Τζoν Λοκ - John Locke (29 Αυγούστου 1632 – 28 Οκτωβρίου 1704)

 

Αν ένας ηγεμόνας χρησιμοποιεί την εξουσία του εναντίον του λαού του, τότε ο λαός έχει το δικαίωμα να τον αντιμετωπίσει με Βία. Ο σωστός τρόπος για να αντιμετωπιστεί η παράνομη βία της εξουσίας είναι η ίδια η Βία. 

Δοκίμια περί διακυβερνήσεως

Ο Τζoν Λοκ (John Locke,29 Αυγούστου 1632 – 28 Οκτωβρίου 1704) ήταν Αγγλος φιλόσοφος και ιατρός, ο οποίος θεωρείται ένας από τους πλέον σημαίνοντες στοχαστές του Διαφωτισμού και είναι ευρύτερα γνωστός ως ο Πατέρας του  Κλασικού Φιλελευθερισμού.

Ο Λοκ αποτελεί τον κύριο αντιπρόσωπο του αγγλικού κινήματος του εμπειρισμού . Μαζί με τον Ντέβιντ Χιουμ  (1711-1776) και τον  Τζωρτζ Μπέρκλεϋ (1684-1753) σχηματίζει το τρίπτυχο των φιλοσόφων του αγγλικού Διαφωτισμού και του επερχόμενου εμπειρισμού.

Η πολιτική του φιλοσοφία ότι ο λαός έχει το δικαίωμα της αντίστασης επηρέασε σε μεγάλο βαθμό την Αμερικανική Επανάσταση, το Σύνταγμα των Ηνωμένων Πολιτειών, την Γαλλική Επανάσταση  καθώς και το πρώτο Σύνταγμα της Γαλλίας , και με αυτόν τον τρόπο τα Συντάγματα των περισσοτέρων φιλελευθέρων κρατών. Αυτή η πολιτική του φιλοσοφία είχε επιφανειακά τον χαρακτήρα μίας επιφανειακής επίδοσης. Είχε περιληφθεί σε δύο δοκίμια, που δημοσιεύθηκαν το 1960 με το συγκεκριμένο σκοπό να υπεραμυνθούν της επανάστασης. Από τα δοκίμια αυτά, το πρώτο όπου αντέκρουσε τον Filmer, είχε παραδοσιακό χαρακτήρα. Η δεύτερη διατριβή του όμως είχε τόση σημασία που δεν περιοριζόταν στα πράγματα του καιρού του. Ξεκινούσε από το παρελθόν, περνούσε όλη την περίοδο των εμφυλίων πολέμων, και διασταυρωνόταν με το έργο του Hooker, Ecclesiastical Polity, που συνόψιζε την πολιτική σκέψη της Αγγλίας ως την εποχή της παλινόρθωσης, και πριν από τη ρήξη μεταξύ κοινοβουλίου και βασιλιά. Χάρη στον Hooker, ο Locke γνώρισε όλη την μακρά παράδοση της μεσαιωνικής πολιτικής σκέψης, ως τον Θωμά Ακινάτη, όπου οι ηθικοί περιορισμοί της εξουσίας, η ευθύνη των ηγετών προς τις κοινότητες που κυβερνούν και η υποταγή της κυβέρνησης στους νόμους αποτελούσαν αξιώματα. Αυτό δεν σημαίνει ότι ο Locke ήταν στραμμένος προς το παρελθόν. Το κύριο χαρακτηριστικό της ιδιοφυΐας του δεν ήταν ούτε η ευρυθμία ούτε η λογική, αλλά ένας ασύγκριτος κοινός νους που μπόρεσε να περισυλλέξει τις σημαντικότερες πεποιθήσεις στη φιλοσοφία, την πολιτική, την ηθική και την παιδεία, όσες είχε κληροδοτήσει το παρελθόν στα φωτεινότερα πνεύματα της γενεάς του.

Οι απόψεις του

Αν ένας ηγεμόνας χρησιμοποιεί την εξουσία του εναντίον του λαού του, τότε ο λαός έχει το δικαίωμα να τον αντιμετωπίσει με Βία. Ο σωστός τρόπος για να αντιμετωπιστεί η παράνομη βία της εξουσίας είναι η ίδια η Βία. Δοκίμια περί διακυβερνήσεως

Ο Άγγλος φιλόσοφος θεωρούσε ότι οι άνθρωποι σε φυσική κατάσταση δεν ήταν τόσο επιθετικοί, αλλά κυρίως κοινωνικοί, δημιουργικοί, λογικοί και σώφρονες. Ενδιαφέρονταν έτσι να συγκροτήσουν πολιτισμένες κοινωνίες. Γι' αυτό συνήπταν «κοινωνικό συμβόλαιο» με το κράτος  με αμοιβαίους όρους. Αποδέχονταν να περιορίσουν την ελευθερία τους και σε αντάλλαγμα το κράτος έπρεπε να εγγυηθεί για τη διασφάλιση των φυσικών τους δικαιωμάτων: της ζωής, της ελευθερίας, της ιδιοκτησίας. Εάν το κράτος παραβίαζε το «κοινωνικό συμβόλαιο», οι άνθρωποι είχαν δικαίωμα να το λύσουν και να εξεγερθούν.

Η ψυχή είναι άγραφος πίνακας (tabula rasa). Δέχεται ιδέες και γνώσεις από την εμπειρία.

Οι κατηγορίες των ποιοτήτων

Ο Λοκ χώρισε τις ποιότητες των σωμάτων σε τρεις κατηγορίες. Στην πρώτη ομάδα αποδίδονται οι πρωτεύουσες ποιότητες και αφορούν σε μεγέθη κυρίως της φυσικής όπως : η έκταση, η κίνηση, η στερεότητα, ο όγκος, η μορφή, η υφή και ο αριθμός που η αντίληψη του γίνεται μόνο από το νου. Οι πρωτεύουσες ποιότητες ενυπάρχουν στα σώματα και ως εκ τούτου δεν απαιτούν για να υπάρξουν να είναι αντιληπτές. Στη δεύτερη και τρίτη ομάδα ενώνονται οι δευτερεύουσες ποιότητες που αποτελούν άμεσα αντικείμενα των αισθήσεων όπως τα χρώματα οι ήχοι και οι γεύσεις και οι δυνάμεις ή έμμεσες επιδράσεις δυνάμεων (η δύναμη της φωτιάς που τήκει τον χρυσό). Η διάκριση που κάνει ο Λοκ μεταξύ των πρωτευουσών και δευτερευουσών ποιοτήτων ανάγεται στην τοποθέτηση του:

Οι ιδέες των πρωτευουσών ποιοτήτων των σωμάτων είναι ομοιώματα αυτών, και τα πρότυπά τους ενυπάρχουν όντως στα ίδια τα σώματα, αλλά, οι ιδέες που παράγονται μέσα μας από τις δευτερεύουσες ποιότητες, δεν έχουν καμία απολύτως ομοιότητα με αυτές.

Ο Λοκ ως παιδαγωγός

Ο Λοκ θεωρούσε ιδανική την αγωγή που συνδυάζει τον φυσικό τρόπο ζωής, την σωματική αγωγή και την σκληραγωγία. Πίστευε πως για την διαμόρφωση του χαρακτήρα σημασία έχει περισσότερο το γενικότερο περιβάλλον και η καθημερινή τριβή με τα άτομα παρά η συστηματοποιημένη διδασκαλία. Έδινε σημασία στην αγωγή του παιδιού μικρής ηλικίας, το οποίο πρέπει είναι κοντά στον φυσικό τρόπο ζωής και μακριά από την χλιδή. Το πνεύμα του παιδιού, με άλλα λόγια, πρέπει να διατηρείται ζωντανό και ελεύθερο. Ήταν υπέρμαχος των ατομικών μαθημάτων, καθώς πίστευε πως ούτε καν δυο παιδιά δεν μπορείς να τα μεταχειριστείς με τον ίδιο τρόπο. Ο δάσκαλος που θα παραδίδει τα ιδιαίτερα μαθήματα πρέπει να είναι κυρίως κάτοχος ηθικών αρετών παρά συγκεκριμένων γνώσεων. Οι γνώσεις αξίζουν όταν τις κατέχουν άνθρωποι με σωστή συμπεριφορά, άνθρωποι όμως χωρίς ψυχική ευγένεια γίνονται κατά τον Locke «εύκολα ακόμη πιο ανόητοι και κακοί». Έβλεπε την μάθηση ως ένα χαλαρό και παιγνιώδες αντικείμενο. Το παιδί θα πρέπει να αγαπήσει αυτό που μαθαίνει και όχι να εξαναγκαστεί. «Είναι καλύτερα να μάθει το παιδί να διαβάζει ένα χρόνο αργότερα παρά να του δημιουργηθεί αποστροφή προς το διάβασμα». Τέλος θέλει μια μάθηση ανοιχτή στον κόσμο και εκτιμά την χειρωνακτική εργασία για όλους τους ανθρώπους.

Φυσικός νόμος

Για τον Λοκ, ο άνθρωπος στην φυσική του κατάσταση υπακούει μονάχα σε έναν απαράβατο και θεμελιώδη νόμο της φύσης, που τον ονομάζει φυσικό νόμο, και έχει ως στόχο την αυτοσυντήρηση και διατήρηση του αγαθού της ζωής για το άτομο (ο Χομπς είχε σταματήσει στο άτομο την αναφορά του) και την κοινωνία.Υποδηλώνει αμοιβαία εμπιστοσύνη ανάμεσα στους ανθρώπους, που εκχωρούν τα φυσικά τους δίκαια, και στους φορείς της πολιτικής εξουσίας, οι οποίοι οφείλουν να τα διαφυλάττουν. Μόνο εφόσον η πολιτική εξουσία διασφαλίζει τα φυσικά δίκαια, μπορεί να διατηρηθεί αυτή η σχέση εμπιστοσύνης.Αν το αίτημα της διασφάλισης δεν ικανοποιείται, τότε παραβιάζονται οι όροι, του καταπιστεύματος και αυτομάτως αίρεται η εμπιστοσύνη.

Η νομιμότητα της πολιτικής εξουσίας κρίνεται από το εάν και κατά πόσον τηρεί το καταπίστευμα που της εμπιστεύονται οι πολίτες. Ωστόσο, οι παραβιάσεις της αρχικής συμφωνίας από την πολιτική εξουσία δεν γίνονται πάντα με τον ξεκάθαρο τρόπο της βίαιης κατάκτησης και κατοχής. Πολλές φορές καλύπτονται από την επίφαση της νομιμότητας. Αυτό συμβαίνει όταν η εξουσία διαθέτει τα μορφολογικά χαρακτηριστικά της νόμιμης κυβέρνησης, αλλά στην πράξη αθετεί το καταπίστευμα. Ο Φιλελεύθερος Λοκ θέτει με σαφήνεια πέντε διαφορετικά ενδεχόμενα παραβίασης του καταπιστεύματος από μια φαινομενικά νόμιμη και δίκαιη κυβέρνηση. Η αναζήτηση αυτών των ενδεχομένων δεν έχει μόνο ιστορική αξία. Ασφαλώς είναι σημαντικό να διερευνηθεί ο τρόπος που…τα προσδιόρισε εκείνος στο πολιτικό περιβάλλον της εποχής του. Αυτό, όμως,που είναι σημαντικότερο είναι η αναγωγή των θεωρητικών σχημάτων παραβίασης του καταπιστεύματος στο πρακτικό επίπεδο της σημερινής εποχής με ιδιαίτερη αναφορά στην ελληνική πραγματικότητα.

1. Η πρώτη συνθήκη εμφανίζεται όταν όσοι νομοθετούν δεν είναι αυτοί που όρισαν οι πολίτες για το σκοπό αυτόν. Η εθνική κυριαρχία,όμως, δεν ανήκει στην πολιτική εξουσία ώστε να μπορεί να τη μεταβιβάσει ή να την απεμπολήσει. Υπό αυτή την έννοια, η μεταβίβαση εθνικής κυριαρχίας σε τρίτους καθιστά έκνομη την πολιτική εξουσία και δικαιολογεί την προσφυγή στην ανυπακοή.

2. Πέρα από την άμεση καταστρατήγηση της νομοθετικής εξουσίας που εμφανίζεται όταν το νομοθετικό έργο επιτελείται από φορείς που δεν έχουν οριστεί από την κοινότητα ως νομοθέτες, υπάρχει και το ενδεχόμενο παρεμπόδισης της λειτουργίας της νομοθετικής εξουσίας, πράξη που συνιστά έμμεση παραβίαση του καταπιστεύματος.

3. Η τρίτη συνθήκη αθέτησης του καταπιστεύματος συντελείται όταν αλλοιώνεται ο μηχανισμός εκλογής του νομοθετικού σώματος.

