Βιβλίο: Τα κείμενα της Θεοπούλας
Αυτοβιογραφικά από την παιδική ηλικία και άλλα…
Συγγραφέας: Θεοπούλα Γκαϊντατζή
Εκδόσεις: Νέα Διάσταση
Αλεξανδρούπολη 2022
Βιβλιοκριτική: Άννα Δεληγιάννη-Τσιουλπά
Το παρόν βιβλίο που εκδόθηκε μετά το θάνατο της συγγραφέως, αποδεικνύει περίτρανα ότι όταν ένας άνθρωπος πεθαίνει, συνεχίζει πολυποίκιλα να υπάρχει στη σκέψη μας κι έτσι δεν τελειώνουν όλα στην έσχατη ώρα.
Ο τίτλος:Τα κείμενα της Θεοπούλας με υπότιτλο :Αυτοβιογραφικά από την παιδική ηλικία και άλλα…δείχνει ότι ο αναγνώστης θα διαβάσει αυτά που η Θεοπούλα έγραφε κατά καιρούς μέχρι λίγο καιρό πριν εγκαταλείψει τα επίγεια-που αφορούσαν στην ίδια και σε άλλες ιστορίες που βίωσε.
Έτσι στα 28 αφηγηματικά κείμενα,παρακολουθεί ο αναγνώστης μια εξιστόρηση ζωής με συγκινητική ειλικρίνεια για τα ίδια και τα αλλότρια ,για την παιδική αλλά και για τη δύσκολη νεανική και μέση ηλικία.
Με γραφή ρεαλιστική, οι αφηγήσεις σε επίπεδο τύπων, χαρακτήρων και περιπετειών, κερδίζουν ,κατακτούν θα έλεγα τον αναγνώστη, ο οποίος θέλει να φτάσει στο τέλος σχεδόν με τη μία.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει η γλώσσα, η διαλεκτική της γιαγιάς κυρίως, που μιλούσε τούρκικα και η απόδοση στην κοινή νεοελληνική κάνει ακόμα και το μύθο που η ευφάνταστη συγγραφέας επινόησε, να αγγίζει την πραγματικότητα.
Όσο για την έκφραση διαπιστώνει κανείς ένα ιδιαίτερο λεκτικό τρόπο, βίαιο στα σημεία που επιβάλλεται ,πολύ κοντά στην καθημερινότητα των προσώπων για τα οποία γίνεται λόγος ,
κάτι που ανήκει στην εποχή κατά την οποία συμβαίνουν οι δράσεις και αποδίδονται οι περιγραφές τους.
Εσωτερικές ψυχολογικές καταστάσεις αλλά και η εποπτεία καταστάσεων οδηγούν στην ανάδυση και καταγραφή εμπειρικών δεδομένων, στην απόδοση μιας πραγματικότητας που ξενίζει ίσως τους νέους ,τα παιδιά μας ,όχι όμως και εμάς τους συνομήλικους με τη συγγραφέα, αφού είναι γνωστό το πνεύμα της παρέας π.χ που έχει τη δική της συνείδηση και τη δική της ψυχολογία.
Από την πρώτη μέρα στο σχολείο ,τον καυγά για το ψαλίδι,την παιδική αφέλεια που θέλει τον χοντρό άντρα να κυοφορεί ,τα ευτράπελα κατά την ώρα του μαθήματος που έφταναν ως την υπερβολή με συνέπεια την έκφραση της τιμωρητικής διάθεσης της νηπιαγωγού, ή του δασκάλου εν γένει, το σκασιαρχείο από το σχολείο ,άλλες αφηγήσεις με άτομα άλλα ,ίσως και ξένα προς την ίδια ,η αναγνώριση της προσφοράς του δασκάλου ανοίγουν και κλείνουν ένα βιβλίο 163ων σελίδων.Ένα βιβλίο που σε μαγεύει με την εκφραστική, φρασεολογική δεινότητα.
Αφού διέτρεξα το περιεχόμενο του βιβλίου, κάθισα να σκεφτώ κουρασμένη, σχεδόν αποκαμωμένη, από έναν καλπασμό ανάγνωσης, αφού η Θεοπούλα θέλησε να μας τα πει όλα με έναν άκρως ευρηματικό ασθματικό τρόπο:έγραψε για όσα έζησε και επιθυμούσε διακαώς να αφήσει ένα αποτύπωμα του καιρού της ή όσα έζησε δεν ήταν όπως τα ήθελε και κάπου μέσα της έπιαναν μονίμως έναν χώρο που δεν άδειαζε ούτε γέμιζε πλέον;
Εδώ σε τούτο το βιβλίο συμβαίνει περισσότερο το πρώτο.Γράφει αποκαλύπτοντας τον κώδικα της ζωής στη μικρή κοινωνία μιας επαρχιακής μικρής πόλης με ιδιότυπη γραφή και εκφράσεις ιδιωματικές έως συναισθηματικές με παραστατική ικανότητα που συγκινεί.
Ο αναγνώστης έχει μπροστά του μια γυναικεία αφηγηματική φωνή που ανασκαλεύει τις παιδικές και νεανικές αναμνήσεις , με ύφος απλό κι άλλες φορές αφελές που όμως κρύβει σοβαρότητα ,καταφέρνει να μας συγκλονίσει .
Η Θεοπούλα,έφυγε αλλά πρόλαβε να μας αφήσει τα γραπτά της.Κι αφού δεν πρόλαβε να απολαύσει το ταξίδι τούτου του πνευματικού της μόχθου, εμείς- αφού ευχαριστήσουμε τον σύζυγό της και τα παιδιά της για το εκδοτικό αποτέλεσμα- δεν έχουμε παρά να προσευχηθούμε για την ανάπαυση της ψυχής της.
Αιώνια η μνήμη σου, αγαπητή μας Θεοπούλα, στους Ουρανούς .
Βιβλιοκριτική: Άννα Δεληγιάννη-Τσιουλπά