἡ Ἀγάπη ὑπομένει τὰ μαρτύρια τῆς πυρᾶς.
Μπορῶ νὰ ὑπομένω τὰ μαρτύρια τῆς πυρᾶς.
Γιατὶ ἡ Ἀγάπη εἶναι ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ πυρά!
Ἡ Ἀγάπη πιστεύει στὴ ζωὴ καὶ στὸ θάνατο.
ἡ Ἀγάπη πιστεύει στὸ θαῦμα.
Μπορῶ νὰ πιστεύω στὴ ζωὴ καὶ στὸ θάνατο.
μπορῶ νὰ πιστεύω στὸ θαῦμα.
Γιατὶ ἡ Ἀγάπη εἶναι ἡ ζωὴ καὶ ὁ θάνατος!
Γιατὶ ἡ Ἀγάπη εἶναι τὸ θαῦμα!
Ἡ Ἀγάπη προσεύχεται κ᾿ ἐνεργεῖ.
ἡ Ἀγάπη ἀγρυπνεῖ.
Μπορῶ νὰ προσεύχωμαι καὶ νὰ ἐνεργῶ.
μπορῶ νὰ ἀγρυπνῶ.
Γιατὶ ἡ Ἀγάπη εἶναι προσευχὴ καὶ πράξη!
Γιατὶ ἡ Ἀγάπη εἶναι ἡ μυστικὴ ἀγρυπνία!
Ἡ Ἀγάπη κρατάει ὅλα τὰ χαμόγελα καὶ ὅλα τὰ δάκρυα.
Μπορῶ νὰ χαμογελῶ καὶ νὰ κλαίω ὅλα τὰ δάκρυα -
γιατὶ ἡ Ἀγάπη εἶναι ἡ χαρούμενη θλίψη!
Ἡ Ἀγάπη δίνει τὸν ἄρτο καὶ τὸν οἶνο
ἐγγύηση γιὰ τὴν αἰωνιότητα.
Μπορῶ νὰ μεταλάβω τὸν ἄρτο καὶ τὸν oίvo
ἐγγύηση γιὰ τὴν αἰωνιότητα.
Γιατὶ ἡ Ἀγάπη εἶναι ὁ Μυστικὸς Δεῖπνος!
Κ᾿ ἡ μεγάλη ὑπόσχεση!
Ἡ Ἀγάπη ἔπλασε τὸν ἄνθρωπο.
ἡ Ἀγάπη ἐδώρησε τὸ φῶς.
Πιστεύω στὸν ἄνθρωπο.
πιστεύω στὴν Ἀγάπη.
Γιατὶ ἡ Ἀγάπη εἶναι τὸ φῶς καὶ ἡ δωρεά!
Γιατὶ ἡ Ἀγάπη εἶναι ὁ Ἄνθρωπος!


Στὴ νύχτα ποὺ ἔρχεται...

Ξεκινᾶμε ἀνάλαφροι καθὼς ἡ γύρη
ποὺ ταξιδεύει στὸν ἄνεμο
Γρήγορα πέφτουμε στὸ χῶμα
ρίχνουμε ρίζες, ρίχνουμε κλαδιὰ
γινόμαστε δέντρα ποὺ διψοῦν οὐρανὸ
κι ὅλο ἁρπαζόμαστε μὲ δύναμη ἀπ᾿ τὴ γῆ
Μᾶς βρίσκουν τ᾿ ἀτέλειωτα καλοκαίρια
τὰ μεγάλα κάματα.
Οἱ ἄνεμοι, τὰ νερὰ
παίρνουν τὰ φύλλα μας.

Ἀργότερα
πλακώνουν οἱ βαριὲς συννεφιὲς
μᾶς τυραννοῦν οἱ χειμῶνες κι οἱ καταιγίδες
Μὰ πάντα ἀντιστεκόμαστε,
ὀρθωνόμαστε
πάντα ντυνόμαστε μὲ νέο φύλλωμα
Ὡσότου, φτάνει ἕνας ἄνεμος παράξενος
-κανεὶς δὲ ξέρει πότε κι ἀπὸ ποὺ ξεκινᾶ-
μᾶς ρίχνει κάτω
μ᾿ ὅλες μας τὶς ρίζες στὸν ἀέρα.
Γιὰ λίγο ἀκόμα μὲς στὴ φυλλωσιά μας
κάθεται κρυμμένο
-νὰ πεῖ μία τρίλια του στὴ νύχτα ποὺ ἔρχεται-
ἕνα πουλί.