4. Η τέταρτη συνθήκη παραβίασης του καταπιστεύματος αφορά στην παράδοση της κοινότητας στον έλεγχο και στην εξουσία μιας ξένης δύναμης.

5. Οι προηγούμενες τέσσερις συνθήκες συνιστούν ενεργητικές παραβιάσεις του καταπιστεύματος από την πλευρά της πολιτικής εξουσίας. Υπάρχει,ωστόσο, και ένα πέμπτο ενδεχόμενο, αυτό κατά το οποίο η εξουσία παραβιάζει παθητικά το καταπίστευμα, όταν δεν προβαίνει στις απαραίτητες ενέργειες ώστε να εξασφαλίζει την πραγματοποίηση της βούλησης των πολιτών, παρατηρείται δηλαδή αμέλεια εφαρμογής των υπαρχόντων νόμων από την πλευρά της κυβέρνησης.

Εφόσον η εξουσία δεν περιφρουρεί την τήρηση των νόμων, δημιουργεί συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού στην προσπάθεια των πολιτών για επιβίωση και ευημερία.Εξωθεί, λοιπόν, εμμέσως τους πολίτες στην παρανομία. Στη χώρα μας η πολιτική τάξη είναι αυτή που, για το δικό της συμφέρον, προκάλεσε και εξέθρεψε την ανομία και τη διαφθορά -τις επιδοτήσεις, τα ρουσφέτια, τους διορισμούς- και όχι η κοινωνία. Το διεφθαρμένο πολιτικό σύστημα των τελευταίων δεκαετιών είναι αυτό που βυθίζει την κοινωνία στη διαφθορά, για να διαιωνίζει την εις βάρος της επιβίωση και όχι το αντίστροφο.Το βαρύ αδίκημα της εξουσίας που αφορά και στη διάχυση της ανομίας, αλλά πολύ περισσότερο στον δηλητηριώδη εθισμό της κοινωνίας σε αυτό το νοσηρό φαινόμενο,νομιμοποιεί ξεκάθαρα την άσκηση της πολιτικής ανυπακοής

δείτε περισσότερα https://homouniversalisgr.blogspot.com/

Μπλεζ Πασκάλ (19 Ιουνίου 1623 - 19 Αυγούστου 1662)

 

Ο Μπλεζ Πασκάλ (Blaise Pascal, 19 Ιουνίου 1623 - 19 Αυγούστου 1662) ήταν Γάλλος μαθηματικός, φυσικός, συγγραφέας και φιλόσοφος.

Γεννήθηκε στο Κλερμόν-Φεράν το 1623. Ο Μπλεζ Πασκάλ ήταν έναν παιδί θαύμα. Η μητέρα του πέθανε όταν ήταν τριών μόλις χρονών, και λίγο αργότερα, ο πατέρας του Πασκάλ, Ετιέν Πασκάλ, ένας πλούσιος φοροεισπράκτορας και παθιασμένος ερασιτέχνης μαθηματικός, μετακόμισε από το Κλερμόν, στο Παρίσι, όπου προσωπικά επέβλεψε την κατ' οίκον εκπαίδευση του υιού του. Ο Ετιέν είχε κάποιες παράξενες απόψεις. Αποφάσισε πως ο γιος του Μπλεζ, δεν έπρεπε να διδαχτεί μαθηματικά πριν από τα 15 του χρόνια, και γι' αυτό τον λόγο απομάκρυνε κάθε είδους μαθηματικό εγχειρίδιο από το σπίτι στο οποίο διέμεναν. Όμως το μόνο που κατάφερε με όλη αυτή την κίνηση ήταν να εξάψει την περιέργεια του νεαρού Μπλεζ για το απαγορευμένο αντικείμενο. Έτσι ο Πασκάλ άρχισε να μελετά γεωμετρία σε ηλικία δώδεκα ετών. Ανακάλυψε μόνος του ότι το άθροισμα των γωνιών ενός τριγώνου ισούται με δύο ορθές γωνίες και όταν ο πατέρας του, Ετιέν, είδε τα επιτεύγματα του γιου του, εντυπωσιάστηκε τόσο ώστε να αποφασίσει να άρει την απόφασή του, και να επιτρέψει στο γιο τη μελέτη μαθηματικών κειμένων, αρχίζοντας με το κλασσικό έργο "Στοιχεία" του Ευκλείδη. Άρχισε επίσης να πηγαίνει, τον προφανώς χαρισματικό Μπλεζ στις συναντήσεις της Ακαδημίας του Μερσέν, μια από τις πολλές ημιεπίσημες ομάδες μαθηματικών και επιστημόνων στο Παρίσι, οι οποίες οδήγησαν στη ίδρυση της Βασιλικής Ακαδημίας Επιστημών το 1666. Στα 16 του χρόνια ανέπτυξε σε μια πραγματεία περί κωνικών τομών το θεώρημα που φέρει το όνομά του.

Οι εφευρέσεις και ανακαλύψεις

Από το 1641 και για περίπου 3 χρόνια εργάστηκε για την κατασκευή μιας αριθμομηχανής που μπορούσε να κάνει πρόσθεση και αφαίρεση που ονομάστηκε «Πασκαλίνα». Παρόλη την ενασχόλησή του, δεν πέτυχε ως επιχειρηματίας αριθμομηχανών: η μηχανή του δεν έκανε μεγάλες πωλήσεις και, τελικά, σταμάτησε να παράγεται. Το 1647 ανακάλυψε την Αρχή του Πασκάλ και τη χρήση τού βαρομέτρου για τη μέτρηση του υψομέτρου. Με την εργασία του Traité du triangle arithmétique, που δημοσιεύτηκε το 1654, έθεσε τις βάσεις για τη Συνδυαστική και το Λογισμό των Πιθανοτήτων. Επίσης μια από τις πιο γνωστές μαθηματικές μελέτες του είναι αυτό που ονομάζουμε "τρίγωνο του Πασκάλ" ή απλούστερα "αριθμητικό τρίγωνο". Το εν ΄λόγω τρίγωνο σχηματίζεται ως εξής: Αρχικά γράφουμε τον αριθμό 1. Κάτω από τον αριθμό 1, δεξιά και αριστερά του, τοποθετούμε πάλι τον αριθμό 1. Στην τρίτη σειρά, τοποθετούμε στα άκρα τον αριθμό 1 αυξάνοντας την απόσταση όμως μεταξύ των αριθμών. Στο μέσο τους γράφουμε τον αριθμό που προκύπτει από το άθροισμα των παρακείμενων αριθμών της προηγούμενης σειράς, δηλαδή 1+1=2. Με τον ίδιο τρόπο συμπληρώνουμε και τις επόμενες σειρές. Από μία σύγχρονη οπτική, το Τρίγωνο του Πασκάλ φαίνεται να είναι μαθηματικώς απλό και το ίδιο ισχύει και για πολλές ενδιαφέρουσες ιδιότητες που όπως ανακάλυψε ο Πασκάλ συσχετίζουν τους αριθμούς του τριγώνου. Η σπουδαιότητα του τριγώνου όμως διαφαίνεται και αλλού: Εντούτοις αποδείχτηκε ότι το τρίγωνο είναι ιδιαίτερα σημαντικό στη στοιχειώδη άλγεβρα και στη θεωρία πιθανοτήτων, καθώς τα στοιχεία κάθε γραμμής δίνουν τους περίφημους δυωνυμικούς συντελεστές οι οποίοι εμφανίζονται στο ανάπτυγμα της έκφρασης (a+b)^n. Αξίζει να προσθέσουμε πως αν και ο Πασκάλ ήταν πολύ έξυπνος, δεν απέκτησε ποτέ ακαδημαϊκή καριέρα σε κάποιο πανεπιστήμιο.

Θεολογική και φιλοσοφική ενασχόληση

Στα 20 του, ο Πασκάλ αρρώστησε και ουσιαστικά ποτέ δεν ανέκτησε τις δυνάμεις του. Στα τελευταία του χρόνια, φαίνεται να μειώθηκε το ενδιαφέρον του για τα μαθηματικά και εστίασε περισσότερο την προσοχή του σε συγγραφή θρησκευτικών συγγραμμάτων. Το 1654 είχε ο Πασκάλ την εμπειρία ενός μυστικιστικού οράματος, οπότε αποσύρθηκε στο μοναστήρι Port Royal και αφοσιώθηκε, παράλληλα με τις μαθηματικές εργασίες του, σε θεολογικές και φιλοσοφικές μελέτες. Το σύγγραμμά του «Επαρχιακές επιστολές για την ηθική διδασκαλία των Ιησουιτών» (1656-57), με το οποίο παίρνει θέση στην αντιδικία μεταξύ της κορυφής της καθολικής εκκλησίας και του θρησκευτικού κινήματος του Γιανσενισμού, αποτελεί λογοτεχνικό αποκορύφωμα της γαλλικής πρόζας εκείνης της εποχής. Το έργο του για την υποστήριξη του Χριστιανισμού, Pensées, στο οποίο ο Πασκάλ εργαζόταν από το 1654 και με το οποίο προσπάθησε να μεταφέρει τους νόμους της Λογικής στη χριστιανική θρησκεία, έμεινε ανολοκλήρωτο, πιθανόν λόγω της σταδιακά επιδεινούμενης υγείας τού μεγάλου φιλοσόφου. Άλλοι βέβαια εκτιμούν (Μπέρτραντ Ράσελ) ότι το εγχείρημα αυτό απέτυχε λόγω των αδιεξόδων που συνάντησε ο Πασκάλ στην επιχειρηματολογία του.

Ο Πασκάλ εναντιώθηκε στη δυϊστική αντίληψη του Καρτέσιου για την επιστήμη και τον κόσμο και θεωρούσε ότι η άπειρη απόσταση μεταξύ θεού και ανθρώπου μπορεί να ξεπεραστεί μόνο με θεϊκή χάρη.

Πέθανε στο Παρίσι το 1662.

Προς τιμήν του δόθηκε το όνομά του στη μονάδα μέτρησης της πίεσης στο SI (1 Pa).

Έργα του Μπλεζ Πασκάλ στα Ελληνικά

*Pensées

*Σκέψεις. Μετάφρ. Π.Αντωνόπουλος. «Αναγνωστίδης», χχ.

*Στοχασμοί. Προλεγόμενα-Μετάφρ.-Σχόλια Νίκος Ματσούκας. «Πουρναράς», Θεσσαλονίκη 1999² (1η έκδοση, 1986)

*Σκέψεις. Μετάφρ. Κωστής Παπαγιώργης, Επιμ. Δημήτρης Αρμάος. 2η έκδοση, "Καστανιώτης", Αθήνα 2008 (2000¹)

*Η τέχνη της πειθούς. Μετάφρ. Δημήτρης Κουσουρής, Εισαγωγή Τεύκρος Μιχαηλίδης. εκδ."Ροές", Αθήνα 2005.

*Τα πάθη του έρωτα. Μετάφρ. Αλέξανδρος Βέλιος. 2η έκδοση,εκδ. «Ροές», Αθήνα 2007 (1998¹)

*Η αθλιότητα του ανθρώπου και άλλες σκέψεις. Μετάφρ. Γιούλη Τσίρου, εκδ. «Το Ποντίκι», Αθ. 2009

https://el.wikipedia.org/

Το τρίγωνο του Πασκάλ - Μαθηματικά γ' γυμνασίου

ΒΙΒΛΙΑ 

i.ΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΘΗ ΤΟΥ ΕΡΩΤΑ

Παρουσίαση

Ο άνθρωπος γεννήθηκε για να σκέφτεται.

Δεν περνάει ούτε στιγμή χωρίς να σκέφτεται.

Αλλά οι αγνές σκέψεις, που θα τον έκαναν ευτυχισμένο, άμα μπορούσε πάντα να τις διατηρεί, τόνε κουράζουνε και τόνε καταβάλλουνε. Συγκροτούνε μια ζωή μονότονη, που δεν μπορεί να τήνε συνηθίσει. Του χρειάζεται η συγκίνηση κι η δράση, τουτέστιν του είναι απαραίτητο να κινείται κι απ' τα πάθη, που πηγάζουμε τόσο ζωντανά και τόσο βαθιά μες απ' την καρδιά του. [...] (Από την έκδοση)

Περιεχόμενα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΘΗ ΤΟΥ ΕΡΩΤΑ

ΤΡΕΙΣ ΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΣΗ ΤΩΝ ΑΡΧΟΝΤΩΝ

ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΤΑΝΟΙΑ ΤΟΥ ΑΜΑΡΤΩΛΟΥ

ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ ΜΕ ΤΟΥΣ ΣΗΜΕΡΙΝΟΥΣ

ii.ΣΚΕΨΕΙΣ

Παρουσίαση

Δεν ξέρω ποιος με έφερε στον κόσμο, ούτε τι είναι ο κόσμος ούτε τις εγώ ειμί. Έχω φοβερή άγνοια για τα πάντα. Δεν ξέρω τι είναι το σώμα μου, οι αισθήσεις μου, η ψυχή μου κι αυτό το τμήμα του εγώ μου πού σκέπτεται τα όσα λέγω, που αναλογίζεται τα πάντα και τον εαυτό του, και τα γνωρίζει όχι περισσότερο από ότι τα υπόλοιπα. Βλέπω τις τρομακτικές διαστάσεις του διαστήματος που με περιβάλλει και βρίσκομαι δεμένος σε μια γωνιά αυτής της απεραντοσύνης, χωρίς να γνωρίζω γιατί είμαι εδώ και όχι άλλου, ούτε γιατί ο λίγος χρόνος που μου δόθηκε να ζήσω ορίστηκε σ' ετούτο και όχι σε κάποιο άλλο χρονικό σημείο μέσα σε ολόκληρη την αιωνιότητα που προηγήθηκε από μένα και σε ολόκληρην εκείνη που θα με ακολουθήσει. Δεν βλέπω ολούθε πάρεξ απεραντοσύνη, που με περικλείει σαν απειροελάχιστο άτομο και σαν σκιά που διαρκεί μοναχά μια στιγμή χωρίς επιστροφή. Το μόνο που ξέρω είναι ότι πρέπει να πεθάνω σε λίγο, αλλά αυτό που κυρίως αγνοώ είναι ο ίδιος ο θάνατος που δεν μπορώ να αποφύγω. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Γενικά προλεγόμενα: Το σχέδιο, η διάταξη και η διάρθρωση του βιβλίου

Μέρος πρώτο

Ο άνθρωπος χωρίς Θεό

Πρόλογος

1. Η θέση του ανθρώπου μέσα στη φύση: Οι δύο απειρίες

2. Η αθλιότητα του ανθρώπου: Οι απατηλές δυνάμεις

3. Ενδείξεις του ανθρώπινου μεγαλείου

4. Συμπέρασμα: Πρέπει να αναζητήσουμε το Θεό

Μέρος δεύτερο

Ο άνθρωπος συν Θεώ

Πρόλογος στο δεύτερο μέρος

Ενότητα Α': Η έρευνα

Ενότητα Β': Ο κόμπος

Ενότητα Γ': Αποδείξεις περί του Ιησού Χριστού

1. Η Παλαιά Διαθήκη

2. Η Καινή Διαθήκη. Ο Ιησούς Χριστός

3. Η Εκκλησία

Συμπέρασμα: Η τάξη της χάριτος και το μυστήριο της θείας αγάπης

δείτε περισσότερα https://homouniversalisgr.blogspot.com/

Ευάγγελος Παπανούτσος ( 27 Ιουλίου 1900 - 2 Μαΐου 1982 )

 

Ο Ευάγγελος Παπανούτσος (Πειραιάς, 27 Ιουλίου 1900 - Αθήνα, 2 Μαΐου 1982) ήταν σημαντικός Έλληνας παιδαγωγός, φιλόσοφος, θεολόγος και δοκιμιογράφος του 20ου αιώνα. Η καταγωγή του ήταν από το Σοπωτό της Αχαΐας. Η συμβολή του στη λειτουργία και στην ανακαίνιση της Ελληνικής Παιδείας είναι ευρέως γνωστή. Οι κυριότερες μεταρρυθμίσεις που οφείλονται στον Ευάγγελο Παπανούτσο ήταν, μεταξύ άλλων, η καθιέρωση της δημοτικής γλώσσας στην Εκπαίδευση και ο διαχωρισμός της Μέσης Εκπαίδευσης στις βαθμίδες Γυμνασίου και Λυκείου. Tο εκπαιδευτικό του έργο υπέστη έντονη κριτική από τους πραξικοπηματίες της δικτατορίας των συνταγματαρχών και αναιρέθηκε σχεδόν ολοσχερώς την περίοδο 1967-74. Ωστόσο, με την αποκατάσταση της δημοκρατίας, η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση Ράλλη του 1976 ουσιαστικά στηρίχτηκε στις δικές του ιδέες.

Γεννήθηκε στον Πειραιά στις 27 Ιουλίου 1900 (παλαιό ημερολόγιο). Οι γονείς του ήταν οι Παναγιώτης Παπανούτσος και Ζηνοβία Κωστάλα. Είχε άλλα τρία αδέλφια: τον Νικόλαο, την Ελένη και τη Χρυσούλα.Τις βασικές του σπουδές πραγματοποίησε στην ιδιαίτερη πατρίδα του. Από το 1915 ώς το 1919 φοίτησε στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. 'Εχοντας χάσει τον πατέρα του υπηρετεί ως προστάτης οικογενείας τη στρατιωτική του θητεία. Κατά την τριετία 1924-1927, με υποτροφία του πλούσιου Αλεξανδρινού Χ. Νομικού, έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στη Γερμανία και τη Γαλλία και το 1927 ονομάστηκε διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Τυβίγγης (Tübingen). Η διατριβή του είχε τίτλο Das Religiöse Erleben bei Platon (Το θρησκευτικό βίωμα στον Πλάτωνα).

Υπηρέτησε την Εκπαίδευση από το 1920 και ως εκπαιδευτικός πέρασε όλες τις βαθμίδες της ιεραρχίας: για λίγους μήνες ως δευτεροβάθμιος καθηγητής Ελληνικού Σχολείου στον Άγιο Νικόλαο Μελιτίνης Μάνης, από το 1921-1923 στο Αβερώφειο Γυμνάσιο Αλεξάνδρειας.Μετά το πέρας των μεταπτυχιακών και διδακτορικών σπουδών του το 1927 επανέρχεται μέχρι το 1930 στο Αβερώφειο Γυμνάσιο. Το 1930 -1931 με τον Ευάγγελο Πανέτσο ιδρύουν δυο πειραματικές τάξεις για την εφαρμογή νέων διδακτικών μεθόδων Την ίδια περίοδο συνιδρύει την Ελληνική Διδασκαλική Ένωση και τον Οκτώβρη του 1931 γύρισε στην Ελλάδα και στέλνεται από το Υπουργείο Παιδείας να ιδρύσει το Διδασκαλείο Μυτιλήνης. Το 1934-1936 διατέλεσε Διευθυντής στην Παιδαγωγική Ακαδημία Αλεξανδρούπολης και από το 1937 -1938 υποδιευθυντής και διευθυντής της Παιδαγωγικής Ακαδημίας Ιωαννίνων . Το 1938-1939 ήταν καθηγητής στη Μαράσλειο Παιδαγωγική Ακαδημία , το 1939-1943 Διευθυντής στην Παιδαγωγική Ακαδημία Τρίπολης, το 1943-1944 συνδιευθυντής και διευθυντής στη Ράλλειο Παιδαγωγική Ακαδημία Πειραιά. Μετά την απελευθέρωση της χώρας διορίστηκε Γενικός Διευθυντής (1944-1946) και αργότερα (1950 και 1963) Γενικός Γραμματέας στο Υπουργείο Παιδείας από τον τότε πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου. Το 1958 ιδρύει και οργανώνει (ως Αντιπρόεδρος του Αθηναϊκού Τεχνολογικού Ινστιτούτου τις Τεχνικές Σχολές Δοξιάδη.[11] Από το 1946 έως το 1967 ήταν τακτικός φιλολογικός συνεργάτης της εφημερίδας Το Βήμα.Δίδαξε επί 20 χρόνια (1947-1967) Φιλοσοφία, Ψυχολογία και Παιδαγωγικά στο μορφωτικό ίδρυμα (Λαϊκό Πανεπιστήμιο) «Αθήναιον» που ίδρυσε ο ίδιος και υπό την διεύθυνσή του δημοσιεύτηκαν 15 τόμοι του περιοδικού «Παιδεία και Ζωή» (1946-1961) και 100 τόμοι αρχαίων Ελλήνων Συγγραφέων, έκδοση Ι. Ζαχαρόπουλου (1953-1958). Στη μεταπολίτευση εκλέγεται βουλευτής Επικρατείας με την Ένωση Κέντρου (1974-1977). Στις Εκλογές του 1977 είναι επικεφαλής του ψηφοδελτίου επικρατείας της Ένωσης Δημοκρατικού Κέντρου (Ε.ΔΗ.Κ.).Το 1977 εκλέχτηκε Επίτιμος Πρόεδρος της Εθνικής Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών.

Το 1980, δύο χρόνια πριν τον θάνατό του, εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών συγκεντρώνοντας εικοσιδύο από τις τριαντατρείς ψήφους των παρόντων ακαδημαϊκών.Απεβίωσε στις 2 Μαΐου 1982.

Έργο

Παιδαγωγικό

Ο Παπανούτσος έγινε περισσότερο γνωστός για το παιδαγωγικό του έργο, ιδιαίτερα για την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση της κυβέρνησης του Γεώργιου Παπανδρέου (γνωστή ως μεταρρύθμιση Παπανούτσου) το 1964. Η μεταρρύθμιση αυτή αναλύεται στους εξής βασικούς άξονες:

Την ανάπτυξη της τεχνικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης.

Στην αλλαγή των αναλυτικών προγραμμάτων σπουδών.

Στην καθιέρωση και της δημοτικής γλώσσας ως ισότιμης της καθαρεύουσας στην εκπαίδευση..

Ό Διαχωρισμός της Μέσης εκπαίδευσης στις βαθμίδες Γυμνασίου και Λυκείου.

Στην εννιάχρονη, δωρεάν και υποχρεωτική εκπαίδευση.

Στην ίδρυση νέων πανεπιστημίων.

Στην καθιέρωση 2 τύπων ακαδημαικού απολυτηρίου ισότημων μεταξύ τους.

Την κατάργηση του υποχρεωτικού μαθήματος των Λατινικών και την εισαγωγή νέων μαθημάτων, όπως Στοιχεία Δημοκρατικού Πολιτεύματος, Φιλοσοφίας, Ψυχολογίας, Οικονομικής Επιστήμης.

Την ίδρυση του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου ως συμβουλευτικού οργάνου του κράτους για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών.

Την τριετή φοίτηση στις παιδαγωγικές Ακαδημίες.

Τη σίτιση και δωρεάν μεταφορά των μαθητών.

Η προσπάθειά του αυτή περιγράφεται στο βιβλίο του Αγώνες και αγωνία για την παιδεία του 1965. Δυστυχώς, το έργο του δεν μπόρεσε να υλοποιηθεί, γιατί η Κυβέρνηση έπεσε λόγω της αποστασίας της απριλιανής δικτατορίας των πραξικοπιματιών συνταγματαρχών και οι αλλαγές που είχε προωθήσει αναιρέθηκαν σχεδόν εξολοκλήρου την περίοδο 1967-1974. Η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, όμως, της κυβέρνησης του Κωνσταντίνου Καραμανλή (μεταρρύθμιση Ράλλη) το 1976 ουσιαστικά στηρίχτηκε στις δικές του ιδέες.

Ο Π. Ξένος γράφει για τον Ευάγγελο Παπανούτσο: «Αναμφισβήτητα είχε πλατιά μόρφωση και πολλά προσόντα. Είχε φυσική ευφράδεια. Δίδασκε συναρπαστικά. Ήξερε να δένεται με το ακροατήριό του το ίδιο στην τάξη όπως και στην αίθουσα διαλέξεων. Έγραφε σωστά τη γλώσσα και την φρόντιζε. Ήξερε από ξένες γλώσσες και του χρωστάμε τη μετάφραση πολλών ξένων όρων στη γλώσσα μας. Μελετηρός και πάντα ενημερωμένος στους τομείς που τον απασχολούσαν. Ήταν ο διαβασμένος, ο φιλοσοφημένος δάσκαλος-παιδαγωγός που ευπροσήγορος ήταν έτοιμος να εξηγήσει ό,τι τον ρωτούσαν».