Σατυρικὸν ὀξύμωρον

Σκοτεινίασε ὅταν ἔπεσε τὸ φῶς τυφλωτικὸ
Λιγόστεψε ὅταν ὁ ἀριθμὸς ἔγινε πολλαπλάσιος
Οἱ λύσεις γίναν κόμπος ἄλυτος
κι ὅταν ἡ Ἀριάδνη ἔτρεξε λυσίκομη
κύλησε ἀνάποδα τὸ κουφάρι της
Τότε ὁ κάβουρας ἔγινε ὠκύποδας
κι ὁ Ἀχιλλέας χελώνα. Πήδηξε
ἔξω ἀπ᾿ τὴν ἔξωση τοῦ Ἐλεάτη
ἀδιαφορώντας γιὰ τὸ πρόβλημα τοῦ χωροχρόνου
ἀδιαφορώντας γιὰ τὸ ἀγώνισμα στὸν Ἱππόδρομο
καὶ τὰ χαμένα στοιχήματα
τὴν ἀνατίμηση τοῦ πετρελαίου
τὸν πυρετὸ τοῦ χρυσοῦ
τὴ παγκόσμια κρίση
ἐνῶ γύρω του ξεφώνιζαν ὑστερικά:
Rent a car... Rent a car...

Ὀρυμαγδὸς ἀπὸ ἐκσκαφεῖς κι ἀριθμομηχανὲς
ἀνοίγουν σ᾿ ὅλα τὰ τοιχώματα ρωγμὲς
Οἱ δρόμοι μὲ τὰ μεγαθήρια κτίρια κυματίζουν
-σχηματίζονται, ἀποσχηματίζονται
ὑψώνονται κυκλώπεια τείχη
κι ἀντιστοιχεῖες στίχων-

Βραδινὸ τοπίο μὲ τριζόνι
Ἡ νύχτα ἀναποδογυρισμένη ὀμπρέλα
μαζεύει σκόρπιο κεχριμπάρι
Ρομαντισμὸς καὶ φεγγάρι
κυλάει ἀποκεφαλισμένο στὴν ἄσφαλτο
ἐνῶ ἀπὸ ἕνα σφάλμα computer
ὁ κόσμος τινάζεται στὸν ἀέρα.

Η Μεγάλη Ληστεία Του Αιώνα

Η ιστορία άρχισε κάπως έτσι: Σημειώθηκαν
τα πρώτα κρούσματα σποραδικά, σαν ασύνδετα
μεταξύ τους. Σκάνδαλα καταχρήσεων, παραχαράξεις
διαρρήξεις σε δημόσια και ιδιωτικά χρηματοκιβώτια.
Έτσι, πέρασε απαρατήρητη η μεγάλη ληστεία του αιώνα

Όταν παραβιάστηκε το Αρχαιοφυλάκιο με τους Αρχετύπους.…

«Ου μη γρηγορήσεις, ήξω επί σε ως κλέπτης.»…
Πολύ αργότερα, μπόρεσε να φανεί το μέγεθος της
καταστροφής, όταν αρχίνησαν να κυκλοφορούν
τα πρώτα κακέκτυπα αντίγραφα. Όταν
με το σύστημα των διεθνών συμβάσεων και των τραστ
διαδόθηκε σ’ όλον τον κόσμο, η βιομηχανία των
απομιμήσεων. Η παραχάραξη, η κιβδηλεία, η νοθεία
η γενική εμπορία των πάντων. Αυτό
έδωσε στην αρχή, μια τεράστιαν ώθηση
στις συναλλαγές. Μιαν ευχάριστη ψευδαίσθηση
ευημερίας στη διεθνή αγορά.
Στα μεγάλα αστικά κέντρα, τα Χρηματιστήρια
οι χαρτοπαικτικές λέσχες, τα σφαιριστήρια
τα καζίνα, τα τεϊοποτεία λειτουργούσα
με πυρετό. Οι πλάστιγγες του χρυσού
ανεβοκατέβαιναν στον ίδιο τρελό ρυθμό
με τις κυλιόμενες των σουπερμάρκετ.
Η κίνηση του πλήθους να σφύζει παντού
Ωσότου, το έλλειμμα στο ισοζύγιο ΧΡΥΣΟΣ-ΑΝΤΙΧΡΥΣΟΣ
αχρήστεψε το μέτρο σύγκρισης των αξιών
Το μέτρο της ανθρώπινης συναλλαγής.
Ωσότου∙
κάτω από το βάρος της παγκόσμιας ενοχής
ακούστηκεν ο απαίσιος τριγμός στον άξονα
του πλανήτη.
«Πόλις δε ηγέρθη εναντίον πόλεως
και αδελφός εναντίον αδελφού»…

Διαβάστε περισσότερα https://homouniversalisgr.blogspot.com/