Συγγραφικό

Το συγγραφικό του έργο περιλαμβάνει δεκάδες βιβλία, όχι μόνο στην Ελληνική, αλλά και στη Γερμανική, την Αγγλική και τη Γαλλική. Εγκαινιάζεται στην Αλεξάνδρεια ΤΟ 1926 με την πραγματεία του Το πρόβλημα της ελευθερίας της βουλήσεως. Η Διδακτορική Διατριβή του Das relgiöse Erlebnis bei Platon στο πανεπιστήμιο της Τυβίγγης που υποβλήθηκε την άνοιξη του 1926. Επανεκδόθηκε το 1971 στα ελληνικά με τον τίτλο Το θρησκευτικό βίωμα στον Πλάτωνα Εργασίες τού Ε. Π. Παπανούτσου έχουν δημοσιευθεί σε πολλά επιστημονικά περιοδικά της Ευρώπης και της Αμερικής. Επιπλέον μετέφρασε δοκίμια του Ιμμάνουελ Καντ και του Ντέιβιντ Χιουμ και, μαζί με τον Βασίλη Τατάκη, τους πλατωνικούς διαλόγους Φαίδων και Πρωταγόρας. Εκτός από τα άρθρα του στο περιοδικό «Παιδεία και Ζωή», δημοσίευσε άρθρα και μελέτες του και σε άλλα ελληνικά περιοδικά, όπως στη «Νέα Εστία», στο «Συνεταιριστής» και κάθε εβδομάδα στην εφημερίδα «ΒΗΜΑ».

https://el.wikipedia.org/

Ευάγγελος Π. Παπανούτσος: όπως ο Βάρναλης…

Θα θέλατε να μιλήσουμε για λίγο για την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση;

Βεβαίως. Το 1957, επί πρωθυπουργίας Καραμανλή, είχα την περίεργη τύχη να κληθώ στη μεγάλη Επιτροπή Παιδείας. Υπουργός Παιδείας ήταν ο Γεροκωστόπουλος και Προεδρίας ο Τσάτσος – μάλλον ο τελευταίος με πρότεινε. Επί ενάμιση χρόνο αγωνίστηκα όσο μπορούσα, μαζί με τον Λούρο, τον Ζέρβα και τον Μπούη, για να επικρατήσει ένα νεότερο πνεύμα στην εκπαίδευση. Και το πετύχαμε. Τα πρώτα σπέρματα της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης μπαίνουν στα πορίσματα αυτής της επιτροπής.

Η συνέχεια;

Το 1963, με πρωθυπουργό και υπουργό Παιδείας τον Γ. Παπανδρέου, αρχίζει η πραγματική δουλειά για την αναμόρφωση της εκπαιδευτικής νομοθεσίας. Μπαίνουμε στη Βουλή και η μεταρρύθμιση γίνεται νόμος του κράτους. Ε, ναι, το παγοθραυστικό που θα σπάσει τον πάγο. Η δημοτική γίνεται ισότιμη γλώσσα με την καθαρεύουσα. Η υποχρεωτική εκπαίδευση πάει στα εννέα χρόνια, από τα έξι που ήταν. Το μονολιθικό Γυμνάσιο διαχωρίζεται σε Γυμνάσιο και Λύκειο. Η διδασκαλία των αρχαίων κειμένων γίνεται από μεταφράσεις. Ιδρύεται το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, με επικεφαλής σπουδαίους επιστήμονες, σαν τον Ι. Κακριδή και τον Ν. Κρητικό. Και καθιερώνεται το ακαδημαϊκό απολυτήριο.

Η δικτατορία τι έκανε;

Κατάργησε τον νόμο, αλλά όχι και το ακαδημαϊκό απολυτήριο. Αλλά το 1974, στην πρώτη Βουλή της μεταπολίτευσης, με πρωθυπουργό τον Καραμανλή και υπουργό Παιδείας τον Γ. Ράλλη, εισάγουμε τα νέα μέτρα. Και για πρώτη φορά συμπολίτευση και αντιπολίτευση συμφωνούν σ’ έναν εκπαιδευτικό νόμο.

(…)

Νύχτα φεύγω από το διαμέρισμα της Αναγνωστοπούλου, όπου ο Ευάγγελος Παπανούτσος, εδώ και εφτά χρόνια, από τον θάνατο της γυναίκας του, ζει μόνος, ανάμεσα στα βιβλία του, στα χαρτιά του, στους πίνακες που αγαπάει.

Γράφετε τα βράδια; τον ρωτάω στην πόρτα.

Είναι το μόνο πράγμα που ξέρω να κάνω. Καμιά φορά σκέφτομαι τι ωραίο θα ήταν να ‘χα μάθει να πηγαίνω και σε καμιά ταβέρνα, όπως ο Βάρναλης…

απόσπασμα από συνέντευξη που έδωσε ο Ε. Π. Παπανούτσος στον Λευτέρη Παπαδόπουλο, εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ, 28/11/1980
ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ “ΖΩ ΑΠΟ ΠΕΡΙΕΡΓΕΙΑ” Εκδόσεις ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ

https://logomnimon.wordpress.com/

πηγή 

ΚΕΙΜΕΝΑ 

Το σχετικό και το απόλυτο

ΤΟ ΘΕΜΑ «σχετικό και απόλυτο», είναι ένα δύσκολο φιλοσοφικό πρόβλημα. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι είναι ένα πρόβλημα που αφορά μόνο τη φιλοσοφία. Στο παρακάτω δοκίμιο ο συγγραφέας μάς δείχνει ότι πρόκειται για ένα πρόβλημα της καθημερινής ζωής που μας αφορά όλους. Από την απάντηση που θα δώσουμε εξαρτάται και η στάση μας σε θέματα πρακτικά και ιδεολογικά. Έτσι η ζωή χρησιμεύει σαν βάση για το φιλοσοφικό στοχασμό. Ζωή και σκέψη δένονται στενά. Αυτό φανερώνει και ο τίτλος Πρακτική Φιλοσοφία του βιβλίου από το οποίο παίρνουμε το δοκίμιο.

Η σκηνή στο λεωφορείο, μια πρωινή ώρα, όταν το όχημα πηγαίνει προς το τέρμα της διαδρομής με λιγοστούς επιβάτες. Κοντά στον εισπράκτορα κάθεται μια εύσωμη, μεσόκοπη γυναίκα συνοφρυωμένη, που αδημονεί να μιλήσει. Η συζήτηση με τον παρακαθήμενο δεν αργεί ν' αρχίσει. Η γυναίκα διηγείται ζωηρά, και έτσι ώστε να ακούγεται απ' όλους, πως την προηγούμενη βραδιά την «έκλεψε» ένας οδηγός ταξί. Την ώρα που αποβιβαζότανε, του έδωσε ένα χαρτονόμισμα των πενήντα δραχμών για να κρατήσει την αμοιβή του κι εκείνος της επέστρεψε δύο κέρματα των είκοσι για ρέστα. Τα κοίταξε στα σκοτεινά, και ήσαν ίδια. Στην αφή, στο βάρος όμοια. Σήμερα όμως το πρωί ανακάλυψε ότι μόνο το ένα ήταν γνήσιο. Και εξαγριώθηκε. Θα πάει στην αστυνομία κλπ. κλπ. Ο παρακαθήμενος ακούει απαθής τη δραματική αφήγηση της κυρίας, φαίνεται απορροφημένος από τις δικές του έγνοιες και δε δίνει μεγάλη σημασία στο γεγονός. — Η ζημιά είναι μικρή, της λέει. Πάλι καλά που το άλλο εικοσάδραχμο είναι γνήσιο. Θα μπορούσε να ήταν κι αυτό ψεύτικο. Ο σοφέρ έδειξε ασφαλώς κάποιαν ευγένεια...

Η γυναίκα εξάπτεται περισσότερο.

— Είκοσι δραχμές ζημιά τη θεωρείτε ασήμαντη; Εμείς είμαστε επαρχιώτες και ζούμε από ένα μικρό κατάστημα ψιλικών. Λιανική πούληση. Το κέρδος μας κάθε φορά είναι μια δυο δεκάρες. Δεν είμαστε βέβαια άνθρωποι της ανάγκης και ξοδεύομε πολλά για το κέφι μας. Να χάσω όμως είκοσι δραχμές, και με αυτόν τον τρόπο, δεν το υποφέρω.

Το επιχείρημα συγκίνησε έναν τρίτο επιβάτη, και η συζήτηση γενικεύεται.

— Τι θα πει: το ποσό είναι μικρό; Είκοσι δραχμές είναι είκοσι δραχμές. Δεν τα βρίσκει κανείς τα χρήματα στο δρόμο. Να πάτε στην Αστυνομία, να πιάσει τον κακοποιό.

Εδώ παρεμβαίνει ο εισπράκτωρ:

— Γιατί να πάρετε στο λαιμό σας τον άνθρωπο; Μπορεί να μη φταίει. Κάποιος άλλος επιβάτης θα του έδωσε το ψεύτικο εικοσάδραχμο και θα το πήρε χωρίς να το καταλάβει. Με την ίδια απροσεξία το έδωσε και σε σας. Αυτός δεν έχει Τράπεζα να «κόβει» νομίσματα...

Ένας τέταρτος μπαίνει στη συζήτηση:

— Εγώ σου λέω ότι ο σοφέρ αργότερα ανακάλυψε πως το νόμισμα που του έδωσαν ήταν πλαστό. Τι ήθελες όμως να κάμει; Να το κρατήσει ο ίδιος, και να χάσει το μισό μεροκάματο; Τόσα στόματα περίμεναν στο σπίτι...

Αυτή όμως η τολμηρή υπεράσπιση εξοργίζει έναν πιο απομακρυσμένο επιβάτη.

— Τι κουβέντες είναι αυτές; φώναξε. Η απάτη είναι απάτη και η κλεψιά κλεψιά. Πρέπει οι κακοποιοί να τιμωρούνται, γιατί αλλιώς πάει, θα διαλυθεί η κοινωνία.

Την ώρα εκείνη η περιέργεια ενός σιωπηλού έως τότε κυρίου έδωσε απροσδόκητη τροπή στο επεισόδιο.

— Μπορώ να ιδώ, ρώτησε, το κίβδηλο εικοσάδραχμο· Το έχετε μαζί σας;

Η γυναίκα το έβγαλε από το πορτοφόλι της και το έδειξε.

— Αγγλικό σελίνι είναι, παρατήρησε με εμβρίθεια ο εισπράκτωρ. Κάνει 4 δραχμές. Η ζημιά σας λοιπόν περιορίζεται σε 16. Δώστε τόπο στο κακό. Κρατήσετε το νόμισμα για σουβενίρ...

— Όχι, δεν είναι αγγλικό, διόρθωσε ένας άλλος επιβάτης που, όταν άκουσε να γίνεται λόγος για ξένο νόμισμα, σηκώθηκε από τη θέση του, πλησίασε και μελέτησε το κέρμα. Είναι φράγκο μιας νοτιοαμερικάνικης πολιτείας. Εγώ, επειδή μαζεύω ξένα νομίσματα (λέγει στην κυρία), σας δίνω είκοσι δραχμές και το παίρνω, αν μου το δίνετε.

Η γυναίκα πήρε τις είκοσι «γνήσιες» δραχμές χαρούμενη και ο συλλέκτης έβαλε στην τσέπη του το νόμισμα.

— Είναι παλαιό και αρκετά σπάνιο, μου είπε καθώς διασταυρωθήκαμε στην έξοδο. Κάνει πολύ περισσότερα από είκοσι δραχμές...

Οι αναγνώστες δεν είναι συνηθισμένοι να διαβάζουν εδώ ανέκδοτα, και θα παραξενευτούν. Πρόθεσή μου όμως είναι όχι να τους ψυχαγωγήσω μ' ένα διήγημα, αλλά να τους κάνω να προσέξουν ένα φαινόμενο που έχει δώσει αφορμή σε πολλές και βαθυστόχαστες ψυχολογικές και κοινωνιολογικές παρατηρήσεις. Η σκηνή που ιστόρησα (εγγυώμαι ότι πρόκειται για πραγματικό περιστατικό) κάνει το πρόβλημά μας συγκεκριμένο και ξεκάθαρο: Το πώς κρίνομε και το κριτήριο που μεταχειριζόμαστε, όταν αποτιμούμε μια διάθεση ή μια πράξη των συνανθρώπων μας, εξαρτάται από τον τρόπο με τον οποίο (ανάλογα με την ιδιοσυγκρασία, την ανατροφή και εκπαίδευση, τις επαγγελματικές ανάγκες και βλέψεις μας κοκ.) έχομε τοποθετηθεί απέναντι στη ζωή και στα αγαθά της. Οχτώ άνθρωποι που «συναντώνται» για λίγη ώρα εντελώς τυχαία, κρίνουν ένα και το ίδιο γεγονός με οχτώ διαφορετικά πρίσματα. Ο «παθών» υποφέρει από τη ζημιά, αλλά και από την προσβολή που έπαθε. Οι άλλοι βλέπουν το πάθημα από τη δική του ο καθένας «θέση». Ένας αδιαφορεί, άλλος υπερθεματίζει, ο τρίτος και ο τέταρτος δικαιολογούν τον υποτιθέμενο ένοχο, ενώ οι τρεις τελευταίοι παίρνουν άλλους δρόμους: το νόμο διαλαλεί ο πρώτος, την περιέργειά του ζητεί να ικανοποιήσει ο δεύτερος, και ο τελευταίος (πρακτικότερος απ' όλους) το συμφέρον του. Ανάλογα περιστατικά θα έχει να αφηγηθεί ο καθένας πολλά, από το άμεσο και έμμεσο περιβάλλον του. Στις ηθικές κρίσεις δεν συμφωνούν όλοι. Ακόμη και εκείνοι που ζουν μέσα στο ίδιο ιστορικό κλίμα και είναι ενυφασμένοι στην ίδια κοινωνία. Άλλος είναι αυστηρότερος και άλλος επιεικέστερος στις καταδίκες του· άλλος (ειλικρινά ή υποκριτικά) αναφέρεται σε γενικούς κανόνες και άλλος προσαρμόζει την ετυμηγορία*του στα συγκεκριμένα γεγονότα, κρίνει «κατά περίπτωση»· άλλος «βάζει» περισσότερο και άλλος λιγότερο τον εαυτό του (τις ανάγκες και τα συμφέροντά του) στο θέμα που εξετάζει κ.ο.κ. Αυτά για τον τρόπο της κρίσης. Ως προς τα μέτρα, η κλίμακα των ποικιλιών είναι εξίσου μεγάλη και πλούσια σε αποχρώσεις.

Τι θα συμπεράνομε από τα ασύμπτωτο τούτο; — Το ζήτημα έχει πολύ μεγάλη έκταση και φυσικά δεν είναι εδώ ο κατάλληλος τόπος ούτε για μια συνοπτική έκθεση των λύσεων που έχουν κατά καιρούς προταθεί.

Ας περιοριστούμε λοιπόν σε μερικές πολύ γενικές και αδρές γραμμές.

Και τούτο το πρόβλημα (όπως πολλά άλλα) με δύο μεθόδους μπορεί κανείς να το πλησιάσει και να επιχειρήσει να το λύσει. Η πρώτη είναι εύκολη: είτε να διακηρύξουμε απλοϊκά ότι ένα μόνο ηθικό μέτρο υπάρχει (το δικό μας) και κάθε εκτροπή απ' αυτό σημαίνει πλάνην ή διαστροφή, είτε από απογοήτευση να πέσομε στο άλλο άκρο, να παραδεχτούμε δηλαδή ότι στις αξιολογήσεις μας το «ορθό» είναι απλή φαντασίωση ή προσδοκία και όλες οι κρίσεις εξίσου αυθαίρετες. Η δεύτερη μέθοδος είναι δύσκολη, ακριβώς επειδή απαιτεί περισσότερη περίσκεψη και μετριοπάθεια. Την ακολουθούν όσοι βλέπουν στον άνθρωπο όχι μόνο την περατότητα αλλά και την απεραντοσύνη. Με τη μία του ιδιότητα εγκλωβίζεται μέσα στη σχετικότητα· με την άλλη έχει τη λαχτάρα και τη γεύση του απόλυτου.

Δέσμιο καθώς είναι στο χώρο και στο χρόνο, το ιστορικό και κοινωνικό τούτο ζώο είναι φυσικό να έχει παραδοθεί στη σχετικότητα (των αντιλήψεων, των πεποιθήσεων, των προθέσεων). Τούτο όμως δεν σημαίνει ότι απέναντί του έχει κλείσει για πάντα η θύρα του απολύτου. Στην περίπτωση του ανθρώπου, το σχετικό δεν είναι η αντίθεση, αλλά ένα μέρος του απολύτου, όπως και το εφήμερο είναι όχι άρνηση, αλλά διαβατική πραγμάτωση του αιωνίου.

Εάν με αυτή την προοπτική κοιτάξομε το θέμα μας, εάν δηλαδή θεωρήσομε το απόλυτο (νόημα, μέτρο, αξία) όχι υπέρβαση αλλά σύνοψη και συμπερίληψη, ολοκλήρωση των σχετικών αποτιμήσεων που επιχειρεί το πνεύμα μας —ομολογώ ότι δεν είναι καθόλου εύκολη αυτή η τοποθέτηση, γιατί ο κοινός άνθρωπος αισθάνεται και σκέπτεται «διαζευτικά», όχι «συζευτικά»— τότε θα δώσομε στο πρόβλημα που εξετάζομε μια λύση που μπορεί ίσως να φαίνεται παράδοξη, έχει όμως αναμφισβήτητα βάθος και μεγαλοσύνη. Θα ειπούμε λ.χ. περιορίζοντας τη συζήτηση στο συγκεκριμένο μας παράδειγμα (τη διένεξη του λεωφορείου) ότι όλες οι κρίσεις που διατυπώθηκαν περιέχουν αλήθεια, αλλά δεν αποτελούν όλη την αλήθεια. Καθεμιά τους παρουσιάζει την άποψη που δίνει ένα γεγονός από ορισμένη θέση. Είναι επομένως σχετική. Όχι όμως και αυθαίρετη, αφού εκφράζει μια στάθμιση των πραγμάτων δυνατή και εύλογη. Κατά την αντίληψη αυτή, προσεγγίσεις (άλλοτε περισσότερο και άλλοτε λιγότερο ευτυχείς) προς το απόλυτο είναι οι σχετικές αποτιμήσεις μας. Άλλη το πλησιάζει πιο πολύ και άλλη πιο λίγο· όλες όμως έχουν κάτι από το κύρος του, και γι' αυτό πείθουν. Στην περιοχή της αυθαιρεσίας (της πλάνης ή της απάτης) ξεπέφτουν, όταν η καθεμιά διεκδικεί για τον εαυτό της ολόκληρο το χώρο της εμπιστοσύνης μας. Το «μέρος» πρέπει να διατυπώνεται και να γίνεται δεκτό ως «μέρος»· τότε είναι αλήθεια. Όταν εμφανίζεται και χειρονομεί ως «όλον», γίνεται ψεύδος.

http://digitalschool.minedu.gov.gr/

Δείτε περισσότερα https://homouniversalisgr.blogspot.com/

Έρασμος (28 Οκτωβρίου 1466 – 12 Ιουλίου 1536)

 

Ο Ντεζιντέριους Εράσμους Ροτεροντάμους (Desiderius Erasmus Roterodamus, 28 Οκτωβρίου 1466 – 12 Ιουλίου 1536), γνωστός ως Έρασμος ή Έρασμος του Ρότερνταμ, ήταν Ολλανδός αναγεννησιακός ανθρωπιστής, καθολικός ιερέας, δάσκαλος και θεολόγος. Ο Έρασμος ήταν κλασικός λόγιος που έγραφε σε «καθαρή» λατινική γλώσσα. Έμαθε πολύ καλά αρχαία ελληνικά που δίδαξε για ένα διάστημα στο Κέιμπριτζ της Αγγλίας

Πρώιμα χρόνια και σπουδές

Γεννήθηκε στις 28 Οκτωβρίου του 1466 στο Ρότερνταμ. Ο πατέρας του Gerard ήταν καθολικός ιερέας στην πόλη Gouda κι η μητέρα του Margaretha Rutgers ήταν κόρη ιατρού . Οι γονείς του δεν ήταν παντρεμένοι. Τον αδερφό του και τον ίδιο τους μεγάλωσε η μητέρα τους στην Gouda. Όταν έγινε 9 χρονών (1475) έγινε δεκτός με τον αδερφό του σε ένα από τα καλύτερα σχολεία καθολικών της Ολλανδίας στην πόλη Ντέβεντερ που διοικούσε ο περίφημος λόγιος Alexander Hegius. Εκεί ξεχώρισε γρήγορα για την εξυπνάδα, τη μνήμη και την πρόοδό του. Εκεί έμαθε και τα πρώτα ελληνικά, που είχαν φέρει στο προσκήνιο η Αναγέννηση και ακόμα ελάχιστα σχολεία πρόσφεραν στους μαθητές του. Το 1483 έχασε και τους δυο γονείς του από επιδημία πανώλης. Πάμφτωχος και θλιμμένος, διέκοψε τις σπουδές του.

Στην υπηρεσία της καθολικής εκκλησίας

Το 1487 χειροτονήθηκε διάκονος και το 1492 ιερέας της καθολικής εκκλησίας. Ωστόσο ποτέ δεν αισθάνθηκε ιδιαίτερα άνετα στο ρόλο του κληρικού, προτιμώντας αυτόν του μελετητή λογίου.

Χάρη στα εξαιρετικά του λατινικά σε γραπτό και προφορικό λόγο, έλαβε το 1495 από έναν επίσκοπο υποτροφία για σπουδές στο Παρίσι, όπου και σπούδασε από το 1496, συγκεκριμένα στο Collège de Montaigu, ένα κολλέγιο περίφημο για τις σχολαστικές σπουδές του όπου όμως επίσης είχαν έρθει οι ανθρωποκεντρικές επιδράσεις της Αναγέννησης. Ταξίδεψε στην Αγγλία(Λονδίνο),το Βέλγιο(Λέβεν) την Ελβετία(Βασιλεία). Ειδικά στην Αγγλία το 1498-1499 γνώρισε σημαντικούς λόγιους, θεολόγους και φιλοσόφους της εποχής του όπως ο Τόμας Μορ, ο Τζον Φίσερ κι ο Τόμας Λινάκρ, ενώ του προσφέρθηκε και έδρα διδασκαλίας, που αρχικά αρνήθηκε αλλά έμελλε να αποδεχτεί το 1510. Εκεί άρχισε να μαθαίνει καλύτερα αρχαία ελληνικά για να καταλάβει καλύτερα και να διδάξει το πρωτότυπο της Καινής Διαθήκης. Γύρισε στο Παρίσι και όπως έγραφε σε φίλους του διάβαζε ελληνικά μέρα-νύχτα για τρία χρόνια, για ένα διάστημα με δάσκαλο τον Πελοποννήσιο Γεώργιο Ερμώνυμο, μαθητή του Γεώργιου Πλήθωνα Γεμιστού.

Ταξίδι στην Ιταλία

Tο 1506 πραγματοποίησε ένα όνειρο του και ταξίδεψε έφιππος στην Ιταλία, χάρη και στην οικονομική βοήθεια φίλων από την Αγγλία, αρχικά στο Τορίνο όπου σπούδασε θεολογία. Απο κει πήγε στη Μπολόνια, την Πάντοβα και τελικά στη Ρώμη, όπου γνώρισε τον καρδινάλιο Τζιοβάνι των Μεδίκων (μετέπειτα πάπα Λέων Ι), αλλά γι άλλη μια φορά αρνήθηκε να μείνει εκεί ζώντας ως κληρικός.

Το 1509 έφτασε στη Βενετία όπου εργάστηκε ως διορθωτής για τον εκδότη λόγιο κι ουμανιστή Άλδο Μανούτιο και γνώρισε τον Κρητικό λόγιο Μάρκο Μουσούρο, για τον οποίο κάποτε έγραψε ότι είναι: «...άνδρας πολυμαθέστατος και πανεπιστήμων, κλειδοκράτωρ της ελληνικής γλώσσας και θαυμάσιος ειδήμων της λατινικής φωνής...».

Στην Αγγλία

Μετά την άνοδο στο θρόνο της Αγγλίας του Ερρίκου Η' το 1510, πήγε εκεί ελπίζοντας σε μια φιλελευθεροποίηση της κοινωνίας διδάσκοντας εκτός των άλλων για ένα διάστημα κι ελληνικά στο Queen's College στο Κέιμπριτζ. Έγραφε ασταμάτητα διατηρώντας αλληλογραφία με εκατοντάδες ερευνητές, θεολόγους, κληρικούς, καθηγητές κ.ά., έχοντας αποκτήσει φήμη εξαιρετικά μορφωμένου κι εργατικού καθηγητή. Απογοητεύτηκε όμως από τις πολιτικές του Ερρίκου κι εγκατέλειψε οριστικά την Αγγλία το 1515. Αρχικά πήγε στη Βασιλεία της Ελβετίας για να εκδώσει τη μετάφραση της Καινής Διαθήκης.

Βέλγιο και τελευταία χρόνια στην Ελβετία

Το 1517, μετακινήθηκε στο Βέλγιο για να διδάξει στο φημισμένο πανεπιστήμιο του Λεβέν (Leuven), όπου έμεινε 4 χρόνια. Το ίδιο έτος ο Μαρτίνος Λούθηρος δημοσίευεσε τις 95 Θέσεις του στη Βιτεμβέργη που ξεκίνησαν τη θρησκευτική Μεταρρύθμιση. Αν κι ο Έρασμος, στο απόγειο τη φήμης του τότε, προσκλήθηκε να λάβει μέρος στις δημόσιες θεολογικές συζητήσεις, δεν το έκανε και διατήρησε, τουλάχιστον στη δημόσια σφαίρα, την παροιμιώδη ουδετερότητά του.

Στις 31 Μαΐου 1521 όμως εξαναγκάστηκε να εγκαταλείψει είχε δημιουργηθεί γι' αυτόν περιβάλλον εχθρικό και επικίνδυνο για τη ζωή του και κατέφυγε στις Βρυξέλλες, στο προάστιο Άντερλεχτ, όπου βρήκε καταφύγιο στην κατοικία ενός φίλου του, του πρεσβυτέρου του Άντερλεχτ Pieter Wichmans.

Ο 'Έρασμος είχε συμπληρώσει τα πενήντα χρόνια του, όταν έφτασε στο Άντερλεχτ, εξαντλημένος από τις ταλαιπωρίες και τα ταξίδια που έκανε έφιππος σ' όλη την Ευρώπη. Η υγεία του είχε κλονιστεί από τις ατέλειωτες επιθέσεις εναντίον του με ελονοσία και προβλήματα στα νεφρά του. Βρήκε όμως ανακούφιση στην πλούσια με σπάνια χειρόγραφα βιβλιοθήκη του κληρικού φίλου του. Ήταν απασχολημένος εκείνη την εποχή με την τρίτη έκδοση της μετάφρασης της Καινής Διαθήκης από το ελληνικό κείμενο στα Λατινικά.

Αναγκάστηκε να φύγει από το Άντερλεχτ το φθινόπωρο του 1521, αφού έμεινε στην πόλη για πέντε μήνες, προκειμένου να ξεφύγει από τους πολλαπλασιαζόμενους εχθρούς του. Ταξίδεψε πρώτα στη Λεβέν, όπου συναντήθηκε γι άλλη μια φορά με τους πρώην συναδέλφους του. Στη συνέχεια, συνοδευόμενος από στρατιωτική συνοδεία, για να προστατευθεί από τις συμμορίες που λήστευαν συχνά τους ταξιδιώτες, ταξίδεψε μέσω Μάιντς, Βορμς, Στρασβούργου και Κολμάρ και έφτασε στη Βασιλεία της Ελβετίας, δεκαεπτά ημέρες μετά την αναχώρησή του από το Άντερλεχτ. Ο φίλος του Γιόχαν Φρόμπεν (Johann Froben) του παραχώρησε το σπίτι του, όπου - παρόλη την ψυχική και σωματική του κούραση - άρχισε να εργάζεται και πάλι πάνω στη μετάφραση της Καινής Διαθήκης, η οποία τυπώθηκε τελικά το 1522.

Δεν παντρεύτηκε ποτέ, ούτε απέκτησε παιδιά, ενώ έχουν σημειωθεί από μελετητές ενδείξεις για πιθανή ομοφυλοφιλία του.

Πέθανε στις 12 Ιουλίου 1536 σε ηλικία 70 ετών στη Βασιλεία από κάποια μορφή λοιμώδους δυσεντερίας (κατ' άλλους από τύφο), περιστοιχισμένος από τους φίλους του. Πλήθος κόσμου παρακολούθησε την κηδεία του, ενώ η σορός του μεταφέρθηκε από το πανεπιστήμιο στο βαπτιστήριο του καθεδρικού ναού της Βασιλείας, όπου ενταφιάστηκε.

Έργο

Αν και ο Έρασμος παρέμεινε τυπικά Ρωμαιοκαθολικός σε όλη του τη ζωή, άσκησε στα γραπτά του δριμεία κριτική σε ζητήματα που θεωρούσε ότι αποτελούσαν υπερβολές της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, μέχρι του σημείου να απορρίψει το διορισμό του ως καρδιναλίου όταν του προτάθηκε. Ποτέ όμως δεν την αποκήρυξε, ούτε καν πήγε όταν κλήθηκε το 1517/8 στις δημόσιες συζητήσεις με πρωταγωνιστή το Λούθηρο στη Γερμανία.

Στο έργο του Πραγματεία στην Προετοιμασία για τον Θάνατο (De preparatione ad mortem) έκανε ξεκάθαρη τη θέση του ότι μόνο η πίστη στην εξιλεωτική θυσία του Ιησού Χριστού αποτελεί εγγύηση για αιώνια ζωή και όχι τα ιερά μυστήρια και οι τελετουργίες της Εκκλησίας. Επίσης, κατέκρινε την εξουσία του κλήρου και την λατρεία των ιερών λειψάνων.

Εργάστηκε σκληρά στην προετοιμασία μιας νέας έκδοσης της Καινής Διαθήκης στη λατινική και στην ελληνική γλώσσα το 1516, καθώς όπως είπε ο ίδιος, «θα ήθελα να μεταφραστούν τα ιερά βιβλία σε όλες τις γλώσσες». Αν και οι πηγές στις οποίες βασίστηκε για το έργο του ήταν φτωχές και το αποτέλεσμα αντίστοιχα περιείχε ατέλειες, το κείμενο του Εράσμου αποτέλεσε αργότερα τη βάση του κειμένου της Καινής Διαθήκης το οποίο έγινε γνωστό ως Textus Receptus. Καθώς η βάση της Καινής Διαθήκης του δεν ήταν η επίσημη ρωμαιοκαθολική μετάφραση της Αγία Γραφής, η Βουλγάτα, αλλά τα αρχαιότερα και καλύτερα διαθέσιμα χειρόγραφα, αυτό προκάλεσε τις αντιδράσεις της επίσημης Εκκλησίας.

Άλλα γνωστά έργα του είναι το Μωρίας Εγκώμιον (Laus stultitiae), το Εγχειρίδιο του Χριστιανού Ιππότη (Institutio principis christiani) και το Περί της Ευγενείας των Παίδων (De civilitate morum puerilium).

Το 1500 ένα απο τα πρώτα του έργα ήταν μια συλλογή παροιμιών στα ελληνικά και λατινικά με τον τίτλο Adagia.

Το σπίτι του στο Άντερλεχτ, προάστιο των Βρυξελλών, αποτελεί σήμερα μουσείο.

Η σελίδα του τίτλου της έκδοσης του Κειμένου του Εράσμου

Το Κείμενο του Εράσμου

Το Κείμενο του Εράσμου, πλήρες όνομα στη λατινική Novum Instrumentum omne, diligenter ab Erasmo Rot. Recognitum et Emendatum, αποτελεί την πρώτη έντυπη κριτική έκδοση του ελληνικού κειμένου της Καινής Διαθήκης την οποία επιμελήθηκε ο Ντεζιντέριους Έρασμος· εκδόθηκε το 1516.

Στη διάρκεια των Σκοτεινών Αιώνων, τότε που κυριαρχούσε η λατινική γλώσσα και η Δυτική Ευρώπη ήταν υπό τον σιδηρό έλεγχο της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, το επίπεδο μόρφωσης και μάθησης του λαού ήταν χαμηλό.

Όταν, όμως, το 15ο αιώνα, επινοήθηκε στην Ευρώπη η τυπογραφία με κινητά στοιχεία και ξεκίνησε, στις αρχές του 16ου αιώνα, η Μεταρρύθμιση, επικράτησε μεγαλύτερη ελευθερία λόγου και αναπτύχθηκε έντονο ενδιαφέρον για την ελληνική γλώσσα. Στη διάρκεια της αρχικής αυτής αναζωογόνησης της μάθησης, ο διάσημος Ολλανδός λόγιος Ντεζιντέριους Έρασμος τύπωσε την πρώτη έκδοση ενός κριτικού ελληνικού κειμένου της Καινής Διαθήκης. Η πρώτη έκδοση του έργου αυτού τυπώθηκε στη Βασιλεία της Ελβετίας το 1516, ένα έτος πριν αρχίσει η Μεταρρύθμιση στη Γερμανία. Η πρώτη έκδοση περιείχε πολλά λάθη, αλλά το κείμενο παρουσιάστηκε βελτιωμένο στις επόμενες εκδόσεις τού 1519, 1522, 1527 και 1535. Όταν παρέβαλε και προετοίμαζε το κριτικό του κείμενο, ο Έρασμος είχε διαθέσιμα μόνο λίγα μικρογράμματα χειρόγραφα, και αυτά δεν ήταν και πολύ παλιά. Δίπλα στη στήλη με το ελληνικό κείμενο βρισκόταν η στήλη με το αντίστοιχο κείμενο της λατινικής Βουλγάτας. Εντούτοις, κειμενικές αποδόσεις οι οποίες δεν βρισκόταν σε συμφωνία με τη Βουλγάτα αποτέλεσαν αιτία για να δεχτεί σκληρή επίθεση από την επίσημη Εκκλησία

Η τελευταία σελίδα της έκδοσης
του Κειμένου του Εράσμου
(Αποκάλυψη 22:8-21)

Το κριτικό ελληνικό κείμενο του Εράσμου αποτέλεσε αργότερα τη βάση για βελτιωμένες μεταφράσεις σε διάφορες γλώσσες της Δυτικής Ευρώπης. Αυτό έκανε δυνατό να γίνουν μεταφράσεις της Αγίας Γραφής ανώτερες εκείνων που είχαν γίνει παλιότερα με βάση τη λατινική Βουλγάτα. Ο πρώτος που έκανε χρήση του κειμένου του Εράσμου ήταν ο Μαρτίνος Λούθηρος από τη Γερμανία, ο οποίος ολοκλήρωσε τη δική του μετάφραση των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών στη γερμανική το 1522. Παρά το μεγάλο διωγμό που αντιμετώπισε, ο Γουίλιαμ Τίντεϊλ από την Αγγλία έκανε κι αυτός μια μετάφραση στην αγγλική από το κείμενο του Εράσμου, την οποία ολοκλήρωσε ενώ ήταν εξόριστος στην ηπειρωτική Ευρώπη, το 1525. Επίσης, ο Αντόνιο Μπρουτσιόλι από την Ιταλία μετέφρασε το κείμενο του Εράσμου στην ιταλική το 1530.

Μετά από το έργο του αυτό, ο Έρασμος ξεκίνησε να γράφει τις Παραφράσεις του, που αποτελούσαν ερμηνευτικές παραφράσεις των Ευαγγελίων.

Επίδραση στις μεταγενέστερες εκδόσεις του κειμένου της Καινής Διαθήκης

Με την εμφάνιση του ελληνικού κειμένου του Εράσμου, ξεκίνησε μια εποχή κριτικής του κειμένου των Άγιων Γραφών. Το έργο αυτό αποτέλεσε τη βάση για την εμφάνιση αργότερα του Textus Receptus (Τέξτους Ρεκέπτους, που σημαίνει "Παραδεδεγμένο Κείμενο") της Καινής Διαθήκης.

Ο Ρομπέρ Εστιέν (Robert Estienne, γνωστός και ως Στέφανος), ένας επιφανής τυπογράφος και εκδότης του 16ου αιώνα, κυκλοφόρησε στο Παρίσι διάφορες εκδόσεις της ελληνικής Καινής Διαθήκης. Το κείμενο του Εράσμου αποτελούσε τη βάση αυτών των εκδόσεων, με διορθώσεις σύμφωνα με το Κομπλούτειο Πολύγλωττο του 1522 και 15 μικρογράμματα χειρόγραφα των προηγούμενων λίγων αιώνων. Η τρίτη έκδοση του Ελληνικού κειμένου που έγινε από τον Στέφανο, το 1550, αποτέλεσε στην ουσία το Textus Receptus, στο οποίο βασίστηκαν άλλες αγγλικές μεταφράσεις του 16ου αιώνα, και η ευρύτατα διαδεδομένη Μετάφραση Βασιλέως Ιακώβου του 1611. Άλλες πηγές θεωρούν ότι μια έκδοση της Καινής Διαθήκης του Γάλλου λόγιου Τεοντόρ Ντε Μπεζ (Theodore de Beze, γνωστός και ως Βέζας) που τυπώθηκε στο Λέιντεν το 1633 αποτέλεσε το Textus Receptus, το "κείμενο [της Καινής Διαθήκης] που είναι αποδεκτό από όλους" όπως ανέφερε στον πρόλογό της.

Το Κείμενο του Εράσμου και το παράγωγο Textus Receptus μονοπώλησαν ως προς τη χρήση τους για τους επόμενους λίγους αιώνες. Στα μέσα, όμως, του 18ου αιώνα ο Γερμανός λόγιος Γκρίσμπαχ (Johann Jakob Griesbach) εξέδωσε το ελληνικό κείμενο της Καινής Διαθήκης στηριζόμενος όχι στις διαθέσιμες έντυπες εκδόσεις της εποχής του αλλά σε αρχαιότερα χειρόγραφα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την εμφάνιση ενός κύματος επιφανών ερευνητών του ελληνικού κειμένου, όπως ο Λάχμαν (Karl Lachmann), ο Τρετζέλις (Samuel Prideaux Tregelles) και ο Τίσεντορφ (Constantin von Tischendorf).

https://el.wikipedia.org/

Διαβάστε περισσότερα https://homouniversalisgr.blogspot.com/

ΜΑΡΙΑ ΚΙΟΥΡΙ ( 7 Νοεμβρίου 1867 - 4 Ιουλίου 1934 )

 

Η Μαρία Σαλώμη Σκουοντόφσκα-Κιουρί (Maria Salomea Skłodowska-Curie, 7 Νοεμβρίου 1867 - 4 Ιουλίου 1934) ήταν Πολωνή φυσικός, χημικός και καθηγήτρια. Σε συνεργασία με τον σύζυγό της, Πιερ Κιουρί, ανακάλυψε το ράδιο και μελέτησε τα φαινόμενα της ραδιενέργειας. Ανακάλυψε επίσης το πολώνιο και υπήρξε η πρώτη γυναίκα που έγινε Καθηγήτρια στο πανεπιστήμιο της Σορβόνης, ενώ τιμήθηκε δυο φορές με το Βραβείο Νόμπελ για τη Φυσική και τη Χημεία . 'Ηταν η πιο φημισμένη γυναίκα επιστήμων της εποχής της, ήταν γνωστή επίσης και ως Μαντάμ Κιουρί.

Η Μαρία Σκουοντόφσκα γεννήθηκε το 1867 στη Βαρσοβία και ήταν το πέμπτο παιδί μιας ευκατάστατης οικογένειας. Ο πατέρας της, Βουαντίσουαφ Σκουοντόφσκι (Władysław Skłodowski), ήταν καθηγητής φυσικής και μαθηματικών και υποδιευθυντής σε Λύκειο θηλέων της Βαρσοβίας ενώ η μητέρα της, Μαρία, η οποία ανήκε σε αριστοκρατική οικογένεια χωρίς όμως οικονομική άνεση, ήταν καθηγήτρια σε σχολή της ίδιας πόλης. Οι γονείς της τής είχαν δώσει τρία υποκοριστικά: Μάνια, Μανιούσια, Αντσιουπέτσιο. Η Μαρία Σκουοντόφσκα μαζί με τα τέσσερα αδέλφια της μεγάλωσε σε δύσκολη εποχή για την Πολωνία, αφού δεν είχαν περάσει πολλά χρόνια από την αποτυχημένη επανάσταση του 1863. Από μικρή ξεχώριζε στο σχολείο για τις ικανότητες της, κυρίως στην φυσική και στα μαθηματικά. Η δυστυχία όμως δεν άργησε να χτυπήσει την πόρτα της οικογένειάς της. Το 1874 ήταν δύσκολη χρονιά, καθώς η μητέρα της πήγε στη Νίκαια για θεραπεία από φυματίωση και τον ίδιο χρόνο ο πατέρας της έπεσε σε κυβερνητική δυσμένεια, με αποτέλεσμα να μειωθεί ο μισθός του και να του αφαιρεθεί το διαμέρισμα που του είχε παραχωρηθεί. Δύο χρόνια αργότερα η αδελφή της, Σοφία, πέθανε από τύφο, ενώ το 1878 η μητέρα της, Μαρία, απεβίωσε. Παρ' όλες τις κακουχίες, η Μαρία Σκουοντόφσκα συνέχισε τις σπουδές της σε κρατικό γυμνάσιο και αποφοίτησε με επιτυχία. Εκείνη την εποχή δεν επιτρεπόταν η φοίτηση γυναικών στα πολωνικά πανεπιστήμια, με αποτέλεσμα να πρέπει να μετακομίσει στο εξωτερικό. Όμως η φτώχεια της οικογένειας την ανάγκασε να αναζητήσει εργασία ως γκουβερνάντα και δασκάλα σε πλούσιες οικογένειες, ενώ ταυτόχρονα, μαζί με τη φίλη της Μαρία Ρακόφσκα και τις δύο αδελφές της, παρακολούθησε μαθήματα στο παράνομο «Ιπτάμενο Πανεπιστήμιο». Εκείνη την περίοδο μεγάλο μέρος του μισθού της το έστελνε στην αδελφή της, Μπρονισουάβα, που σπούδαζε ιατρική στο Παρίσι. Στην οικογένεια όπου εργαζόταν γνώρισε και ερωτεύτηκε τον Καζίμιεζ Μπουοντίφσκι, αλλά ύστερα από παρέμβαση των γονέων του το ειδύλλιο διαλύθηκε.

Το 1891, σε ηλικία 24 ετών, μετακόμισε στο σπίτι τής μεγαλύτερης αδελφής της, Μπρονισουάβα, στο Παρίσι για να παρακολουθήσει μαθήματα στη σχολή Θετικών επιστημών του πανεπιστημίου της Σορβόνης. Τα φοιτητικά της χρόνια ήταν δύσκολα λόγω των οικονομικών δυσκολιών που αντιμετώπιζε. Μάλιστα κατά τη διάρκεια της διαμονής της στο Καρτιέ Λατέν περιόρισε σε τόσο μεγάλο βαθμό τα γεύματα της, ώστε λιποθύμησε και αναγκάστηκε να επιστρέψει, ύστερα από πιέσεις του γαμπρού της, Καζίμιερζ Ντουούσκι, στο σπίτι της αδελφής της. Αφού ανέρρωσε, επέστρεψε στο δικό της διαμέρισμα. Σημαντική οικονομική ενίσχυση για τη συνέχιση των σπουδών της έλαβε από ένα πολωνικό ίδρυμα, το οποίο της παραχώρησε υποτροφία 600 ρουβλίων. Η καθημερινή της ζωή περιελάμβανε διάβασμα και λίγες ώρες ύπνου, ενώ απέφευγε να κάνει παρέα με Γάλλους και διατηρούσε επαφές μόνο με λιγοστούς Πολωνούς φοιτητές και επιστήμονες. Τελικά η Μαρία Σκουοντόφσκα αποφοίτησε από το πανεπιστήμιο της Σορβόνης με τα πτυχία των μαθηματικών, της χημείας και της φυσικής.

Η Μαρία Σκουοντόφσκα συνάντησε για πρώτη φορά τον Πιέρ (Πέτρο) Κιουρί τον Φεβρουάριο του 1894. Γνωρίστηκαν μέσω του καθηγητή Φυσικής του Πανεπιστημίου Φριμπούρ της Πολωνίας Μ. Κοβάλσκι. Ο Πιέρ Κιουρί είχε σπουδάσει Φυσική στη Σορβόνη και ήταν μερικά χρόνια μεγαλύτερος της. Στην αρχή της γνωριμίας τους αναπτύχθηκε αμοιβαίος αλληλοσεβασμός που εξελίχθηκε σε βαθύτερο αίσθημα. Η χαρά και ο ενθουσιασμός της Μαρίας δεν περιγραφόταν όταν ο Πιέρ της χάρισε το βιβλίο του «Περί της συμμετρίας στα φυσικά φαινόμενα. Συμμετρία μεταξύ ηλεκτρικού πεδίου και μαγνητικού πεδίου» με αφιέρωση που έγραφε: «Στη δεσποινίδα Σκουοντόφσκα με τον σεβασμό και τη φιλία του συγγραφέα Πιέρ Κιουρί». Τον Μάιο του 1894 ο Πιέρ έκανε πρόταση γάμου στη Μαρία Σκουοντόφσκα, αλλά εκείνη απάντησε αρνητικά λόγω της προοπτικής να εγκαταλείψει για πάντα τη Βαρσοβία και τον πατέρα της. Τελικά, μετά από ένα χρόνο, η Μαρία αποδέχθηκε την πρόταση του Πέτρου και παντρεύτηκαν με πολιτικό γάμο στο δημαρχείο του Παρισιού. Στον γάμο δεν είχαν καν δαχτυλίδια επειδή ο Πιέρ Κιουρί δήλωνε άθεος. Ο μήνας του μέλιτος που ακολούθησε ήταν μάλλον ασυνήθιστος αφού πραγματοποίησαν τον γύρο της Γαλλίας με ποδήλατα. Από τότε η Μαρία Σκουοντόφσκα απέκτησε το επώνυμο Κιουρί, με το οποίο έγινε ευρέως γνωστή. Στις 12 Σεπτεμβρίου του 1897 απέκτησαν την κόρη τους Ειρήνη και το 1903 την δεύτερη κόρη τους, Εύα. Η Εύα πέθανε σε ηλικία 104 ετών στις 22 Οκτωβρίου του 2007.

Μετά τον γάμο της με τον Πιέρ Κιουρί η Μαρία συνέχισε τις επιστημονικές έρευνές της. Στην ανατροφή των δύο παιδιών τους βοήθησε ο πατέρας του Πιέρ, ο οποίος ήταν χήρος. Χαρακτηριστικό στην ανατροφή που έδωσε στις κόρες της, είναι ότι δεν τις ώθησε σε καμία θρησκεία αφήνοντας αυτές να επιλέξουν ποια προτιμούν. Τα παιδιά της Κιουρί ακολούθησαν την εξής πορεία στη ζωή τους: η Εύα Κιουρί-Λαμπουίς έγινε συγγραφέας και έγραψε τη βιογραφία της μητέρας της με τίτλο «Μαντάμ Κιουρί», ενώ η Ιρέν Ζολιό-Κιουρί παντρεύτηκε τον μαθητή της μητέρας της και φυσικό Φρεντερίκ Ζολιό, σπούδασε φυσικός και βραβεύτηκε με το Νομπέλ Χημείας.

Το 1906 ο Πιέρ Κιουρί παρασύρθηκε από άμαξα και σκοτώθηκε. Αμέσως μετά τον θάνατό του χιλιάδες μηνύματα συμπαράστασης έφθασαν στο σπίτι τους από πολιτικούς, επιστήμονες και αγνώστους. Η κηδεία έγινε στο νεκροταφείο του Σο, όπου συνοδευόταν από τον πεθερό της. Τον επικήδειο εκφώνησε ο φίλος του Πιέρ, Ανρί Πουανκαρέ.

Το 1912 η Μαρία Κιουρί χειρουργήθηκε στα νεφρά. Από το 1933 η υγεία της είχε κλονιστεί σημαντικά λόγω της έκθεσής της στην ραδιενέργεια. Έτσι, στις 4 Ιουλίου του 1934 η Μαρία Κιουρί απεβίωσε (έπασχε από λευχαιμία), αφήνοντας πίσω της πραγματικά μεγάλο έργο. Ενταφιάστηκε δίπλα στον άντρα της στο κοιμητήριο του Σο. Το 1995 τα οστά της μεταφέρθηκαν στο Πάνθεον, το μαυσωλείο στο οποίο βρίσκονται θαμμένοι οι «μεγάλοι άνδρες» της Γαλλίας. Η Μαρία Κιουρί θεωρείται από τον καθηγητή της Ιατρικής Πιερ Ρεγκό ένα από τα πρώτα θύματα της ραδιενέργειας.

 Η Μαρί Κιουρί και
οι δύο τις κόρες (1905).

Σημαντική είναι η προσφορά της στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου εφοδίασε με δικά της έξοδα πολλά πολεμικά νοσοκομεία με συσκευές ακτίνων Χ, έτσι ώστε να εντοπίζονται τα θραύσματα και οι σφαίρες που ήταν καρφωμένες στα σώματα των στρατιωτών. Υπολογίζεται ότι η ίδια, με τα χρήματα που είχε συγκεντρώσει από τα δύο βραβεία Νομπέλ, έστησε περίπου 250 ακτινολογικούς θαλάμους στα πολεμικά μέτωπα.

Μερικά χρόνια μετά τον θάνατο του Πιερ Κιουρί, το 1910, η Μαρία σύναψε σχέση με τον Πολ Λανζεβάν, πέντε χρόνια μικρότερό της και πατέρα τεσσάρων παιδιών, πρώην μαθητή του άντρα της και εν διαστάσει παντρεμένο. Στο άκουσμα της είδησης από τον γαλλικό τύπο, η γαλλική κοινωνία κατέκρινε τη Μαρία Κιουρί με αποτέλεσμα να κινδυνεύσει σοβαρά, σε συνδυασμό με μια αρρώστια που την ταλαιπωρούσε, η υγεία της. Ενδεικτική περίπτωση της στάσης που κράτησε ο γαλλικός τύπος απέναντι της είναι η αποσιώπηση της απονομής του Νομπέλ Χημείας στη Μαρία Κιουρί το 1911. Σχεδόν καμία εφημερίδα δεν έγραψε σχετικά με τη διάκριση της Κιουρί. Παρ' όλα αυτά η Μαρία Κιουρί δεν σταμάτησε ποτέ να αποκαλεί τη Γαλλία δεύτερη πατρίδα της.

Η Μαρία Κιουρί έγινε γνωστή για την ανακάλυψη του ραδίου και τις μελέτες για τη ραδιενέργεια. Από το 1891 η Μαρία μελετούσε τις εργασίες του Μπεκερέλ με κύριο θέμα τις ακτινοβολίες που εξέπεμπαν τα άλατα του ουρανίου με αποτέλεσμα, ύστερα από παρότρυνση του ίδιου του Μπεκερέλ, να διαλέξει για θέμα της διατριβής της αυτά τα φαινόμενα. Για την πρόοδο των ερευνών της το πανεπιστήμιο της Σορβόνης της παραχώρησε μια υπόγεια αποθήκη με στοιχειώδη εξοπλισμό. Παρ' όλες τις κακές συνθήκες που επικρατούσαν στο εργαστήριο, η Μαρία Κιουρί απέδειξε ότι η εκπομπή των ακτίνων ήταν μια ιδιότητα των ατόμων του ουρανίου και ότι η ένταση της ακτινοβολίας που παραγόταν από το ουράνιο ήταν ανάλογη της ποσότητας. Επίσης διαπίστωσε ότι η εκπομπή των ακτίνων δεν επηρεαζόταν από τις εξωτερικές μεταβολές, καθώς και ότι, εκτός από το ουράνιο, κάποιες ενώσεις του στοιχείου του θορίου εξέπεμπαν επίσης ακτινοβολία. Ύστερα από αυτές τις πρώτες ανακαλύψεις, η Μαρία Κιουρί πρότεινε την αλλαγή του ονόματος από «ακτίνες ουρανίου» σε «ραδιενέργεια», η οποία περιγράφει γενικά την ιδιότητα της εκπομπής ακτινοβολιών. Η πιο σημαντική όμως παρατήρηση ήταν ότι μερικά ορυκτά ουρανίου παρουσίαζαν πολύ πιο ισχυρή ραδιενέργεια από το ουράνιο. Η συγκεκριμένη παρατήρηση συνάρπασε τον Πιέρ Κιουρί, που αποφάσισε να εγκαταλείψει τις έρευνές του στους κρυστάλλους για να βοηθήσει τη Μαρία στο δύσκολο έργο της.

Η Μαρία Κιουρί σε επιστημονική διάσκεψη στις Βρυξέλλες, το 1911. Επίσης διακρίνεται ο Αϊνστάιν

Στις 18 Ιουλίου του 1898 οι Κιουρί ανακοινώνουν στην επιστημονική κοινότητα την ανακάλυψη ενός νέου στοιχείου, του πολωνίου, που ονομάστηκε έτσι προς τιμήν της πατρίδας της Μαρίας Κιουρί. Στις 26 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους αναγγέλλεται από το ζεύγος Κιουρί η ανακάλυψη του ραδίου. Τα συγκεκριμένα στοιχεία είχαν ανιχνευθεί με τη βοήθεια της ραδιενέργειας. Προσπάθησαν να απομονώσουν τα δύο νέα στοιχεία. Για τέσσερα χρόνια εξέταζαν τύπους ορυκτών που προμηθεύονταν από ορυχείο της Βοημίας. Τον διαχωρισμό του ραδίου τον πέτυχαν με κλασματική κρυστάλλωση, εκμεταλλευόμενοι τη μικρότερη διαλυτότητα του χλωριούχου ραδίου σε σχέση με το χλωριούχο βάριο. Τελικά το 1902 κατάφεραν και απομόνωσαν 1/10 του γραμμαρίου καθαρό ράδιο και 1/20 καθαρό πολώνιο. Επιπλέον προσδιόρισαν τα ατομικά τους βάρη. Έτσι, ύστερα από μερικές έρευνες των επιστημόνων, τα δύο νέα στοιχεία αναγνωρίστηκαν επισήμως από την επιστημονική κοινότητα.

Εντύπωση προκαλεί ότι δεν κατοχύρωσαν τις μεθόδους τους για την απομόνωση των στοιχείων, επειδή δεν συμβάδιζε με το επιστημονικό πνεύμα. Οι Κιουρί ανακάλυψαν ότι η ακτινοβολία του ραδίου κατέστρεφε τους καρκινικούς όγκους (Ραδιοθεραπεία). Η μέθοδος της ραδιοθεραπείας τελειοποιήθηκε το 1906 από τη Μαρία Κιουρί, όταν υπολόγισε τις σωστές δόσεις για θεραπεία με ράδιο. Το 1910δημοσίευσε το θεμελιώδες έργο της «Μελέτη επί της ραδιενέργειας», ενώ τον επόμενο χρόνο κατάφερε να απομονώσει το μεταλλικό ράδιο. Μετά τον θάνατό της εκδόθηκε από το Ινστιτούτο Ραδίου στο Παρίσιένα έργο της με τίτλο: «Ραδιενέργεια, συγγραφέν υπό της Μαρίας Κιουρί, καθηγήτριας του Πανεπιστημίου της Σορβόνης, κατόχου βραβείων Νομπέλ Φυσικής και Χημείας».

Τίτλοι και διακρίσεις

Το 1903 η Μαρία Κιουρί έλαβε τον τίτλο του διδάκτορα του Πανεπιστημίου της Σορβόνης με βαθμό Άριστα. Τον ίδιο χρόνο το ζεύγος Κιουρί βραβεύθηκε με το Νομπέλ Φυσικής, το οποίο μοιράστηκαν με τον Ανρί Μπεκερέλ. Επίσης το 1903 βραβεύθηκαν από τη Βασιλική Εταιρεία του Λονδίνου με το βραβείο Davy. Τον επόμενο χρόνο έλαβαν το βραβείο Matteucci. Το 1906 η Μαρία Κιουρί γινόταν η πρώτη γυναίκα στη Γαλλία που της δινόταν έδρα πανεπιστημίου, ενώ ήταν επίσης η πρώτη γυναίκα που έδωσε διάλεξη στο πανεπιστήμιο της Σορβόνης. Το 1911 βραβεύθηκε με το Νομπέλ Χημείας από τη Σουηδική Ακαδημία Επιστημών, παρ' όλο που λίγους μήνες νωρίτερα η Ακαδημία Επιστημών της Γαλλίας είχε αρνηθεί να τη δεχτεί ως μέλος της. Είναι η πρώτη γυναίκα που κέρδισε βραβείο Νόμπελ, ο πρώτος άνθρωπος που κέρδισε δύο βραβεία Νόμπελ και ο μοναδικός άνθρωπος μέχρι σήμερα που έχει βραβεία Νόμπελ σε διαφορετικές επιστήμες. Το 1921 επισκέφθηκε τις Η.Π.Α. και προσκλήθηκε σε επίσημο δείπνο από τον πρόεδρο των Η.Π.Α. Ουόρεν Χάρντινγκ, που της δώρισε ένα γραμμάριο ραδίου αξίας 200.000 δολαρίων, το οποίο με τη σειρά της δώρισε στο Ινστιτούτο Ραδίου του Παρισιού. Τον ίδιο χρόνο αναγορεύεται επίτιμη διδάκτωρ σχεδόν σε όλα τα πανεπιστήμια των Η.Π.Α., ενώ γίνεται και επίτιμη δημότης της Νέας Υόρκης. Τον Φεβρουάριο του 1922 η Μαρία Κιουρί εκλέγεται από την Ιατρική Ακαδημία του Παρισιού «ελεύθερος εταίρος» της.

Μερικούς μήνες αργότερα εκλέγεται από το συμβούλιο της Κοινωνίας των Εθνών μέλος της διεθνούς επιτροπής πνευματικής συνεργασίας. Το 1929 ξαναεπισκέφθηκε τον Λευκό Οίκο, προσκεκλημένη του προέδρου των Η.Π.Α. Χέρμπερτ Χούβερ. Πρωτοστάτησε στην ίδρυση του Ινστιτούτου Ραδίου στην Βαρσοβία, το οποίο εγκαινίασε το 1932, παρουσία του προέδρου της Πολωνικής Δημοκρατίας. Το 1944 ονομάστηκε προς τιμήν της το Πολωνικό πανεπιστήμιο Μαρία Σκουοντόφσκα-Κιουρί. Τέλος, η επιστημονική κοινότητα, σε ένδειξη σεβασμού προς την Μαρία Κιουρί, έδωσε το όνομά της σε μονάδα μέτρησης της ραδιενέργειας (το κιουρί ή Ci) και στο τεχνητό χημικό στοιχείο με ατομικό αριθμό 96 (το κιούριο). Επίσης η Μαρία Κιουρί απεικονιζόταν σε χαρτονομίσματα στη Γαλλία και στην Πολωνία .

Η Κιουρί επισκέφτηκε την Πολωνία για τελευταία φορά στις αρχές του 1934. Λίγους μήνες αργότερα, στις 4 Ιουλίου 1934, πέθανε στο σανατόριο στο Πασί, στο Haute-Savoie, από απλαστική αναιμία που πιστέυοταν ότι είχε προκληθεί από την μακρόχρονη έκθεσή της στην ακτινοβολία. Οι βλαβερές επιπτώσεις της ιονίζουσας ακτινοβολίας ήταν άγνωστες την περίοδο της εργασίας της, η οποία διεξαγόταν χωρίς να λαμβάνονται υπ' όψιν οι παράμετροι ασφάλειας που ωστόσο αναπτύχθηκαν αργότερα. Συχνά μετέφερε δοκιμαστικούς σωλήνες που περιήχαν ισότοπα στην τσέπη της και τους αποθήκευε στο συρτάρι του γραφείου της, παρατηρώντας στο αχνό φως ό,τι εκλυόταν από τις ουσίες στο σκοτάδι. Η Κιουρί επιπλέον ήταν εκτεθειμένη σε ακτίνες Χ χωρίς προστατευτικό εξοπλισμό, ενόσω υπηρετούσε ως ακτινολόγος σε διάφορα νοσοκομεία στη διάρκεια του πολέμου. Παρ' όλο που βρισκόταν σε συνεχή έκθεση για δεκαετίες στην ακτινοβολία, ποτέ της δεν συνειδητοποίησε τα προβλήματα υγείας που θα μπορούσε να είχε από την έκθεσή της στην ακτινοβολία.

https://el.wikipedia.org/

Εύα Κιουρί - Μαρία Κιουρί 

μετάφραση: Παναγιώτα Πανταζή

Ωκεανίδα, 2005

555 σελ.

ISBN 960-410-393-8, ISBN-13 978-960-410-393-5, 

Η συναρπαστική βιογραφία της Πολωνογαλλίδας φυσικού και χημικού (1867-1934), της διασημότερης γυναίκας επιστήμονα όλων των εποχών, γραμμένη από την κόρη της. 

Σε συνεργασία με τον άντρα της, Πιέρ Κιουρί, που τους έδενε βαθιά εκτίμηση και αληθινή αγάπη, ανακάλυψε το ράδιο και μελέτησε τα φαινόμενα της ραδιενέργειας. Έγινε η πρώτη γυναίκα που κατέλαβε έδρα στη Σορβόννη, ενώ τιμήθηκε δυο φορές με το βραβείο Νόμπελ - Φυσικής (1903) και Χημείας (1911). 

Μια θρυλική μορφή, μια ακούραστη και ιδιοφυής ερευνήτρια που συνεχίζει να μας εμπνέει με το παράδειγμά της. 

"Είναι γυναίκα, ανήκει σ' ένα λαό καταδυναστευμένο, είναι φτωχή, είναι όμορφη", γράφει η Εύα Κιουρί για τη μητέρα της. "Μια ακατανίκητη προδιάθεση τη σπρώχνει ν' αφήσει την πατρίδα της, την Πολωνία, για να έρθει να σπουδάσει στο Παρίσι, όπου περνάει χρόνια μοναξιάς, δύσκολα χρόνια. Συναντάει έναν άνθρωπο που είναι, όπως και η ίδια, μια μεγάλη διάνοια. Τον παντρεύεται. Η ποιότητα της ευτυχίας τους είναι μοναδική. Ύστερα από την πιο σκληρή και επίμονη προσπάθεια, η Μαρία και ο Πιερ Κιουρί ανακαλύπτουν ένα μαγικό σώμα, το ράδιο. Η ανακάλυψή τους δεν εγκαινιάζει μόνο μια νέα επιστήμη και μια νέα φιλοσοφία: προσφέρει στους ανθρώπους το μέσο για να θεραπεύσουν μια φρικτή αρρώστια. Ακριβώς την ώρα που η δόξα των δύο επιστημόνων απλώνεται σ' ολόκληρο τον κόσμο, το πένθος πλήττει τη Μαρία. Ο θάνατος έρχεται να της κλέψει, μέσα σε μια στιγμή, τον απαράμιλλο σύντροφο της ζωής της. Παρά την ψυχική καταρράκωση και τον κλονισμό της υγείας της, εκείνη συνεχίζει μόνη το έργο που άρχισαν, και δίνει λαμπρή ώθηση στην επιστήμη που δημιούργησαν μαζί".

http://www.biblionet.gr

https://homouniversalisgr.blogspot.com/